Làm lụng, học hành cả năm ai cũng mong cái Tết ấm bên gia đình. Nhưng giá cả đi lại tăng gấp đôi, có khi gấp ba cộng với những chi phí khác buộc sinh viên, người lao động cố tìm cách xoay xở, gắng thêm chút nữa.

Bảy mùa Tết xa quê

Chị Nguyễn Thị Hồng Vân (43 tuổi), công nhân một công ty may ở huyện Bình Chánh (TP.HCM). Chị kể đã làm ở đó bốn năm và "nhờ trời, công ty nhiều việc nên vẫn được tăng ca liên tục".

Nhưng đổi lại, thời gian chị Vân có thể gặp cậu con trai đang học lớp 10 của mình khá ít. Đã hơn một tháng qua hai mẹ con chưa có được bữa cơm chung nào dù sống cùng trong căn trọ chưa đầy 10m2, giá thuê 1,5 triệu đồng cả tiền điện nước mỗi tháng.

Mẹ bắt đầu ngày làm việc mới cũng là lúc con trai tự đi xe điện đến trường. Khi mẹ về tới phòng trọ là lúc con đã ngủ say. Áp lực cơm áo gạo tiền với bà mẹ đơn thân rất lớn mà nếu chỉ là lương cơ bản 5 triệu đồng/tháng sẽ khó lòng trang trải đủ nếu không được tăng ca.

Cậu con trai chị Vân lại rất mê học. Ngoài ở trường còn học thêm, học thi chứng chỉ tiếng Anh mỗi khóa ngót 50 triệu đồng nên chị càng phải cày. "Nhưng có việc, còn được tăng ca đã là may lắm rồi", chị Vân cười vội như để khỏa lấp giọt nước mắt đang chực trào.

Mỗi ngày làm việc, tăng ca liên tục từ sáng sớm đến 22h là cách để hai mẹ con tồn tại. Nhờ tăng ca, thu nhập tăng thêm 5-7 triệu đồng/tháng giúp chị phần nào tạm an tâm với các khoản học phí của con trai, có thêm đồng ra vào, rồi còn mua cho con cái quần, cái áo, đôi giày mới ngày Tết.

"Đã bảy năm rồi tôi chưa biết Tết quê ra sao", chị Vân tâm sự trong hai hàng nước mắt rơi tự lúc nào.

Ba chị mất nhiều năm rồi, giờ chỉ còn mẹ già ở quê. Biết là từ TP.HCM về Vĩnh Long quê chị có xa gì đâu vậy mà mùa Tết này chị cũng lỡ hẹn "đón xuân bên mẹ". Chị kể tới đó rồi đưa tay quệt nước mắt, tiếp tục chăm chú vào bàn may, hai tay lại thoăn thoắt với công việc quen thuộc bao năm qua.

Không tăng ca không dám mơ đến Tết

Ngành may mặc khá đặc biệt, có khi cận kề Tết đơn hàng ít lại mà dân trong ngành hay quen gọi Tết là "mùa ế ẩm". Đã hai thập niên gắn bó với chiếc bàn may, anh Nguyễn Vũ Kha (38 tuổi, quê Trà Vinh) chưa từng nghĩ có lúc lại khó kiếm việc như thời gian qua. Sau thời gian khá dài thất nghiệp, Kha nói quá vui gần Tết mới được một công ty may nhận vào làm.

Có việc cận Tết nhưng Kha chưa dám nghĩ đến sắm sửa gì cả. Công ty có lịch nghỉ từ 25 tháng chạp âm lịch nhưng anh cùng một số đồng nghiệp xin được tăng ca. Sẵn đang có đơn hàng nên ông chủ đồng ý và mọi người dự định sẽ làm xuyên Tết.

"Nếu làm từ sáng tăng ca tới 21h được chừng 500.000 đồng là đỡ lắm vì Tết sắp đến. Có tăng ca mới dám nghĩ chuyện Tết chứ không thì mơ gì đến Tết", Kha cười.

Tính luôn cả mùa Tết năm nay là ngót bốn năm chị Nguyễn Thị Thanh Nhàn (32 tuổi, công nhân da giày) không về Bình Định đón Tết cùng gia đình. Con nhỏ 3 tuổi, giá vé xe ngày thường 500.000 đồng nhưng tới Tết tăng gần gấp ba, chưa kể đủ lý do nữa khiến đường về quê đón Tết cứ mãi xa.

May mà công ty còn có nhiều đơn hàng nên hơn hai tháng qua chị Nhàn tăng ca liên tục. Lương cơ bản 4,5 triệu đồng/tháng, làm đủ công sẽ có thu nhập không quá 9 triệu nhưng nhờ được tăng ca (3-5 tiếng/ngày) mà hiện mỗi tháng chị nhận được khoảng 13 triệu đồng.

"Với công nhân, đó là khoản tiền rất lớn để giải quyết mọi thứ từ ăn uống, việc học cho con đến có thể lo thêm cho cha mẹ ở quê đều nhờ cả vào đó", chị tâm sự.

Đã quyết định đón Tết xa quê, chị Nhàn cũng tranh thủ tăng ca. Dù lịch chung của công ty sẽ nghỉ Tết từ ngày 26 tháng chạp âm lịch cho đến ngày 10 tháng giêng vào làm lại song Nhàn sẽ không theo lịch này. Chị làm đến ngày 28 âm lịch mới nghỉ vài ba ngày Tết rồi sẽ làm lại sớm. "Ăn Tết cũng đơn giản thôi, phòng trọ nghèo bày vẽ chi, gọn nhẹ là được rồi", Nhàn cười.

(Còn tiếp)

TP.HCM thưởng Tết cao nhất 1,9 tỉ đồng từ một doanh nghiệp vốn nước ngoài

Theo báo cáo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP.HCM về tình hình trả lương, thưởng dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, mức thưởng Tết cao nhất năm nay là 1,908 tỉ đồng từ một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.