05/12/2022 09:30 GMT+7

Cỗ cá nướng quê nhà

NGUYỄN KHÁNH LINH
NGUYỄN KHÁNH LINH

TTO - Khi những cơn gió bấc tao tác cánh đồng, điện thoại tôi rung ngân: "Bây thu xếp giáp Tết về, dì kéo ao kiếm con cá nướng cúng ông bà tổ tiên, rồi mẹ con bây mang lên ăn Tết!".

Cỗ cá nướng quê nhà - Ảnh 1.

Cá được nướng trên giàn với thời gian từ 10 - 13 tiếng - Ảnh: K.LINH

Cứ thong thả hơi khói, hương lửa cho đượm gia vị, cho săn khúc cá... rồi mới nhẹ tay trở. Cá nướng mềm, rồi rắn, chuyển sang màu nghệ...

Năm nào cũng vậy, các dì tôi vẫn giữ nguyên nếp nhà như khi ông bà tôi còn sống: khoảng 27, 28 Tết mượn người kéo ao kiếm vài mươi cân cá nướng cúng ông bà tổ tiên, sau chia đều cho con cháu trong nhà ăn Tết. Quê tôi, vùng đất ở cuối sông đầu bể, Tết đến xuân về "không cá nướng phi thành cỗ"...

Cái vùng đất Thái Xuyên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình quê ngoại tôi lâu nay nhiều món ngon chả đâu có được: bánh chưng nhân đậu đường, bánh "cua", gỏi nhệch... và món cá nướng mà ông bà tôi truyền lại. Những cái Tết ấm áp còn nguyên vẹn trong ký ức tôi...

28 Tết, rét đậm. Sáng sớm, phường lưới đến nhà giao kèo kéo cá. Thường họ đi ba người: hai người ở hai đầu lưới, một người dìm chì để cá khỏi nhảy ra. Khi kéo mẻ đầu, ông tôi đếm đầu cá, bảo còn còn kéo mẻ nữa! 

Mẻ thứ hai, rồi mẻ lưới vét... chừng như đã đủ, hay không đủ mà ao hết cá, ông mời mọi người vào "ăn" điếu thuốc lào cho ấm bụng. Những năm xa xưa ấy, công của người kéo ao dịp Tết chỉ được vài ba con cá "nhỡ", không có tiền. Họ hút thuốc lào, uống nước chè xanh rồi vác lưới sang ao khác...

Món cá nướng quê tôi xưa nay chả nơi nào có được, cầu kỳ từ khâu chọn cá. Phải là trắm ốc hay trắm cỏ từ 3kg trở lên. Cá làm sạch, đánh vảy, cắt đầu, bỏ vây đuôi rồi cắt khúc khoảng 20cm... 

Nghệ tươi dì tôi giã tay trong chiếc cối đá, vắt lấy nước; tiêu, ớt, riềng, thì là, hành răm... xắt nhuyễn trộn nước mắm gia vị ướp vào miếng cá... rồi ăn trưa.

Cỗ cá nướng quê nhà - Ảnh 3.

Cá nướng Thái Xuyên trở thành món ăn đặc sản được nhiều người biết tới - Ảnh: K.LINH

Củi than bây giờ mua dễ. Nhưng dì tôi vẫn giữ nếp cũ, gốc gộc cây to ngâm dưới ao vớt lên để nỏ, đoạn đốt lấy than hoa. Cá được kẹp vào hai thanh tre cật, cũng được ngâm chuốt kỹ càng. Hai hàng gạch bắc song song, than củi đượm nồng rải đều bên dưới, cao chừng 30 - 50cm, từng kẹp cá được gác lên. Món cá nướng quê tôi không vội được.

Cái miếng cá nướng khi đã trằn qua lửa than hồng trở nên săn chắc. Thường thì sáng kéo ao, làm cá vào kẹp, ăn trưa xong đưa cá lên "giàn thiêu". 

