Đặc biệt, công tác cán bộ gắn với sản phẩm cụ thể, theo vị trí việc làm và tiêu chuẩn chức danh; coi trọng uy tín trong Đảng và tín nhiệm trong nhân dân; theo đúng chủ trương "có vào có ra, có lên có xuống".

Kịp thời thay thế những cán bộ yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm, uy tín thấp, sai phạm và cán bộ ở những cơ quan, đơn vị, địa phương có kết quả thực hiện nhiệm vụ yếu kém mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm.

Tuổi Trẻ đã ghi nhận ý kiến của các đại biểu Quốc hội, chuyên gia xung quanh nội dung này.

PGS.TS NGUYỄN TRỌNG PHÚC (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng):

Không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín... cần chủ động "rời ghế"

Kết luận 210 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng do Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành thể hiện nhất quán và tiếp tục thực hiện triệt để, bài bản, kiên quyết quan điểm của Trung ương về phương châm, nguyên tắc "có vào có ra, có lên có xuống" trong công tác cán bộ.

Thực tế cần thẳng thắn nhìn nhận trong thời gian qua từng có xu hướng cán bộ khi được sắp xếp quy hoạch, bổ nhiệm vào các vị trí trong bộ máy nhà nước, hệ thống chính trị dường như rất khó "ra", rất khó "xuống".

Việc bố trí các chức danh cho cán bộ hầu như đều theo hướng đi "lên" hay ít nhất là đi ngang, chứ khó có việc cán bộ đi "xuống", trừ khi bị kỷ luật.

Song ở nhiệm kỳ khóa XIII này, Đảng ta đã làm rất quyết liệt, do vậy rất nhiều vụ việc cán bộ, kể cả cán bộ cấp cao và cấp chiến lược, cũng phải "xuống", "ra", rời khỏi chức vụ, thậm chí phải xử lý hình sự do có những vi phạm quy định của Đảng và pháp luật nhà nước. Từ sự quyết liệt xử lý, thực hiện phương châm này đã giúp bộ máy tốt hơn, trong sạch hơn, hiệu quả hơn. Đặc biệt góp phần củng cố niềm tin của đảng viên, nhân dân vào những người lãnh đạo.

Bên cạnh đó, kết luận cũng tiếp tục nhấn mạnh việc kịp thời thay thế những cán bộ yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm, uy tín thấp, sai phạm và cán bộ ở những cơ quan, đơn vị, địa phương có kết quả thực hiện nhiệm vụ yếu kém mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm. Đây là giải pháp cấp thiết, cần tiếp tục làm mạnh và quyết liệt.

Thực tế thời gian qua nhiều ủy viên Trung ương Đảng và lãnh đạo các địa phương khi vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước đã được cho thôi các chức vụ ngay chứ không cần hết nhiệm kỳ. Hay các đại biểu Quốc hội có vi phạm, không đáp ứng yêu cầu cũng phải thôi không thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội nữa.

Quan điểm này, theo tôi, là rất rõ ràng và cần thiết thực hiện trong điều kiện hiện nay khi đất nước đang thực hiện nhiều mục tiêu phát triển quan trọng về kinh tế - xã hội để bước vào kỷ nguyên mới. Việc thực hiện quyết liệt các quan điểm này sẽ giúp để lựa chọn được những nhân tố xuất sắc nhất.

Trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý hiện nay không thiếu người giỏi, có phẩm chất, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm. Nên bố trí những cán bộ như thế, không nên để cán bộ bị kỷ luật vẫn tiếp tục ngồi lại vị trí của mình.

Đồng thời mỗi cán bộ, đảng viên trước hết phải thấy được ý nghĩa của kết luận để có nhận thức đúng đắn trong cách hành xử. Nếu không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, không hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước giao hay bị kỷ luật cần phải chủ động dừng lại để "rời ghế", "nhường ghế" cho người xứng đáng.

