Ngày 29-11, mạng xã hội và cộng đồng sinh viên "sôi sục" với bài đăng công khai trên Facebook về việc một công ty truyền thông tại TP.HCM thông báo xử lý kỷ luật một thực tập sinh.

Thông tin từ Trường đại học Văn Lang xác nhận thực tập sinh trên là sinh viên của trường. Trường đã nhận được email quyết định kỷ luật thực tập sinh từ phía công ty, thời điểm nhận email trùng thời điểm công ty đăng tải quyết định lên mạng xã hội.

Công ty thu hồi dấu mộc xác nhận thực tập

Theo đó, Công ty TNHH truyền thông và quảng cáo Vnnet đăng trên các nền tảng mạng xã hội nội dung ban hành quyết định thi hành kỷ luật đối với sinh viên V. (Trường đại học Văn Lang) - thực tập sinh tại công ty.

Lỗi vi phạm được đề cập trong quyết định là "có lời lẽ thách thức và thái độ không chuẩn mực với cấp trên, vi phạm quy định về tác phong và giao tiếp công ty". Hình thức kỷ luật là: "Không công nhận quá trình thực tập tại công ty và thu hồi dấu mộc xác nhận thực tập".

Quyết định trên của công ty còn đề nghị Trường đại học Văn Lang xem xét và có biện pháp nhắc nhở đối với sinh viên V.

Sau đó công ty tiếp tục đăng tải trên Facebook "thông báo về việc xử lý kỷ luật" để giải thích về quyết định kỷ luật trên.

Công ty Vnnet cho biết sinh viên V. bắt đầu thực tập tại công ty từ ngày 8-9 và dự kiến kết thúc vào ngày 8-12, theo yêu cầu thực tập tối thiểu 3 tháng của công ty.

Ngày 23-11, V. đến công ty và đề nghị đóng dấu xác nhận thực tập trước thời hạn. Với tinh thần hỗ trợ sinh viên, công ty đã tạo điều kiện ký xác nhận và đóng dấu hồ sơ ngay trong ngày. Điểm thực tập của V. được ghi nhận ở mức 10/10, theo hình thức tự đánh giá của sinh viên.

Ngay trong chiều cùng ngày, sau khi hoàn tất thủ tục, V. thông báo do có lịch học tại trường nên sẽ ngừng thực tập từ ngày 24-11. Tuy nhiên, việc nghỉ đột xuất này không được thông báo trước, khiến công ty không kịp bố trí nhân sự thay thế để tiếp nhận bàn giao công việc. Vì vậy, công ty đề nghị V. tiếp tục hỗ trợ trong thời gian ngắn cho đến khi tìm được nhân sự phù hợp.

Đến ngày 25-11, vào khoảng 21h30, V. tiếp tục thông báo qua tin nhắn rằng bạn chấm dứt thực tập ngay lập tức vì cho rằng mình "đã hoàn thành đủ thời gian theo yêu cầu của nhà trường". Tuy nhiên công ty xác định việc nghỉ như vậy là không có căn cứ, bởi:

1. Theo thông báo của trường, thời gian thực tập chính thức là từ 8-9 đến 30-11. Việc V. tự ý nghỉ trước thời hạn là không đúng quy định.

2. Công ty đã đề nghị sẽ liên hệ trường bằng văn bản để làm rõ sự việc. Tuy nhiên thái độ trao đổi của V. trong tin nhắn được ghi nhận là thiếu hợp tác, có tính chất chống đối, đồng thời có những phát ngôn mang tính thách thức và thái độ không chuẩn mực đối với cấp trên.

"Có thể bạn V. cho rằng việc đã được chấm điểm 10 và đóng dấu trước thời hạn đồng nghĩa với việc công ty không thể xử lý kỷ luật. Trước những diễn biến nêu trên, Ban giám đốc công ty đã họp và ban hành quyết định kỷ luật…".

Toàn bộ diễn biến vụ việc trên diễn ra và gây xôn xao mạng xã hội trong ngày 28 và 29-11, đặc biệt trong các hội nhóm sinh viên. 

Thực tập sinh không phải là người lao động của doanh nghiệp

Theo luật sư Nguyễn Ngô Quang Nhật (Đoàn luật sư TP.HCM), về nguyên tắc, sinh viên thực tập không phải là người lao động của doanh nghiệp, không phát sinh quan hệ lao động và không chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Lao động.

Do đó việc công ty ban hành "quyết định kỷ luật" theo hình thức văn bản áp dụng cho người lao động chính thức là không đúng bản chất pháp lý, không có cơ sở trong quan hệ giữa doanh nghiệp và sinh viên thực tập.

Thứ hai, việc công ty công khai họ tên và hành vi bị cho là vi phạm của sinh viên thực tập lên mạng xã hội, nếu không có sự đồng ý của sinh viên, là hành vi có dấu hiệu xâm phạm các quyền nhân thân được pháp luật bảo vệ, gồm:

Quyền của cá nhân đối với hình ảnh (Điều 32 Bộ luật Dân sự); Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín (Điều 34 Bộ luật Dân sự) và Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình (Điều 38 Bộ luật Dân sự).

Sinh viên thực tập có quyền yêu cầu công ty gỡ bỏ, cải chính, xin lỗi và yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu có.

Thứ ba, công ty đã từng xác nhận cho sinh viên thực tập trước thời hạn, nhưng sau đó lại thể hiện nội dung trái ngược trong các văn bản và thông báo công khai. Điều này cho thấy sự thiếu nhất quán trong quản trị nội bộ và có thể dẫn đến hiểu nhầm rằng doanh nghiệp đang cố tình "đổ lỗi" cho sinh viên.

Trong quan hệ với sinh viên thực tập, doanh nghiệp cần thể hiện sự minh bạch, trung thực và nhất quán, tránh gây tổn hại đến quyền lợi hoặc uy tín của sinh viên.

"Tổng thể vụ việc cho thấy doanh nghiệp đã xử lý thiếu chuyên nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh thông tin được công khai rộng rãi trên mạng xã hội. Doanh nghiệp lẽ ra nên làm việc riêng với nhà trường; đánh giá lại quy trình tiếp nhận - hướng dẫn - quản lý sinh viên thực tập thay vì sử dụng hình thức "kỷ luật" và đăng tải công khai như đối với người lao động.

Điều này không chỉ gây tổn hại đến cá nhân sinh viên mà còn có thể ảnh hưởng đến uy tín chính doanh nghiệp", ông Nhật nhận định.

‘Thực tập sinh - Tạo nguồn’: Bệ phóng cho thế hệ trẻ

Từ tháng 2-2022, J&T Express đã khởi động chương trình ‘Thực tập sinh - Tạo nguồn’, giúp người trẻ sớm làm quen với môi trường công sở và phát triển năng lực nghề nghiệp.