Chất thải nghi xuất phát từ quá trình luyện cốc của Formosa chôn lấp tại trang trại của ông Lê Quang Hòa được khai quật lên - Ảnh: VĂN ĐỊNH

Ngày 12-7, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49, Bộ Công an) đã vào cuộc điều tra việc chất thải rắn từ nhà máy của Formosa được chôn tại trang trại của ông Lê Quang Hòa - giám đốc Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh.

Ông Lê Nam Sơn, chánh thanh tra Sở Tài nguyên - môi trường Hà Tĩnh, cho biết ngày 11-7, chi cục môi trường, thanh tra của sở này đã phối hợp với công an môi trường tỉnh Hà Tĩnh kiểm tra trang trại của ông Lê Quang Hòa ở phường Kỳ Trinh, phát hiện trang trại này chôn lấp chất thải của Formosa. Hiện cán bộ môi trường đã lấy mẫu đưa đi xét nghiệm và lập biên bản vụ việc.

Giá xử lý 800.000 đồng/tấn

Chiều 12-7, Tuổi Trẻ đã tìm đến khu trang trại của ông Lê Quang Hòa. Tại trang trại này có hai cán bộ quản lý trật tự đô thị thị xã Kỳ Anh được cử đến bảo vệ hiện trường. Một trong hai người cho biết ngày 11-7 cơ quan chức năng đã khai quật 100 tấn chất thải của Formosa tại trang trại của ông Hòa để kiểm tra.

Ngay sau đó trang trại này đã cho người chôn lấp lại để tránh ảnh hưởng môi trường xung quanh. “Mặc dù đã chôn lấp nhưng vẫn ngửi thấy có mùi hôi hắc nồng” - ông Trần Khánh Cường, cán bộ quản lý trật tự đô thị, nói.

Ông Lê Nam Hà - 65 tuổi, một người dân ở xã Kỳ Lâm (huyện Kỳ Anh) mượn nhà và đất trang trại của ông Hòa để chăn nuôi trâu bò - cho biết khoảng một tháng nay ông thấy nhiều xe tải chở chất thải màu đen vào trang trại để chôn lấp. Chủ trang trại giải thích: dùng chất thải này để trồng cỏ nuôi bò...

Ông Trương Công Bình - bí thư phường Kỳ Trinh - có mặt tại hiện trường cho biết chính quyền địa phương không hay biết về việc chôn chất thải Formosa ở trang trại ông Hòa. Trang trại của ông Hòa nằm đầu nguồn nước dân sinh của phường nên việc chôn lấp chất thải ở đây khiến người dân lo ngại. Sau sự việc, phường đã đề xuất lên cấp trên phải chỉ đạo phía Công ty Môi trường đô thị bốc hết số chất thải này đi nhưng vẫn còn... chờ.

Được biết từ tháng 5-2016, Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh nhận hợp đồng vận chuyển, xử lý chất thải này với giá 800.000 đồng/tấn, khối lượng 10 tấn/tháng. Dù mới chỉ nhận hợp đồng chở chất thải hơn hai tháng nhưng tại nơi chôn lấp có đến 100 tấn chất thải. Về điều này, ông Hòa lý giải: trong hợp đồng nói 10 tấn/tháng nhưng có thể phát sinh vì khối lượng có thể tăng.

Xin chất thải về... trồng cỏ (!)

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Quang Hòa cho biết từ năm 2008 đến nay công ty này có ký hợp đồng xử lý rác thải sinh hoạt và chất thải công nghiệp thông thường cho Formosa Hà Tĩnh.

Theo ông Hòa, 100 tấn chất thải chôn lấp ở trang trại được vận chuyển từ Nhà máy Formosa khoảng một tháng nay. Số chất thải này là bùn than thông thường. “Chúng tôi đã được Formosa gửi cho văn bản của Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Tĩnh chứng nhận là loại bùn này không chứa chất độc hại mà là chất thông thường. Do đó chúng tôi căn cứ văn bản này để ký hợp đồng với Formosa để xử lý chất thải” - ông Hòa nói.

Về nguyên nhân chất thải được Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh ký hợp đồng “tiêu thụ” nhưng sao lại chôn lấp ở trang trại của mình, ông Hòa giải thích: trang trại này trước đây là của ông nhưng nay đã chuyển nhượng cho ông Lê Thanh Hải (anh trai ông Hòa). Khi công ty vận chuyển chất thải này đi chôn lấp ở hố chôn được cấp phép tại xã Kỳ Tân (vùng lân cận trang trại ông Hòa) thì có rất nhiều người... xin, trong đó có ông Lê Thanh Hải xin về để... trồng cỏ.

Ông Hòa dẫn quy định của pháp luật: “Theo nghị định số 38/2015/NĐ-CP về quản lý chất thải phế liệu thì chúng tôi thấy chất bùn của Formosa thải ra có thể tái sử dụng được nên đã cho người dân để trồng cỏ”.

Tuy nhiên, ông Trương Công Bình không đồng tình với cách giải thích của ông Hòa: “Vô lý. Nếu trồng cỏ thì phải có quy trình báo cáo địa phương, vậy mà chúng tôi không hay biết?”.

Theo ông Hòa, sau khi cơ quan chức năng lập biên bản về vụ chôn lấp chất thải thì phía công ty đã tạm ngừng vận chuyển chất thải cho Formosa và đang chờ kết luận của cơ quan chức năng. Nếu chất thải này mà độc hại thì phía Formosa phải chịu trách nhiệm.

Chiều 12-7, Sở Tài nguyên - môi trường Hà Tĩnh đã làm việc với Công ty Formosa Hà Tĩnh và Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh để làm rõ nguồn gốc chất thải, hợp đồng vận chuyển, xử lý chất thải giữa hai đơn vị này.

Sở đã yêu cầu Formosa báo cáo quá trình hợp đồng xử lý chất thải với Công ty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh. Theo ông Võ Tá Đinh - giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường, hiện đang chờ kết luận chất thải có độc hại hay không để có hướng xử lý.