Điều này một mặt thể hiện sự dũng cảm, tự trọng của người đảng viên. Mặt khác, "nhường ghế" còn thể hiện sự tự trọng, tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân khi không đủ điều kiện, không đủ khả năng, không đủ uy tín để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ...

Đại biểu BÙI HOÀI SƠN (Đoàn Hà Nội):

Đánh giá cán bộ theo hướng xuyên suốt - liên tục - đa chiều

Việc Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành kết luận 210 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng một lần nữa khẳng định quyết tâm chính trị rất mạnh mẽ của Đảng ta trong xây dựng đội ngũ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên", thật sự đặt lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết, trước hết.

Tôi cho rằng đây không chỉ là một yêu cầu quản trị mà còn là một thông điệp văn hóa chính trị sâu sắc: văn hóa của sự liêm chính, văn hóa của trách nhiệm, văn hóa của việc đặt nhân dân vào trung tâm của mọi hành động.

Một nền quản trị hiện đại không thể chấp nhận tư duy "an phận", "giữ ghế", "hết nhiệm kỳ rồi tính". Khi đất nước bước vào giai đoạn tăng tốc phát triển, khi từng ngày từng giờ đều đòi hỏi sự năng động và đổi mới thì bộ máy công quyền cũng phải vận hành theo tinh thần đó: ai làm tốt thì trọng dụng, ai làm không tốt phải thay ngay để tạo động lực mới, khí thế mới, kết quả mới.

Tôi đặc biệt đồng tình với tinh thần "có vào có ra, có lên có xuống" được kết luận 210 khẳng định. Việc đánh giá cán bộ theo hướng xuyên suốt - liên tục - đa chiều, gắn với sản phẩm cụ thể, theo vị trí việc làm và tiêu chuẩn chức danh, coi trọng uy tín trong Đảng và tín nhiệm trong nhân dân chính là thước đo văn hóa công vụ của thời kỳ mới. Chỉ khi sự đánh giá ấy khách quan, minh bạch, dựa trên hiệu quả thực chất chứ không dựa vào cảm tính hay quan hệ cá nhân, chúng ta mới xây dựng được một đội ngũ cán bộ thật sự tận tâm, tận lực, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Việc kịp thời thay thế cán bộ yếu kém cũng là cách giải phóng nguồn lực, tạo ra sự chuyển động tích cực trong bộ máy. Một cán bộ đứng đầu thiếu trách nhiệm có thể làm trì trệ cả tập thể; một cán bộ năng lực hạn chế có thể làm lỡ mất cơ hội phát triển của địa phương, ngành, lĩnh vực; một cán bộ uy tín thấp có thể kéo theo sự mai một niềm tin của nhân dân. Vì vậy thay thế kịp thời không phải là xử lý cá nhân mà là trách nhiệm với sự phát triển của đất nước, với sự bình yên của nhân dân, với tương lai của thế hệ mai sau.

Tôi tin rằng khi tinh thần này được thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, chúng ta sẽ tạo dựng được một môi trường công vụ trong sạch, minh bạch, chuyên nghiệp, nơi mỗi cán bộ đều hiểu rằng được giao nhiệm vụ là một vinh dự nhưng hoàn thành nhiệm vụ mới là giá trị; còn nếu để nhiệm vụ dang dở, kết quả yếu kém phải mạnh dạn nhường chỗ cho người xứng đáng hơn…

Đại biểu NGUYỄN HỮU THÔNG (Phó Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng):

Mạnh dạn bổ nhiệm những người có năng lực, nhiệt tâm, đạo đức

Tại các kết luận, chỉ đạo của Trung ương và mới đây nhất kết luận 210 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng do Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành đã nêu rõ các giải pháp cụ thể.

Đáng lưu ý, kết luận đã nhấn mạnh kịp thời thay thế những cán bộ yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm, uy tín thấp, sai phạm và cán bộ ở những cơ quan, đơn vị, địa phương có kết quả thực hiện nhiệm vụ yếu kém mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm.

