Phóng to

Cả đoàn đứng trước tượng đài Bác Hồ, quảng trường Hồ Chí Minh, TP.Vinh, Nghệ An - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Hội ngộ “Theo gương Bác” 40 năm ngân vọng lời Người...

----------------------------------

TS Nguyễn Tiến Hữu từ Đức, nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Truyện từ An Giang, nhà thơ Hải Như, thạc sĩ Ngô Văn Minh từ TP.HCM, giáo sư Phong Lê, vợ chồng nhạc sĩ Thuận Yến, cô Nguyễn Thị Tình, nhà nghiên cứu Phạm Xuân Nguyên từ Hà Nội, nhà quay phim Nguyễn Thanh Xuân ở Nghệ An… Họ là những người đã dành một phần lớn trong sự nghiệp của mình để góp phần lan tỏa tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đến từng cụ già, em bé Việt Nam.

Cuộc họp mặt “Nhớ lời Di chúc theo chân Bác” do báo Tuổi Trẻ tổ chức trong các ngày 23, 24, 25-8 đã tập hợp họ tại Nghệ An, mảnh đất "địa linh nhân kiệt" nơi đã sinh cho Việt Nam một lãnh tụ vĩ đại là Bác Hồ. Và cuộc gặp gỡ giữa những người yêu Bác đã tạo ra một sự cộng hưởng tình cảm, cộng hưởng tư tưởng thật xúc động, thú vị và mới lạ.

TTO xin giới thiệu toàn cảnh chuyến hành trình về quê Bác rất đặc biệt này.

Trước khi đến với Bác Hồ, cả đoàn đến viếng mộ cụ Nguyễn Du, nhà đại thi hào nước Việt với tuyệt tác Truyện Kiều ở huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Những câu chuyện kỳ lạ mang đầy màu sắc tâm linh và truyền thống hiếu học nghe được nơi đây khiến ai cũng xuýt xoa.

Dù không ít thành viên đã ngoài 80, dù nhiều người từng thăm viếng địa danh nổi tiếng này nhiều lần, mọi người vẫn vui mừng như con trẻ khi được khuyên xoa vào chân tượng nhà đại thi hào để hưởng phước thông minh học giỏi, chạm vào bia tiên, khánh đá mong sức khỏe, đỗ đạt. Thắp nén nhang, rưới chén rượu trước mộ Nguyễn Du, mọi người cầu ông mỉm cười nơi suối vàng, giải đi nỗi đau đáu “Bất tri tam bách dư niên hậu. Thiên hạ thùy nhân khấp Tố Như…”.

Phóng to

Thăm mộ Nguyễn Du - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Phóng to

Vuốt vào tượng Nguyễn Du sẽ mang lại nhiều may mắn, tấn tới trên con đường thực học - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Phóng to

Sờ đầu rùa cầu sức khỏe trong khu gia trang của họ Nguyễn Tiên Điền - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Sập tối nhưng lòng hướng về tiền nhân chưa dứt, cả đoàn lại bước thấp bước cao theo ánh đèn đom đóm sang thăm cụ Nguyễn Công Trứ. Sống cùng thời, chỉ cách nhà Nguyễn Du một quãng đồng, cùng là những nho sĩ vang danh nhưng tính cách “dọc ngang nào biết trên đầu có ai” của Nguyễn Công Trứ lại là một đối trọng với tính nhu mì, cẩn trọng của Nguyễn Du.

Ngắn tấm phản đá kê trước bàn thờ như vẫn còn in dấu ngày nào cụ Nguyễn Công Trứ nằm đọc sách, ngâm thơ, đánh cờ, uống rượu, hát cô đầu… càng thấy thấm thía và cảm phục về mảnh đất nghèo ruộng cày lên sỏi đá mà chính là địa linh nhân kiệt sinh ra bao bậc anh tài.

Phóng to

Thăm mộ cụ Nguyễn Công Trứ - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Ngắm tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh trong nắng sớm khi nào cũng có điều thú vị. Tượng đài Bác ở thành phố Vinh rất khác những nơi khác. Ở đây, Bác đang bước chân về phía trước, nhắc nhở cho ta nhớ nơi này Người đã bước bước đi đầu tiên trong sự nghiệp rất dài. Buổi sáng dâng hương trước tượng đài, những người tham gia hành trình “Nhớ lời Di chúc theo chân Bác” bắt đầu lắng lòng mình lại để hướng về làng Sen.

Phóng to

Trẻ em ở làng Sen quê Bác - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

279 bậc thang đá lên núi Đồng Tranh thấp thăm khu mộ mang hình chiếc khung cửi tảo tần của cụ bà Hoàng Thị Loan quả là một thử thách quá lớn với những người như nhạc sĩ Thuận Yến, GS Phong Lê, nhà báo Thái Duy đều đã trên 80 tuổi…

Ấy mà lạ thay, mọi người đều hăm hở bước như là được ai nâng gót. Lên đến đỉnh, bóng mát của những loài cây dịu dàng như tường vi, hoa sứ, xoan đào bên khu mộ xua hết mỏi mệt và câu chuyện về người mẹ trẻ với chiếc khung cửi nuôi chồng nuôi con, với chiếc quang gánh vượt 400km theo chồng lai kinh ứng thí cứ thấm, thấm mãi vào lòng người.

