Để doanh nghiệp tự thỏa thuận

Theo tôi, Chính phủ quy định mức lương tối thiểu là cần thiết. Bởi vì mức lương tối thiểu có nhiều ý nghĩa trong việc bảo đảm quyền lợi người lao động, bảo đảm mức sống tối thiểu cũng như ảnh hưởng đến an sinh xã hội (bảo hiểm).

Tuy nhiên, mức lương tối thiểu phân theo vùng hiện là thấp và thường thay đổi.

Một hệ lụy kéo theo là khi quy định mức lương tối thiểu (mà thấp) thì DN có xu hướng lợi dụng để xây dựng thang, bảng lương trả cho người lao động thấp để giảm mức bảo hiểm.

Trong khi lương thực lãnh của người lao động lại cao hơn. Đồng thời phần lớn người lao động muốn đóng bảo hiểm theo lương thực lãnh để được hưởng bảo hiểm tốt hơn sau này.

Như vậy, Chính phủ bỏ quy định mức lương tối thiểu vùng, bỏ can thiệp chính sách tiền lương là phù hợp.

Chính phủ chỉ cần quy định mức lương tối thiểu và mức bảo hiểm xã hội phù hợp để bảo đảm quyền lợi tối thiểu cho người lao động. Còn lại hãy để người lao động và DN tự thỏa thuận.

Nhà nước chỉ cần kiểm tra, giám sát việc thực thi chính sách đối với người lao động. Hiện nay, Bộ luật hình sự 2015 đã có chế tài hình sự với hành vi trốn đóng bảo hiểm để bảo vệ người lao động.

Luật sư NGUYỄN HUY VIỆT (Đoàn luật sư TP.HCM)

Mức lương tối thiểu không theo kịp thực tế

Theo tôi, mức lương tối thiểu theo vùng (4 vùng) hiện nay là thấp, phân hóa rõ rệt và không theo kịp sự phát triển của xã hội.

Thực tiễn cho thấy có sự phân hóa rõ rệt giữa mức lương trả cho người lao động giữa các vùng, giữa nhóm doanh nghiệp (DN) VN, DN có vốn nước ngoài... DN cũng thường xây dựng bảng lương trả cho người lao động thấp tương ứng mức lương tối thiểu để giảm mức đóng bảo hiểm.

Như vậy, phúc lợi liên quan đến bảo hiểm cho người lao động cũng sẽ bị thiệt thòi.

Trình độ người lao động hiện nay cũng dần tăng lên. Họ hoàn toàn có quyền lựa chọn nơi bán sức lao động có giá phù hợp. Nếu mức lương mà DN trả cho người lao động thấp, không bảo đảm mức sống cơ bản thì người lao động cũng không thể làm việc cho DN đó.

Họ có những lựa chọn khác để mưu sinh. Như vậy, việc Chính phủ để cho các bên trong quan hệ lao động tự do, tự nguyện thỏa thuận tiền lương là phù hợp theo quy luật thị trường.

Chính phủ tiến tới bỏ can thiệp trực tiếp vào chính sách tiền lương thông qua mức lương tối thiểu vùng là phù hợp. Bên cạnh đó, cần quy định đóng bảo hiểm xã hội theo lương thực lãnh để bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

Luật sư NGÔ PHƯƠNG THẢO (Đoàn luật sư TP.HCM)

Quan tâm đến phúc lợi

Theo tôi, Nhà nước chỉ cần quy định mức lương tối thiểu, còn mức lương cao đến bao nhiêu cứ để người lao động phải tự thỏa thuận trên cơ sở giá trị sức lao động của bản thân.

Thực tế tôi nhận thấy nhiều DN nước ngoài trả lương tốt và đóng bảo hiểm trên mức lương thực lãnh. Như vậy, rất có lợi cho người lao động liên quan đến phúc lợi như khám chữa bệnh, lương hưu, trợ cấp thất nghiệp...

Bên cạnh đó, có nhiều DN trả lương (thực lãnh) cũng tốt nhưng mức lương đóng bảo hiểm cho người lao động lại thấp hơn nhiều dựa trên mức lương tối thiểu vùng. Tình trạng này hiện nay là rất phổ biến khiến người lao động cũng rất lo lắng khi nghĩ về phúc lợi liên quan đến bảo hiểm.

Vì vậy, Nhà nước cần mức lương tối thiểu phù hợp và có chính sách để việc đóng bảo hiểm dựa trên lương thực lãnh.

NGUYỄN THỤY THÙY NGÂN (người lao động)

Được trả lương theo nhu cầu ngành nghề

Cơ chế mới sẽ mở ra cho DN tự xây dựng mức lương theo nhu cầu ngành nghề, theo năng lực và quy mô của từng DN.

Tôi rất ủng hộ cơ chế mới này vì để đáp ứng nhu cầu phát triển, có DN sẵn lòng trả mức lương rất cao để mời người giỏi, người tài về làm cho họ mà không cần phải dòm trước ngó sau xem có bị điều gì khống chế hay không.

Người lao động bây giờ cũng rất quan tâm quyền lợi của mình, nên việc khung lương chỉ dựa vào mức lương tối thiểu vùng để xây dựng khoản lương cơ bản như trước cũng đã lạc hậu.

Và để đáp ứng với nhu cầu tự chủ mức lương, tôi nghĩ cũng nên nới lỏng quy định thỏa thuận thời gian lao động theo hướng linh hoạt hơn.

Với cơ chế tự chủ lương mới, người lao động làm việc tại các DN tư nhân sẽ không còn tâm lý trông chờ vào những dịp Nhà nước điều chỉnh lương tối thiểu, từ đó nảy sinh tâm lý so sánh.

Ông TRẦN VIỆT ANH - tổng giám đốc Tổng công ty Nam Thái Sơn

DN tư nhân đã tự chủ từ lâu

Các DN tư nhân đã tự xây dựng mức lương riêng từ lâu, vì nếu chỉ dựa vào khung lương tối thiểu của Nhà nước thì không thu hút được người lao động làm việc và gắn bó lâu dài.

Tôi rất ủng hộ việc hãy để cho DN tự chủ tiền lương. Nhà nước chỉ nên ban quy định lương tối thiểu theo vùng miền và đặc biệt là theo ngành nghề, chứ không chung chung cho từng vùng.

Có như vậy, DN mới có thể thu hút được các lao động có tay nghề, lành nghề.

Việc điều chỉnh lương tối thiểu và mức trích nộp bảo hiểm như hiện nay, về lâu dài sẽ đảm bảo quyền lợi cho người lao động sau này.

Nhưng cần phải có lộ trình dài hơn để DN có thể điều chỉnh dần cho phù hợp, tránh gia tăng chi phí làm ảnh hưởng đến giá thành, trong khi giá bán khó điều chỉnh tăng.

Ông NGUYỄN VĂN LÊ - phó tổng giám đốc Công ty CP công nghiệp Đông Hưng