Đây là kết quả tham vấn cộng đồng về lạm dụng bia rượu ở VN, do Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội đặt hàng Viện Xã hội học thực hiện tại bốn địa phương Hà Nội, Lào Cai, Đà Nẵng và Long An từ tháng 3 đến tháng 5-2015. 

Công chức uống nhiều vì được mời

Theo kết quả tham vấn do GS.TS Đặng Nguyên Anh - viện trưởng Viện Xã hội học - trình bày, có ba nhóm uống rượu bia nhiều nhất là cán bộ công chức (trên 38%), đặc biệt cán bộ công chức ở Hà Nội với trên 48%, kế đến là người lao động tự do (38%) và thanh niên (25%).

Ông Anh lý giải có thể do cán bộ công chức nhiều khi uống bia rượu không phải trả tiền nên uống nhiều.

Có rất nhiều kết quả mà nhóm nghiên cứu cho rằng lạ ở lần tham vấn cộng đồng này. Ví dụ có tới trên 67% người được hỏi nghĩ rằng uống bia rượu tốt cho sức khỏe, trên 51% cho rằng uống rượu bia giao tiếp nhanh hơn, trên 10% cho rằng rượu bia giúp minh mẫn hơn, trên 9% nói rượu bia giúp làm việc hiệu quả hơn, trên 14% còn cho rằng uống rượu bia thể hiện lòng chân thành.

“Rượu bia dễ mua, giá rẻ, thậm chí còn dễ mua hơn xăng. Một tỉ lệ rất cao người được hỏi cho biết họ có sẵn 1 - 4 lít rượu tại nhà” - GS Đặng Nguyên Anh nói.

Vui cũng uống, buồn cũng uống

“Ở VN có tình trạng vui, buồn đều uống rượu bia” - bà Nguyễn Thị Khá, ủy viên Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, cho biết.

Qua tham vấn cộng đồng cũng thấy vấn đề này: có gần 7% người được hỏi cho biết họ uống bất kỳ lúc nào có cơ hội, trên 50% cho biết uống khi gặp bạn bè, trên 70% cho biết uống khi dự giỗ chạp, cưới xin, 17% uống vì công việc, gần 9% uống ngẫu hứng, gần 3% uống khi đau ốm, trên 21% uống khi vui, trên 7% nói uống khi buồn...

Tuy nhiên khi được hỏi nên phạt thế nào với hành vi vi phạm về rượu bia, phần lớn người dân cho rằng nên tùy theo mức độ vi phạm, còn phạt tiền hay phạt hành chính, theo họ, là không khả thi. Ông Đặng Nguyên Anh nói cách trả lời này điển hình cho tính cách người Việt là duy tình, “một trăm cái lý không bằng một tí cái tình”.

Về đề xuất Luật phòng chống tác hại lạm dụng bia rượu, nên làm gì để hạn chế rượu bia, người dân cho rằng cấm bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi, cấm cán bộ công chức uống bia trong giờ hành chính.