Đây là giải pháp cấp thiết, cần phải làm ngay, làm mạnh, quyết liệt. Những cán bộ yêu kém, nhất là trong giai đoạn đang tập trung thực hiện các mục tiêu phát triển mới về kinh tế - xã hội, phải được thay bằng những cán bộ tốt, có đủ tâm huyết, trách nhiệm và thực tế chúng ta không thiếu những cán bộ tốt. Việc này giống như trong bóng đá, khi các huấn luyện viên trưởng vì cả đội bóng và vì màu cờ sắc áo, họ sẵn sàng thay cầu thủ thi đấu kém hiệu quả.

Bên cạnh đó cần có chế độ đãi ngộ phù hợp với vị trí, vai trò của cán bộ, công chức. Trong đó cần nghiên cứu để có quyết định đột phá về thu nhập và đãi ngộ của đội ngũ này, theo nguyên tắc "lương của cán bộ, công viên chức phải ngang với mức sống trung bình của xã hội, để họ tập trung vào công vụ và không phải làm thêm để lo cho cuộc sống".

Cùng với đó cần có hành lang pháp lý đầy đủ để thực hiện đúng chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Trong đó cần trọng dụng và mạnh dạn bổ nhiệm ngay những người đã chứng minh được trình độ và năng lực thực chất, có nhiệt tâm cống hiến và đạo đức công vụ cao…

Trong bối cảnh này đòi hỏi sự nêu gương và hy sinh của cán bộ, đảng viên. Cán bộ càng cao càng phải nêu gương và trách nhiệm trước đất nước và nhân dân. Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói: "Nếu chậm trễ là có lỗi với đất nước, với nhân dân". Đây là chủ trương hợp với thực tiễn và lòng dân, hợp với mong muốn và lẽ ra chúng ta phải làm sớm hơn.

TS NGUYỄN TRẦN NHƯ KHUÊ (trưởng bộ môn luật Học viện Cán bộ TP.HCM):

Loại bỏ suy nghĩ "an toàn" trong nhiệm kỳ

Thực tiễn cho thấy vẫn còn tình trạng cán bộ năng lực kém, thiếu trách nhiệm, sai phạm, lợi ích nhóm... nhưng vẫn được đánh giá "xuất sắc", "tốt"... vì họ còn trong nhiệm kỳ.

Thậm chí có trường hợp hai nhiệm kỳ trở lên vẫn giữ vị trí đó, chức vụ đó mà không chịu điều chuyển qua nơi khác; có những trường hợp có sai phạm, năng lực kém, sau sáp nhập vẫn được tiếp tục bổ nhiệm lại vì nhiệm kỳ cũ vẫn còn...

Vì vậy kết luận 210 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực, chất lượng là cần thiết và khách quan để đáp ứng nhu cầu của tình hình mới.

Việc này sẽ tạo sức ép buộc cán bộ phải có trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, học hỏi nâng cao năng lực để không bị đánh giá kém, không bị thay thế. Tạo cơ hội cho cán bộ có năng lực, đặc biệt là cán bộ trẻ, được cống hiến và được làm việc đúng năng lực của mình. Đây cũng là cách "thu hút nhân tài", "trọng dụng nhân tài".

Đồng thời loại bỏ suy nghĩ "an toàn" trong nhiệm kỳ. Loại bỏ tình trạng trì trệ, yếu kém vì cán bộ không dám làm, sợ ảnh hưởng chức vụ. Tăng tính minh bạch, công khai, không chờ hết nhiệm kỳ mới bị thay thế...

Để thực hiện tốt việc này cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá minh bạch, rõ ràng, cụ thể kết hợp tiêu chí đánh giá với các vấn đề thực tế thực hiện công việc nhằm đánh giá đúng về cán bộ. Lựa chọn người thay thế có năng lực, phẩm chất, đúng quy trình, quy định, có uy tín để bổ nhiệm. Có các chính sách đãi ngộ, lương thưởng, kỷ luật phù hợp với năng lực cán bộ để tạo động lực cho cán bộ làm việc, dám nghĩ, dám làm, dám có trách nhiệm.

