Vào mỗi mùa Giáng sinh, trẻ em toàn thế giới lại háo hức chờ đợi ông già Noel xuất hiện với túi quà trên vai. Santa Claus (hay ông già Noel) với trang phục đỏ, dáng người mũm mĩm, nụ cười hiền hòa dường như đã hiện diện "từ thuở nào" trong tâm trí của mọi người.

Song, theo tờ Bluewin, hình ảnh ông già Noel ngày nay không hoàn toàn bắt nguồn từ những câu chuyện cổ tích xa xưa. Trên thực tế, ông đã được định hình một cách có chủ ý như một phần của chiến lược kinh doanh, từ đó giúp hình ảnh ấy tồn tại suốt nhiều thập kỷ.

'Cú lừa' ông già Noel

Về nguồn gốc, hình tượng ông già Noel bắt đầu từ Thánh Nicholas thành Myra, một giám mục Công giáo sống vào thế kỷ IV tại vùng đất nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ. 

Trong các truyền thuyết thời Trung cổ châu Âu, Thánh Nicholas được tôn kính như vị thánh bảo trợ của trẻ em và người nghèo, nổi tiếng với lòng hào hiệp và những câu chuyện ban phát quà tặng trong âm thầm. Chính những truyền thuyết này đã tạo nền móng cho các phong tục tặng quà vào mùa đông ở nhiều vùng châu Âu.

Đến thế kỷ XVII, những người nhập cư Hà Lan mang hình tượng này sang Bắc Mỹ. Nhân vật "Sinterklaas" của họ, vốn phổ biến trong cộng đồng định cư ở Nieuw Amsterdam (tức New York, Mỹ ngày nay), dần được người nói tiếng Anh gọi chệch thành "Santa Claus".

Sang thế kỷ XIX, ông già Noel bắt đầu được định hình rõ ràng hơn nhờ văn học và hội họa. Năm 1809, nhà văn Washington Irving mô tả ông như một người đàn ông Hà Lan vui tính, mập mạp và hiền hòa.

Đặc biệt, bài thơ A visit from St. Nicholas xuất bản năm 1823 tạo bước ngoặt lớn khi lần đầu tiên kết hợp nhiều yếu tố quen thuộc ngày nay như xe trượt tuyết, đàn tuần lộc, chuyến thăm ban đêm qua ống khói và việc phát quà cho trẻ em.

Tuy nhiên, nhân vật trong bài thơ này vẫn được mô tả khá nhỏ bé, gần với hình ảnh một "yêu tinh" hơn là ông già to lớn hiện đại.

Cuối thế kỷ XIX, họa sĩ biếm họa Thomas Nast, làm việc cho tạp chí Harper's Weekly, tiếp tục hoàn thiện diện mạo ông già Noel. 

Ông vẽ ông già Noel là một người đàn ông râu rậm, khỏe khoắn, mặc trang phục đỏ hoặc trắng sống ở Bắc Cực, có các yêu tinh trợ giúp và sở hữu danh sách điều ước của trẻ em. Nhiều chi tiết do Thomas Nast xây dựng vẫn được duy trì cho đến ngày nay, tạo tiền đề cho hình ảnh ông già Noel hiện đại.

Mọi thứ bắt đầu thay đổi rõ rệt vào đầu thế kỷ XX, trong bối cảnh kinh tế đầy khó khăn. Những năm 1930, Coca Cola lao đao vì doanh số mang tính mùa vụ. Người ta uống nước ngọt nhiều vào mùa hè, nhưng gần như quên lãng nó vào mùa đông, khiến hàng tồn kho chất đống. 

Theo thông tin từ trang chủ Coca Cola, năm 1931, hãng nước ngọt này đã thuê họa sĩ Haddon Sundblom thực hiện các minh họa quảng cáo mùa lễ. Ban đầu, Haddon Sundblom vẽ ông già Noel dựa trên người mẫu thực là Lou Prentiss, một nhân viên bán hàng đã nghỉ hưu. 

Sau khi Lou Prentiss mất, Haddon Sundblom dùng chính mình làm mẫu qua gương, rồi cuối cùng dựa trên ảnh chụp. 

Ông già Noel của Haddon Sundblom ra mắt lần đầu trong quảng cáo Coca Cola trên The Saturday Evening Post năm 1931 và tiếp tục xuất hiện thường xuyên trên các tạp chí khác như Ladies Home Journal, National Geographic và The New Yorker, nhanh chóng lan tỏa ra nhiều quốc gia và trở thành "hình mẫu" ông già Noel cho đến ngày nay.

Độc đáo cách xếp sách thành cây thông Noel trong mùa Giáng sinh 2025

Trong mùa Giáng sinh năm 2025 tại Mỹ, việc xếp sách thành cây thông Noel xuất hiện như một trong những hình thức trang trí được cộng đồng yêu sách lựa chọn.