Phóng to

Cánh võng đưa nôi lúc còn tấm bé - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Gượng nhẹ từng bước quanh nếp nhà tranh nhỏ bé sau giậu chè tàu, sờ nắn chiếc khung cửi, đưa thử đôi cánh võng, đi qua hàng hàng những người bán sách, tranh, tượng, băng đĩa, vật lưu niệm… ai cũng như tự hỏi có phải chính nơi đây cậu bé Nguyễn Tất Thành đã chập chững những bước đầu tiên.

Hầu hết các thành viên đều đã đến đây nhiều lần, đã thuộc làu những câu chuyện, nhưng nhiều người vẫn chấm nước mắt khi nghe cô hướng dẫn viên kể chuyện, tràn nước mắt khi nghe nhà thơ Hải Như run run đọc Làng Sen ở giữa làng Sen. Thật lạ kỳ là sức hấp dẫn của hình tượng Hồ Chí Minh.

Phóng to

Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Truyện bên chiếc khung cửi của bà Hoàng Thị Loan - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Quây quần bên nhau trong “Đêm nhớ Bác” với những tấm tình “yêu Bác lòng ta trong sáng hơn” thể hiện qua thơ, qua nhạc, qua những thước phim xúc động về phút cuối cùng của Người.

Sáng 25-8, những tình cảm dồn tụ trong hai ngày trước được tập hợp lại trong buổi hội thảo cuối của chương trình. Mỗi người một góc nhìn, các thành viên lần lượt trình bày những đúc kết, những trăn trở của mình khi học tập, nghiên cứu Di chúc của Hồ Chủ tịch. Câu chuyện Bác đã chọn khoảng thời gian mình khỏe mạnh nhất là 1965, chọn thời điểm 9g-10g mà Bác gọi là “giờ vàng” sáng suốt nhất của mình trong ngày để viết và chỉnh sửa Di chúc được rất nhiều người nhắc đi nhắc lại. Di chúc quả là tác phẩm quan trọng thứ hai trong đời Hồ Chủ tịch, chỉ đứng sau Tuyên ngôn độc lập.

Phóng to

Nhà báo Thái Duy - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Nhà báo Thái Duy: “Bác đặc biệt chú trọng đến vần đề đạo đức của đảng viên. Bác nhắc về Đảng một đoạn rất ngắn mà có đến 4 chữ “thật”. Không phải trong sạch mà là “thật trong sạch”. Không phải trung thành mà là “thật trung thành”. Không phải thấm nhuần mà là “thật sự thấm nhuần”. Không phải cần kiệm liêm chính mà là “thật sự cần kiệm liêm chính”. Bác đã nhắc điều này trong bức thư đầu tiên gửi cho cán bộ đảng viên khi chính quyền mới lập được 15 ngày, và đã nhắc đi nhắc lại trong suốt cuộc đời”.

Ông Ngô Văn Minh, trưởng khoa tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị hành chính KV2: “Bác không viết đây là Di chúc mà chỉ “vắn tắt mấy lời để lại”. Bác không ép buộc ai phải theo mà chỉ nêu ra vài nguyên tắc mà ta phải giữ trong công việc và cách sống, và căn dặn ta phải sáng tạo khi học tập, thực hiện”.

Phóng to

Giáo sư Phong Lê - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

GS Phong Lê: “Di chúc của Bác cần phải được đặt trong toàn cảnh sự nghiệp viết kéo dài 50 năm của Người, trong hoàn cảnh Người đi xa đất nước 30 năm để tìm một con đường cho dân tộc, trong tình yêu nước thống thiết đến tận xương tủy Người đã được truyền từ các thế hệ cha anh, trong sự thấu hiểu nỗi cơ hàn ngàn năm của người dân Việt… Có như vậy mới biết tất cả những hành động, những lo lắng, trăn trở của Bác là để lo cho dân. Với Bác, yêu nước tức là yêu dân. Giờ đất nước ta đã có nhiều thay đổi nhưng vẫn còn người đói, người rách thì chúng ta vẫn còn phải suy ngẫm, vẫn còn thấy có lỗi với Bác…”.

Nhà thơ Hải Như: “Tôi không thích chỉ nhìn thấy ảnh Bác Hồ cười. Tôi thích thấy Bác giận cơ, như bài thơ của tôi: Rất nhiều lúc ta cần. Được thấy Bác nghiêm nhìn ta - tư lự. Và được thấy cả lúc Người giận chứ. Lặng lẽ ngoảnh đi… ta tự hiểu với mình”.

Phóng to

Nhà thơ Hải Như đọc thơ ở làng Sen quê Bác - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Phóng to Vợ chồng nhạc sĩ Thuận Yến trong “Đêm nhớ Bác” - Ảnh: Lê Đức Dục Nhạc sĩ Thuận Yến từ lâu mắc bệnh nhớ nhớ quên quên, từ lâu ông không còn đàn hát được. Thế mà ông lại hăng hái tham gia “Nhớ lời Di chúc theo chân Bác” với điều kiện đi kèm vợ: NSUT Thanh Hương. Về quê Bác, ông tự hào mặc bộ quân phục và đao quân hàm đại tá suốt hành trình. Và lạ thay, ông càng đi càng khỏe, càng vui và đến buổi cuối cùng, ông đã tự hát được trọn bài Bác Hồ - Một tình yêu bao la, khiến vợ ông phải rơi nước mắt thốt lên “Thật kỳ diệu”.