Một số điểm chính của kết luận 210

* Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính bảo đảm hiệu quả, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp; đề xuất phương án xử lý phù hợp, khắc phục ngay những vướng mắc, bất cập.

* Các bộ, ngành, cơ quan trung ương ngay trong năm nay phải tập trung hoàn thành việc ban hành đầy đủ các quy định, hướng dẫn về quy trình công tác, hồ sơ, thủ tục hành chính... đã phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền cho cấp tỉnh, cấp xã.

* Bảo đảm tinh gọn về quy trình, cắt giảm mọi thủ tục không cần thiết, đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính, chuẩn hóa, số hóa hồ sơ, dễ làm, dễ kiểm tra, dễ giám sát, phù hợp với trình độ, năng lực cán bộ, yêu cầu thực tiễn khi vận hành tổ chức bộ máy mới.

* Tập trung xây dựng các cơ quan lãnh đạo của Đảng ở trung ương thực sự là hạt nhân trí tuệ, là "bộ tổng tham mưu", đội tiên phong lãnh đạo cơ quan nhà nước.

* Xây dựng các cơ quan tham mưu của cấp ủy, của chính quyền địa phương thực sự tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị hoạt động thông suốt, phục vụ tốt người dân và xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn phát triển mới.

* Hoàn thiện chức năng tham mưu, tổ chức thực hiện công tác dân vận, tập hợp vận động quần chúng; mô hình quản lý các cơ quan truyền thông, báo chí quốc gia phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.

* Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, hai viện hàn lâm khoa học xã hội và khoa học công nghệ, trường học, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, doanh nghiệp nhà nước theo đúng định hướng của Trung ương, phù hợp với từng ngành, lĩnh vực, địa bàn.

Trong đó đặc biệt quan tâm các lĩnh vực giáo dục, y tế ở địa bàn khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa; ban hành chính sách thúc đẩy mạnh mẽ tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập.

* Tiếp tục rà soát, sắp xếp tinh gọn các tổ chức bên trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị bảo đảm hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

* Khẩn trương hoàn thành sắp xếp lại đầu mối bên trong cơ quan Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng các cấp do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, sắp xếp các cơ quan báo, tạp chí, đơn vị sự nghiệp thuộc các tổ chức chính trị - xã hội (cấp trung ương, cấp tỉnh) theo các kết luận của Trung ương, bảo đảm đồng bộ, thông suốt, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, bám cơ sở và lập tổ chức đảng tương ứng, phù hợp của từng tổ chức chính trị - xã hội.

* Sắp xếp các thôn, tổ dân phố ở xã, phường và người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.

* Khẩn trương thực hiện hiệu quả, đồng bộ thể chế về công tác cán bộ.

* Thực hiện tốt chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

* Tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả việc bố trí chức danh bí thư cấp ủy, chủ tịch UBND, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra, chánh thanh tra... không phải là người địa phương. Nghiên cứu thực hiện việc bố trí chức danh người đứng đầu các ngành, lĩnh vực kiểm sát, tòa án, thuế cấp tỉnh không phải là người địa phương.

* Triển khai Chiến lược quốc gia về thu hút và trọng dụng nhân tài, nhất là các ngành, lĩnh vực mũi nhọn phục vụ cho phát triển nhanh, bền vững.

* Rà soát, xây dựng và hoàn thiện vị trí việc làm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, tổ chức làm cơ sở để xác định biên chế tổng thể của hệ thống chính trị giai đoạn 2026 - 2031.

* Thực hiện cải cách chế độ tiền lương, phụ cấp phù hợp với yêu cầu thực tiễn về sắp xếp, tổ chức lại bộ máy và tinh giản biên chế.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì công bố các quyết định về công tác cán bộ

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì lễ công bố các quyết định về công tác cán bộ với ông Lê Quang Mạnh, Nguyễn Hữu Đông và bà Nguyễn Thanh Hải.