Quyên đi cắt cỏ cho bò ăn - Ảnh: A LỘC

Từ hái điều, nhổ cỏ lúa, chăn bò đến chặt mía, bó mía... không việc gì Nguyễn Thị Quyên (18 tuổi, xã Gia Canh, huyện Định Quán, Đồng Nai) không làm qua.

Nhiều hôm mía cháy, Quyên cùng mẹ tranh thủ chặt cả đêm. Khó khăn là vậy nhưng suốt 12 năm liền bạn đều là học sinh khá giỏi và vừa đậu ngành kế toán Trường ĐH Nông lâm TP.HCM.

Tuổi thơ trên những cánh đồng

Căn nhà gạch cũ của mấy mẹ con Quyên với mái tôn đã thủng nhiều chỗ, mỗi cơn mưa xuống là chị em Quyên thay nhau vác xoong, nồi đi hứng nước. Những chấn song mục ngay cửa sổ, mưa lớn nước tạt vào tận chân giường.

Kể về gia cảnh của mình, không ít lần Quyên bật khóc. 

"Ba qua đời để lại khoản nợ lớn. Những khi hết mùa không có việc làm, mẹ phải đạp xe hàng chục cây số sang các vùng lân cận xin việc. Em gái út còn nhỏ suốt ngày đòi mẹ. Mình ở nhà vừa chăm hai em vừa cạo hạt điều thuê. Bữa cơm hằng ngày đều trải qua với cháo, lâu lâu mới được ăn bữa cơm với nước mắm và cá kho" - Quyên kể.

Ngày làm thuê làm mướn, ban đêm bà Huyền - mẹ Quyên - lại xách đèn đi mò cua, bắt ốc ngoài đồng đem ra chợ bán. Dù trong người mang nhiều loại bệnh, cơ thể suy nhược nhưng hiếm khi bà chịu nghỉ ngơi. 

Cũng vì làm quá sức mà không ít lần bà ngất giữa đồng. Hàng xóm thương tình, người cho cặp gà mái đẻ lấy trứng ăn, người cho mượn bò đẻ nuôi, mỗi con bê sinh ra được chia một nửa tiền lời. 

Nhìn cảnh gian nan của bốn mẹ con, một số người khuyên bà nên cho con nghỉ học nhưng bà cương quyết lắc đầu. 

"Tụi nó có học mới thoát được nghèo" - bà Huyền giãi bày.

Trong khi bạn bè cùng lứa chỉ lo ăn lo học thì Quyên đã quen với mùi bùn đất, mùi mạ non trên những cánh đồng, mùi đường của mía và mùi khét của hạt điều. Cứ nửa buổi đi học, nửa buổi theo chân mẹ đi làm, ngày nghỉ thì làm cả ngày.

Học để không phải khổ như đời mẹ

Khó khăn vậy mà ba chị em Quyên ai cũng học tốt, đậu vào trường điểm của huyện. "May là cả ba đứa đều ngoan, dễ nuôi, ăn gì cũng được. Học thì năm nào cũng có giấy khen, có phần thưởng mang về" - bà Huyền phấn chấn.

Rào cản lớn nhất của Quyên là bệnh viêm xoang đeo bám từ nhiều năm nay. Mỗi lần trái gió trở trời là một lần Quyên vật vã với căn bệnh. Có đợt bệnh nặng, tuần nào Quyên cũng phải ra huyện hoặc lên TP.HCM lấy thuốc về uống. 

Đến năm học lớp 12, Quyên hai lần nằm viện nhiều tuần tưởng chừng phải nghỉ học ngang. Nhưng rồi sau đó Quyên lại lao vào học ngày học đêm để kịp tiến độ bài vở. 

Ngày Quyên mang giấy báo trúng tuyển đại học về nhà xin mẹ cho đi học, bà Huyền rưng rưng nước mắt không nói được lời nào. 

Nhìn mẹ, Quyên bật khóc nức nở. "Học đi để không phải khổ như đời mẹ" - bà Huyền nói dù trong lòng bao nỗi niềm lo lắng về các khoản chi phí trước mắt.

Quyên cho biết sắp tới sẽ đi tìm việc làm thêm. 

"Mình mới lên TP.HCM nên chưa quen đường. Nhưng mình đã bàn với mẹ sẽ mang xe đạp lên để có phương tiện đi làm trang trải tiền ăn học trên này, đỡ đần phần nào cho mẹ. 

Hôm bữa mình xin được việc ở quán trà sữa rồi nhưng do xa quá, đường vắng, mình đang tìm chỗ gần hơn để làm. Trường mình dạy hệ tín chỉ nên mình tính đăng ký học vượt và lấy bằng trong 3 năm học" - Quyên nói.

Tiếp sức đến trường: Tin ở tương lai

TTO - 11 năm nay, mẹ bại liệt nằm một chỗ, cha già thường đau yếu nên cuộc sống gia đình luôn túng khó. Thế nhưng chừng ấy năm, Hương vẫn tin sẽ thay đổi cuộc sống của mình bằng việc học hành chăm chỉ.