Tôi qua trằn lại 10 - 13 tiếng đồng hồ, khi than hoa đã bạc không còn đượm, mỡ cá không còn rỏ xuống xèo xèo là cá nướng kỹ. Dì tôi nhẹ nhàng hạ từng gắp cá xuống mẹt lót lá chuối khô. Trông mèo, canh chuột. Sáng ra, cá nướng đã nguội, dì tôi dùng hai nan tre cật "đi" dọc nẹp, ra cá.

Đã 30 Tết. Mâm cúng quê tôi không thể thiếu món cá nướng trứ danh. "Bây thắp hương mời ông bà tổ tiên về ăn Tết với các con các cháu. Rồi đi lên nhà. Lên đến nơi nhớ gọi về cho các dì yên tâm. Mùng 4 Tết về giỗ cụ để dì hóa vàng. Cầu mong cụ kĩnh tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu luôn an yên, mạnh khỏe...", dì tôi rơm rớm cười.

Trong bọc lá chuối theo tôi sẵn có dăm bảy kẹp cá nướng. Phần cúng ông bà, phần biếu người thân. Mùi cá nướng, mùi hương trầm quẩn quanh trên quãng đường từ quê lên thành phố. Có cá nướng, thành cỗ! Thế là Tết...

Capture ngay 13-2 2(Read-Only)

"Món Tết quê nhà" cảm ơn hơn 480 bạn đọc đã gửi bài

Cuộc thi là nơi chia sẻ những bí quyết về các món ăn truyền thống ngày Tết, cũng là cơ hội cho những người con xa quê được dịp chia sẻ những cảm xúc về ngày Tết, những câu chuyện đón Tết, ký ức sum họp ấm áp, mâm Tết xa quê của bạn...

Bạn đọc có thể viết về những câu chuyện thú vị quanh mâm cơm Tết, những món ăn tình thân sum họp gia đình, những món ăn "bắt buộc" phải có trong mâm cơm ngày Tết của từng vùng miền, những món ăn đặc trưng... cũng như tâm tư về ngày Tết quê mình qua ẩm thực.

Thời gian nhận tác phẩm từ ngày 20-10 đến hết ngày 15-12-2022. Lễ trao giải dự kiến diễn ra vào ngày 31-12-2022, tác giả và tác phẩm đoạt giải cuộc thi sẽ được công bố trên giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân Quý Mão 2023. Các bài sơ khảo sẽ được in thành sách. Bài dự thi tối đa 1.500 chữ, khuyến khích kèm theo ảnh, video minh họa gửi về email montetquenha@tuoitre.com.vn.

Ban tổ chức đã nhận được hơn 480 bài của bạn đọc. Danh sách bạn đọc gửi bài từ 20-10 đến ngày 5-12:

Tương Quan, Nguyễn Tín, lê tuyết, kim cương, Tuan bui thanh, Hoang Tran, Đinh Trung, Đình Tuấn Đào, Chung Thanh Huy, tran van tam, Van Hung Nguyen, Trang nguyen Thi, Mai Trang, Dung Huynh Thi, phương phương trần, Thanh Xuân Nguyễn, Anh Tu Nguyen, Ngọc Diễm, Hạnh Bảo, Anh Tran, Nhu Phuong, Le Phuc An Nguyen, An nhiên Lý, anhhung phamtruong, Khiem Thi Hoang, Dung Tran, mỹ liên phạm, Phạm Anh Tuấn, Sửu Nguyễn, Hậu Nguyễn, Quang Ngo, Quynh nhu, Thanh Nga Nguyen, Đức Anh, thuy luong, yen pham, lưu thị bình, Mai Nguyen Van, Tuan Dao Minh, Nguyễn Thị Thu, Phú Hữu Huỳnh, Đức Thọ Phạm, Vu ta tu, Le Quoc Ky, Hoà Nguyễn Văn, Le Dieu, Tuan cuong, Hải Yến Trịnh Thị, Minh Trinh, Nhien Phuong, Lê Thanh An, Tuyết Lan Lê Thị, Dũng mai Đức, Thai Hoang, Diệu Lê, Trang Nguyễn Thuỳ, Thanh Kỳ Võ, Bếp của Sen, em Nguyên, thoai ngo, Le Hoang Hiep, Tuấn Khang Nguyễn, Lê Phương Thảo, Vũ Trần,My Nguyen, Dung Ha, Yến Trinh, Minh Phung, Quang Ngo, Minh Loc Duong Van, Nguyễn Hiên, Nga Cao, Thanh Thu Nguyen, Pham Anh Tuan, Hiển Bùi, Hoai Le Thi, Lieu Nguyen, Quynh Truc, thuy chu minh, Sinh Nguyen, Ngoc Tran, phuong hoai, Toản Cao Ngọc, hoan doan, Nguyen Tuong Van, van tu nguyen, huuthinh do, Ruby Pham, Si Lecong, Cao Phan Thanh, My Nguyen, Long Bao quynh, Tôi yêu Việt Nam, Nhung Mai, Thinh Nguyen, nhi Nguyễn, Huyền Nguyễn, Thảo Ngô, Hữu Đức Nguyễn, Tuandao Minh, Duong Le Duc, Nguyen Thi Huyen Nga, Tran Hieu Nguyen, Thanh Tam, phuong hoai, Hoai Vu, Trung mai, van luong, Duc Nguyen Huu, Thi Thuy Tran, Như Hiền, Uc Nguyen, Ngoan Do, Lai Nguye, Binh Nguyen Thanh, Ha Nguyen, Thao Nguyen Hoang, Khanh Ha Ca Vo, lưu thị bình, Quốc rin Pham, Ma Tân Xứ Nẫu, duyên hồng pt, Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Trần Hiếu Nguyễn, my Nguyễn, Dinh Trung, Tho Ton, Tuyen nguyen, Nguyễn Thị Thùy Trang, Dung ha, Vu ta tu, Tèo cao minh, Thi dao mai, Trần Mẫn Đạt Huỳnh, giang vy, Thu Nguyễn, ngoc nguyen, Nguyễn Thi lê My, Thanh Nga Nguyen, Cook Tom, Hoc Nguyen van, tuyethuynh1964, Dieu Linh ha Thi, Dong Nguyen The, Quỳnh Iris de Prelle, Mỹ Hà Đoàn, Duy Buu, Tường Anh Linh, Tuyết Nhung Triệu, Song Dai, Dong Mây Thong, Trang Nguyễn Thị Thùy, Hạnh Bảo, Trần Hiếu Nguyễn, phước vothi, Trần Thị Thoan, vinh hoa nguyen, Đạt Nguyễn Huỳnh, Thị Hiền Lê, Phùng Mỹ Lâm, Hien Duong, Minh Út Nguyễn, Loc Le, Phuong Hoai, Binh An, Ha Thu, Nguyễn Ngọc Hùng, Kim Ngân Cao, Nga Cao, Nguyễn Văn Mai, Hồng Thắm, duc nguyen nguyen, Thi Thuy Tran, Phạm Huỳnh Luân, Dương lê Đức, Tường Anh Linh, ngoc nguyen, Thanh Tú Nguyen dat vo, Hien Le, Hoa Mai, trang pham, lang Ton That, Kim Ha Tran, ngoc nguyen, thanhtuantqn, Trieu Ve, Le Minh Hai PT, Quỳnh Chi Ngô, Chau Que Huynh