Tòa chung cư hiện đại với hơn 100 căn hộ ngay tại trung tâm quận Bình Tân lẽ ra là cộng đồng dân cư sầm uất, nâng cao chất lượng đời sống người dân và góp phần phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên suốt 15 năm qua tòa nhà vẫn bị bỏ hoang gây lãng phí nghiêm trọng...

Trái ngược khung cảnh kinh doanh sầm uất trên trục đường trung tâm số 1 (phường An Lạc A, quận Bình Tân, TP.HCM), tòa nhà Long Phụng Residence đứng chơ vơ, im lìm, xuống cấp theo thời gian dù nơi đây từng được quảng cáo rầm rộ là căn hộ cao cấp nhất nhì khu vực, có giao dịch sôi động trên các sàn thương mại địa ốc.

Những nạn nhân khốn khổ

"Tiến độ thi công ngày đó rất khẩn trương, chung cư gần hoàn thiện, thang máy cũng đã được lắp đặt nhưng không thể hoàn tất để đưa vào sử dụng" - bà Nguyễn Thị Vân (60 tuổi), một người dân sinh sống tại khu vực này, chia sẻ với sự tiếc nuối.

Sự việc bắt đầu căng thẳng sau năm 2011 khi tiến độ giao căn hộ bị trì hoãn không đúng như cam kết hợp đồng mua bán. Chờ đợi mãi không được giao nơi an cư mơ ước, khách mua căn hộ mới hốt hoảng tìm hiểu sự việc vì nhiều người đã thanh toán gần hết giá trị hợp đồng.

Ông Huỳnh Văn Ánh - tổng giám đốc Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân, chủ đầu tư dự án - mấy lần xin lỗi khách mua và xin lùi thời hạn bàn giao mà theo hợp đồng là cuối năm 2011. Ông ta viện nhiều lý do khác nhau, trong đó có cả đổ lỗi cho nhà đầu tư thứ cấp, để xin lùi thời hạn giao căn hộ vào khoảng giữa năm 2015...

Không thể làm gì khác, những khách hàng mua căn hộ chung cư Long Phụng như "nắm dao đằng lưỡi" chỉ biết cắn răng chờ đợi. Trong số họ, nhiều người phải dốc hết tài sản, thậm chí phải vay nợ anh em, vay tiền ngân hàng để mong có được mái ấm hiện đại này. Không ít người còn đang phải cùng gia đình lây lất ở trọ để đợi ngày có chỗ ở tốt hơn.

Tuy nhiên thời hạn bàn giao căn hộ vẫn chỉ tiếp tục là những lời hứa mịt mù. Rồi bất ngờ đến một ngày có tin đồn ông Huỳnh Văn Ánh "biến mất", số điện thoại không thể liên lạc được nữa. Khu căn hộ mẫu sang trọng và văn phòng giao dịch mua bán ngay mặt tiền chung cư cũng tắt đèn, đóng cửa.

Lúc này những người mua nhà mới tá hỏa tìm hiểu sự thật và đau khổ biết mình đã trở thành nạn nhân của sự lừa đảo trắng trợn: căn hộ được bán trùng cho nhiều người khác nhau!

Tin đồn tiếp tục lan truyền "ông Ánh thường xuyên đi bài bạc bên Campuchia và đổ bể nợ nần nên mới thực hiện hành vi sai phạm nghiêm trọng này rồi bỏ trốn ra nước ngoài...".

Ngày 8-6-2017, Công an TP.HCM đã khởi tố hành vi lừa đảo của ông Huỳnh Văn Ánh và ra quyết định truy nã nhưng sau đó phải tạm đình chỉ vụ án vì chưa bắt được ông Ánh.

Đỉnh điểm căng thẳng bùng nổ khoảng đầu tháng 8-2018 khi hơn 20 người ôm chiếu, võng tự ý đến ở chung cư mà họ đã mua nhưng không được bàn giao. Thực tế là chung cư chưa được hoàn thiện, chưa có điện nước và hệ thống chữa cháy nên chính quyền địa phương phải thuyết phục bà con tạm về chờ sự việc được xử lý theo pháp luật.

Và đến nay tòa chung cư này vẫn là khối bê tông dở dang, hoang phế, im lìm trong hàng rào tạm bằng những tấm tôn gỉ sét lẫn cỏ dại vây quanh, trong khi nạn nhân là khách hàng mua nhà vẫn đau khổ mòn mỏi chờ đợi suốt 15 năm qua.

Thỉnh thoảng họ lại buồn bã tìm đến và được bảo vệ chung cư là người của Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) chỉ lên cấp trên để tìm hiểu. Còn chung cư thì bị khóa cửa rào bên trong, không ai vào được nữa...

Ngân hàng cũng chờ...

