Sản phụ đối diện với nhiều nguy cơ phức tạp

Ngày 15-8, Bệnh viện Phụ sản Trung ương chia sẻ vừa phẫu thuật mổ lấy thai cho sản phụ béo phì kèm theo nhiều bệnh lý phức tạp. Chị D. mang thai con đầu lòng 37 tuần, béo phì, tiền sản giật, đái tháo đường được chuyển tuyến từ Bệnh viện Sản nhi Vĩnh Phúc trong tình trạng nguy cơ cao cho cả mẹ và thai nhi.

Chị D. bị rối loạn chuyển hóa dẫn đến việc tăng cân mất kiểm soát, cân nặng trước khi mang thai khoảng 140kg và tăng thêm 38kg trong thai kỳ. Với cân nặng lớn kèm theo bệnh lý tiền sản giật và đái tháo đường, việc sinh thường gần như bất khả thi. Ngay cả lựa chọn sinh mổ cũng tiềm ẩn hàng loạt nguy cơ nguy hiểm trong gây mê, phẫu thuật và hồi sức sau mổ.

Bác sĩ Bạch Minh Thu, phụ trách khoa phẫu thuật gây mê hồi sức, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho biết với bệnh nhân béo phì, lớp mỡ dày làm mất mốc giải phẫu, khoảng cách từ da tới khoang dưới nhện quá lớn, kim gây tê hiện có gần như không đủ chiều dài, do đó nguy cơ thất bại gây tê vùng là rất cao dù có hỗ trợ của siêu âm.

"Và trên thực tế, khi tiến hành sử dụng máy siêu âm để xác định giải phẫu chúng tôi ghi nhận khoảng cách này lên tới hơn 11cm - vượt qua chiều dài tối đa của kim gây tê khá nhiều. Vì vậy sau khi gây tê tủy sống không còn khả thi, ê kíp nhanh chóng chuyển sang phương án gây mê nội khí quản đã được chuẩn bị đầy đủ từ trước", bác sĩ Thu thông tin.

Bác sĩ Thu cho biết thêm ê kíp thực hiện quy trình đặt nội khí quản theo chiến lược "không để mất đường thở", tối ưu tư thế và dự trữ oxy tối đa trước mê để giảm nguy cơ giảm oxy máu cho mẹ và thai - biến chứng thường gặp ở những bệnh nhân như thế này.

Khi thực hiện phẫu thuật, bác sĩ Đặng Quang Hùng, phó trưởng khoa sản bệnh lý bệnh viện - người trực tiếp thực hiện ca mổ, cho biết khó khăn nhất khi mổ là thành bụng rất dày gây khó khăn cho quá trình tiếp cận cơ tử cung và lấy thai.

Tổ chức mỡ thành bụng sa xuống khiến các thao tác của phẫu thuật viên trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Trên nền tăng huyết áp và đái tháo đường, nguy cơ nhiễm trùng vết mổ và biến chứng hô hấp sau mổ cũng tăng đáng kể. Trong mổ do khối mỡ thành bụng lớn và thai chèn ép làm cơ hoành bị đẩy cao, phổi khó nở, dễ xẹp có nguy cơ tai biến tim phổi.

"Ca mổ vì vậy đòi hỏi sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa gây mê hồi sức và phẫu thuật để nhanh chóng lấy thai an toàn, đồng thời "giải phóng" gánh nặng huyết động cho người mẹ", bác sĩ Hùng cho hay.

Sau gần 1 giờ, ca mổ đã thành công. Bé trai nặng 3,4kg hồng hào, khóc to, ngay sau sinh được chuyển sang Trung tâm Sơ sinh theo dõi. Tuy nhiên về phía mẹ mặc dù huyết động ổn định nhưng vẫn còn phải tiếp tục đối mặt với nhiều nguy cơ về hô hấp nên được theo dõi sát sao tại phòng hậu phẫu.

Tại phòng hậu phẫu, sản phụ D. được tiếp tục thở máy, sau đó sử dụng thuốc giải giãn cơ và rút nội khí quản theo đúng quy trình. Ngay sau khi rút ống, sản phụ được hỗ trợ thông khí áp lực dương không xâm nhập và hướng dẫn tập hít thở nhằm tối ưu khả năng oxy hóa máu và tránh xẹp phổi.

Trong quá trình theo dõi, sản phụ đáp ứng tốt và đủ điều kiện và chuyển về khoa hồi sức cấp cứu tiếp tục theo dõi thêm.

Phụ nữ béo phì cẩn trọng trước khi mang thai

Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ béo phì hoặc rối loạn chuyển hóa nên được khám và tư vấn trước khi mang thai, xây dựng kế hoạch kiểm soát cân nặng, huyết áp và đường huyết, chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý.

Trong thai kỳ cần khám định kỳ đúng lịch, tuân thủ dinh dưỡng - vận động theo hướng dẫn chuyên môn và trao đổi sớm với bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường (phù, tăng cân nhanh, đau đầu, rối loạn thị giác, tăng huyết áp…).

Việc được thăm khám và tư vấn từ ban đầu cũng như chuyển tuyến kịp thời đến cơ sở chuyên sâu khi có yếu tố nguy cơ sẽ giúp bảo đảm an toàn tối đa cho sản phụ và trẻ sơ sinh.

Béo phì trước khi mang thai, nguy cơ cho con

TT - Trẻ được sinh ra từ mẹ béo phì sẽ tăng nguy cơ tử vong. Đây là kết quả thống kê mới từ các nhà nghiên cứu sức khỏe cộng đồng của Đại học Boston (Mỹ).