Các chuyên gia nông nghiệp, nhà nghiên cứu, chuyên gia ẩm thực, doanh nghiệp chế biến, kinh doanh cá tra, đơn vị báo đài tham gia toạ đàm "Phát triển thị trường cá tra nội địa" - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Với trăn trở trên, sáng ngày 29-11, báo Tuổi Trẻ tổ chức toạ đàm "Phát triển thị trường cá tra nội địa".

Thị trường nội địa bỏ ngõ hơn 10 năm

Giữ vai trò Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội cá tra Việt Nam, TS Lý Thị Thanh Loan nhận định tại toạ đàm: "Gần như trước giờ thị trường cá tra bị bỏ ngõ nội địa", "Thị trường cá tra nội địa dậm chân tại chỗ hơn 10 năm nay".

Cùng quan điểm, nhà báo Trần Xuân Toàn (Ủy viên Ban biên tập báo Tuổi Trẻ) đặt câu hỏi: "Từ vài chục năm trước đây cá tra Việt Nam đã xuất khẩu đi nhiều nước, thương hiệu cá tra đã có, thị trường trong nước cũng đang dùng, nhưng tại sao chưa phát triển hiệu quả?"

Theo TS Thanh Loan, lí do xảy ra tình trạng này là hiện nay chúng ta chưa quan tâm đến khâu phân phối, phân khúc thị trường, thị hiếu người tiêu dùng. 

Ngoài ra, chuỗi liên kết các khâu chế biến, phân phối, tiêu thụ còn mơ hồ. Đặc trưng ngành thuỷ sản, đầu ra khâu trước là đầu vào khâu sau. Chỉ khi có chuỗi liên kết bền vững thì thị trường cá tra mới phát triển tốt.

TS Lý Thị Thanh Loan tại buổi tọa đàm - Ảnh: QUANG ĐỊNH

"Các thức ăn ngon sẽ tác động năm giác quan mắt, mũi, miệng, tai, tay. Các sản phẩm cá tra hiện chưa đủ độ hấp dẫn. Cá tra làm ra nhiều mặt hàng đa dạng, nhưng trên thị trường chỉ có vài mặt hàng như phi lê, cắt khúc…", bà Bùi Thị Phương Dung (Giảng viên Khoa Dinh Dưỡng - Ẩm thực, Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm) đánh giá.

Bà Bùi Thị Phương Dung tại buổi tọa đàm - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Tham gia thị trường cá tra hơn 15 năm, chèo lái công ty chuyên về nuôi trồng, chế biến, xuất khẩu, ông Nguyễn Văn Đạo (Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Gò Đàng) chia sẻ mong muốn "để không lãng phí thị trường nội địa". 

Toàn cảnh buổi tọa đàm về phát triển thị trường cá tra nội địa - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Dù vậy, ông Đạo cho biết, hiện nay các doanh nghiệp thuỷ sản về cá tra "đặc biệt quan tâm xuất khẩu chứ ít ai ngó ngàng thị trường nội địa" khi hơn 95% dùng cho xuất khẩu vì bán được lượng lớn, đem tiền về liền. Hiện nay sản phẩm giá trị gia tăng của cá tra có hơn 50 mặt hàng, bao gồm hàng xuất khẩu còn nội địa chỉ có 6-7 mặt hàng.

Bà Ngô Thị Thức, Phó Chi cục trưởng Cục chế biến và phát triển thị trường Nông sản, cũng khẳng định mặc dù đơn vị rất quan tâm thị trường cá tra trong nước, mỗi năm đều có các chính sách, chương trình hỗ trợ như hội chợ, triển lãm dù hiệu quả  chưa cao.

Không để lãng phí thị trường gần 100 triệu dân

Đi sâu vào thị trường, tìm hiểu cả thói quen tiêu dùng và văn hoá ẩm thực, ông Nguyễn Văn Đạo nhận định Việt Nam là thị trường hấp dẫn khi có dân số gần 100 triệu dân. Đồng thời, tiến trình công nghiệp hoá và xu hướng giải phóng sức lao động cho chị em phụ nữ trong việc nấu ăn, mảng thức ăn nhanh là một giải pháp.

Ông Nguyễn Văn Đạo (Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Gò Đàng) thể hiện mong muốn cải thiện thị trường cá tra nội địa qua sản phẩm thức ăn nhanh - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Ông Nobuyoshi Kan, Cố vấn Công ty Hot One, Công ty Ocean trading - Nhật Bản, chia sẻ rằng trước kia Nhật Bản cũng không thích ăn đồ chế biến sẵn, nhưng hiện giờ xu hướng đã chuyển dịch do đó "đưa cá tra trở thành fastfood là con đường đúng".

Ông Nobuyoshi Kan tại buổi tọa đàm - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Ngoài việc đa dạng hoá các sản phẩm từ cá tra, đầu ra cũng rất quan trọng. Dưới góc độ kinh doanh, bà Nguyễn Ngọc Diện, Quản lý cao cấp ngành hàng thực phẩm - Siêu thị Co.op mart, cho biết số lượng cá tra phân phối tại các siêu thị thuộc hệ thống còn khiêm tốn. 

Khách hàng thích khám phá, thích trải nghiệm sự mới mẻ, do đó siêu thị này rất ủng hộ việc tạo ra sự đa dạng và mới mẻ trong các sản phẩm từ cá tra.

Bà Nguyễn Ngọc Diện tại buổi tọa đàm - Ảnh: QUANG ĐỊNH

"Rất tiếc khi sản phẩm cá tra tốt, người Việt sản xuất, tại Việt Nam, nhưng người tiêu dùng Việt lại chưa tiếp cận được", ông Trần Thanh Phong, Phó tổng thư kí Hiệp hội cá tra Việt Nam, chia sẻ và cho biết sẽ cùng doanh nghiệp giúp cá tra chinh phục và phát triển ngay trên sân nhà. 

Ông Trần Thanh Phong – Phó Tổng thư ký Hiệp hội cá Tra Việt Nam - Ảnh: QUANG ĐỊNH