Khi chúng tôi liên hệ để tìm hiểu khách quan nhiều chiều vấn đề, đại diện Sacombank có công văn chính thức cho biết dự án chung cư Long Phụng do Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân làm chủ đầu tư đã được thế chấp cho các khoản vay tại Ngân hàng TMCP Phương Nam (Ngân hàng Phương Nam).

Do không có khả năng trả nợ, công ty này đã giao toàn bộ dự án cho Ngân hàng Phương Nam để cấn trừ nợ vay (dựa trên các hợp đồng mua bán căn hộ hình thành trong tương lai đã được ký công chứng vào ngày 23-11-2011).

Ngày 1-10-2015, Ngân hàng Phương Nam chính thức sáp nhập vào Sacombank theo quyết định số 1844/QĐ-NHNN ngày 14-9-2015 của thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Sau khi sáp nhập, Sacombank tiếp nhận toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp từ Ngân hàng Phương Nam, bao gồm cả dự án chung cư Long Phụng. Sacombank cũng đã cử bảo vệ trông giữ dự án từ tháng 12-2015 đến nay.

Sacombank cho biết sau khi tiếp nhận dự án, phát hiện Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân trước đó đã ký hợp đồng mua bán căn hộ với nhiều hộ dân, có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Một số người mua nhà đã tố cáo hành vi này đến Công an TP.HCM.

Ngoài ra, có những khách hàng đã thế chấp căn hộ để vay vốn tại các ngân hàng khác, nằm ngoài phạm vi quản lý của Sacombank.

Ngày 10-10-2016, Sacombank nhận được công văn số 2665/CV-PC46 (Đ8) của Cơ quan cảnh sát điều tra, yêu cầu cung cấp thông tin và tài liệu phục vụ điều tra.

Vụ án sau đó được khởi tố với tội danh "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân, đồng thời khởi tố bị can đối với ông Huỳnh Văn Ánh - người đại diện công ty đã ký hợp đồng bán căn hộ cho các hộ dân. Do ông Ánh bỏ trốn, Cơ quan cảnh sát điều tra đã ra quyết định truy nã.

Sacombank khẳng định ngân hàng chỉ là bên nhận tài sản thế chấp để thay thế cho nghĩa vụ trả nợ của Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân. Tuy nhiên do dự án có tranh chấp liên quan đến các hành vi sai phạm của chủ đầu tư và đã bị khởi tố hình sự, Sacombank gặp nhiều vướng mắc pháp lý trong quá trình xử lý tài sản thế chấp.

Hiện tại Sacombank đang phối hợp với Cơ quan cảnh sát điều tra và cam kết thực hiện theo quyết định của các cơ quan chức năng để giải quyết vụ việc theo đúng trình tự pháp luật.

Những vướng mắc pháp lý

Luật sư Thân Hồng Nhung (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết theo Luật Doanh nghiệp 2020, nếu doanh nghiệp chỉ có một người đại diện theo pháp luật mà người này mất, hội đồng quản trị phải bổ nhiệm người khác để tiếp tục thực hiện nghĩa vụ với các bên liên quan, bao gồm người mua nhà.

Do đó cần xác định chính xác tình trạng của ông Huỳnh Văn Ánh - người đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân. Nếu công ty không còn hoạt động tại trụ sở, các bên liên quan có thể đề nghị cơ quan chức năng kiểm tra và có biện pháp xử lý theo quy định.

Về vấn đề thế chấp dự án, bà Nhung nhận định: "Nếu Công ty cổ phần Địa ốc Bình Tân đã thế chấp chung cư Long Phụng tại Ngân hàng Phương Nam trước khi ngân hàng này sáp nhập vào Sacombank thì giao dịch này phải được đăng ký theo quy định pháp luật. Nếu việc thế chấp diễn ra đúng quy định, Sacombank có nghĩa vụ kế thừa toàn bộ quyền và trách nhiệm của Ngân hàng Phương Nam đối với dự án".

Hiện tại, trong bối cảnh vụ án bị đình chỉ từ năm 2018 và chưa có tiến triển, người mua nhà cần chủ động bảo vệ quyền lợi bằng cách khởi kiện dân sự, yêu cầu chủ đầu tư hoàn trả số tiền đã đóng do vi phạm nghĩa vụ hợp đồng.

"Đồng thời trong quá trình khởi kiện, người mua nhà có thể đề nghị tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để ngăn chặn việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất của dự án, đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc đòi lại quyền lợi khi có phán quyết chính thức", bà Nhung nói.

TP.HCM thu hồi hai dự án chung cư ở quận 5, gỡ vướng một dự án tại Thủ Đức

Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi thống nhất chủ trương chấm dứt thực hiện 2 dự án chung cư tại quận 5 theo các văn bản pháp lý trước đây, sẽ tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, hoặc đấu giá quyền sử dụng đất.