Ngoc, Diep Bui, Hoi Le Quang, Peter Ben, Anh Thư Pham, Luu Cam Van, khue viet truong, Minh La Thao, Van Hung Nguyen, Xuan Thi, Nhu Y Le Huynh, Si Lecong, Dũng Mai Duc, ngoc nguyen, Nguyen Khanh Linh, Nhung Pham, Kieu Nguyen, Hương Giang Nguyen Thi, Thanh chung chi, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hải Bùi Thị, Nguyễn Thị Huyền Nga, Thuy Ho, Khải Trần Kym nè, Nguyễn Nhật Thanh, Yên Trám, Lê Lê, Bích Ngọc, Vũ Thần, Tạ Thanh Hải, Nhà Mây, Tùng Minh, Huong nguyen, Thị Thúy Trần, Hoàng Trần, Thanh chung chi, Vu ta tu, Hạnh Nhân Le, Kim Anh Huynh, Trương Minh Thua, Thương Hoài, Thanh Le, Hành Nghĩa, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hồng Anh Nguyen, ThienLoc Huynh, Công Nguyễn, Nẻo Về Thiện Lành, Châu Quế Huỳnh Ngọc, nghia pham, văn Tuấn, Diệu Hiền Dương, Bích Ngọc, manh hoainam, Thuy Le, Nhung Dinh, Kha Nguyen, Lý Thị Dung, Nguyễn Thị Nở, Hien Duong, Quỳnh Nguyễn, Yến Anh Nguyễn, Nguyen Hongminh, Vũ Trần, Anh Vo, Hà Trần, Thu Hien, yen pham, Nguyen Minh, Tran Dang, Lê Văn Dũng, Hiền Anh Vũ thi, tu nguyễn đình, Kha Nguyen, Minh Tran, Anh Thien Nguyen Do, Ms Hoa, Thị Mai Hien Le, Loan Mai, Anh Nguyen, Nguyen Thi Hong Minh, bsn JoLy, (BeTo) Mưc, Thảo Nguyễn Hoàng, Ngoan Đỗ, nguyen hoa binh, phuong lien du,Thiên Nhất Trần, Hà Trần, Minh Vân Lê, Nhung Dương Thị, Ngan Lam, Huong Bui, Duong Hung, Võ Bích hạnh, Đoàn Hòa, Hùng Đinh Ngọc, Lư Thế Nhã, Thắng Phạm, Nguyệt Lại, Minh Tien, Nguyen Do, Thu Hằng Trần Thị, nguyen huyen, sg wong lan, Hai Duong Thanh, Tuyet Minh Tran, Le Le, Minh Thu, Hạo Phùng, Luyen Dinh, Ngô Quốc Việt, Minh Nguyen, Huynlinh Voduong, Tran Van Thai, Hùng Đinh Ngọc, Hảo Nguyễn Như, Loan Mai, Dung Thanh, Hoang Anh Linh, Thu Hoang, Đức Anh, Bích Phạm, Đinh Lệ, Bach Phan Tran, Nguyễn Phạm Hải Dương, Thị Hương Nguyễn, Thiên Di Kim, Bích Nhàn Nguyễn Thị, Ngô Nữ thùy Linh, Vien ngoc tran, mai lương phuong, Tra My, Phạm Thị Quyên, Mỹ Châu Nguyễn Thị, Bui Ngoc Thuy, van Truong tran, tam minh, Nga Cao, lan Huong Le Thi, Hai Bui Thi, Phuc Nguyen Nhan, Yến Lê, son pham, Hong tuoi nguyen, Linh Linh, Tuan Buu Le, Dinh Trung, thanh lan, Tặng vũ, Hoai phuong tran, ngoc nguyen, Hong ha Mary, Sơn Pham, Duc Phan Tan, Hồng Nguyễn, Quỳnh Chi Nguyễn Hoang Van, Đinh Phùng Văn, uyen bao, tu mai, Ngoc Hong, Thi Nguyen, Truc Nguyen, maitao, thảo vy, Tu Hao Lam, Huyen Nguyen Thi...

BAN TỔ CHỨC

Tết có món rươi, vui tươi hớn hở Tết có món rươi, vui tươi hớn hở

TTO - Đó là câu cửa miệng mà cha mẹ tôi hay nói mỗi khi nhìn mấy anh chị em tôi cười toe toét, sung sướng gắp miếng chả rươi cho vào miệng trong ngày Tết.

NGUYỄN KHÁNH LINH
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên