Món Pa pho

Đã có nhiều bài viết về món cá nướng của người Thái ở miền Tây Bắc, nhưng chủ yếu là về món cá nướng gập - pa pỉnh tộp, hiếm bài nhắc tới món cá nướng vùi - pa pho.

Món cá nướng gập nổi danh xưa nay tuy thật sự ngon bùi, thơm vị núi rừng nhưng ăn vẫn hơi khô, còn món cá nướng vùi thì thơm xênh xang và mềm ngọt nước.

Vậy nên với nhiều người sành thưởng thức thì cá nướng vùi mới thực sự là món mang đậm hương miền rừng, nguyên vẹn vị ẩm thực quê bản, rất xứng đáng được nhắc đến chứ không chỉ riêng món cá nướng gập.

Dân quê bản chế biến món cá nướng vùi không bao giờ lấy cá to mà chỉ chọn cá suối loại nhỏ như pa pắn, pa bú… gọi chung là bống suối. Cá bống nhỏ thì mới nhai mềm cả xương.

Song nếu muốn có món cá nướng vùi ngon thì nhớ đừng dùng pa pém. Loại cá này tuy cũng được xếp vào loại bống suối nhưng xương đầu cứng, nướng kỹ đến mấy thì cũng vẫn cứng, ăn mất hứng.

Cá bống suối

Chế biến món cá nướng vùi khá dễ dàng. Bống suối tươi sơ chế sạch; bột mák khén, húng quế, thì là, mùi tàu thái nhỏ, gia vị nêm vừa đủ, tất cả được tổng hòa trộn đều cùng nhau, sau đấy kiếm lá dong hoặc lá chuối tươi đùm kín lại.

Tro bếp lửa đang cháy được khơi ra rồi vùi đùm cá vào trong đó. Và… chỉ còn việc đợi cá chín rồi cời tro lấy ra.

Món cá nướng vùi để ăn nguội cũng vẫn ngon, song phải ăn ngay lúc nóng thì mới có thể cảm nhận hết được hương vị hấp dẫn của món.

Khi mở đùm cá ra thì mọi thứ đều còn phải đang nóng hôi hổi, có làn hơi mỏng bốc lên thoang thoảng ảo mờ như sương mai, mùi thơm sực nức tỏa ra thấm thấu vào người, nhìn đã thấy thích, hít hà đã thấy thèm và láu táu muốn nhón tay nhúp ăn thử ngay lập tức…

Và khi món ngon đã được bày biện ra rồi thì còn đợi chờ gì nữa, thực khách hưởng đi thôi. Chỉ xin đừng cắn cấu món bống nướng vùi theo kiểu ngấu nghiến, chậm rãi từ tốn nhai thì mới cảm được độ bùi, vị ngọt của món.

Ăn theo kiểu miếng vừa đưa qua miệng, nhai qua loa đã muốn ực trôi xuống họng thì sao biết món ngon hay dở. Vậy nên cứ thong dong, nhẩn nha mà thưởng thức mới lý thú.

Nhẹ nhàng lựa gắp cho đúng cách của kẻ biết hưởng thụ món ngon. Miếng nữa, miếng nữa, tiếp miếng nữa. Để rồi ngạc nhiên khen: Ờ hay, ngon thật đấy! Đương nhiên rồi! Cá bống suối có giá trị ngon riêng của cá bống suối chứ.

Không tin, cứ thử lấy thứ cá khác chế biến món nướng vùi mà xem, món ăn chưa hẳn thất bại nhưng sẽ chỉ là một bản sao đầy lỗi bởi lấy đâu ra được vị bùi mềm tan ngọt cả xương như bống suối.

Cá bống suối tẩm gia vị

Tan bữa ra ngồi bàn nước, hương vị món bống suối nướng vùi vẫn còn bám lấy làn môi như duyên nợ.

Thực khách lăn tăn không muốn uống ngay hụm trà tráng miệng bởi còn muốn giữ lại dư hương dư vị của món. Kể cũng thật buồn cười, người ta lãng mạn muốn lưu hương hoa, hương phấn son chứ mấy ai thích lưu dư vị thức ăn ở lại trên môi miệng.

Ừ mà, đã kể về món cá nướng vùi rồi thì cũng nên nói thêm. Xưa, người ta bắt bống suối bằng các cách câu, lùa, chặn dòng, đơm đó, quây chài mắt nhỏ. Nay, người ta dùng máy kích xung điện để tận bắt, khiến các loại bống suối dần bị tuyệt diệt.

Người ơi, cầu xin người đấy, đừng dùng máy kích xung điện nữa! Bống suối mà tuyệt tích, chẳng còn sinh đàn lượn quanh sỏi cuội nơi đáy nước thì người đời đâu còn được hưởng món ngon pa pho - cá bống suối nướng vùi.

Ăn tô bún cá, chạy dìa Rạch Giá, bỏ má theo em

TTO - Bún cá Kiên Giang phản ánh đúng chất "địa lý" của vùng đất Kiên Giang, bên biển bên đồng, phải có thịt cá lóc đồng, tôm biển, rau ăn kèm "cây nhà lá vườn" và nước mắm ngon.