Ngày 11-9, Đại sứ quán Mỹ tại Vilnius, Lithuania, xác nhận 52 tù nhân thuộc nhiều quốc tịch đã rời khỏi Belarus.

Động thái này diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, một đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin, thả những tù nhân mà ông cho là "con tin". Belarus sau đó đã xác nhận thả 52 người.

Trong số những người được trả tự do có 14 người mang quốc tịch nước ngoài, gồm 6 người Litva, 2 người Lithuania, 2 người Ba Lan, 2 người Đức, 1 người Pháp và 1 người Anh, theo Hãng thông tấn Belta của Lithuania.

Đổi lại, Mỹ sẽ nới lỏng lệnh trừng phạt cho Hãng hàng không quốc gia Belavia của Belarus, cho phép hãng này bảo dưỡng và mua linh kiện cho đội bay của mình, bao gồm cả máy bay Boeing, người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ tại Vilnius nói.

"Những gì xảy ra (hôm nay) là một thành công ngoại giao to lớn đối với Mỹ và tất cả chúng ta", Hãng tin Reuters dẫn lời Tổng thống Gitanas Nauseda của Lithuania phát biểu. Ông cho biết những người được thả gồm "các nhân vật đối lập, nhà báo và người tham gia biểu tình".

Đây là đợt ân xá tù nhân lớn nhất từ trước đến nay của ông Lukashenko trong bối cảnh Belarus đang tìm cách hàn gắn quan hệ với Mỹ sau nhiều năm bị cô lập và trừng phạt. 

Tuy nhiên, con số này vẫn còn kém xa so với tổng số 1.300 hoặc 1.400 tù nhân mà ông Trump đã kêu gọi Belarus phóng thích vào tháng trước.

"Nếu Donald khăng khăng rằng ông ấy sẵn sàng tiếp nhận tất cả những tù nhân được thả này, thì chúng ta hãy cố gắng đạt được một thỏa thuận toàn cầu, như ông Trump vẫn thường nói, một thỏa thuận lớn", ông Lukashenko nói. Việc ông Lukashenko chỉ gọi nhà lãnh đạo Mỹ bằng tên vì trước đó ông Trump viết trong thư gửi nhà lãnh đạo Belarus chỉ ký tên "Donald" một cách thân thiết.

Đặc phái viên John Coale, đang có mặt tại Belarus và chuyển lá thư của ông Trump, nói rằng Tổng thống Mỹ cũng nói với ông Lukashenko rằng Washington muốn mở lại đại sứ quán tại Minsk.

Tổng thống Mỹ trước đây cũng khen ngợi nhà lãnh đạo lâu năm của Belarus, gọi ông Lukashenko là "một người đàn ông rất được kính trọng, một người mạnh mẽ, một nhà lãnh đạo mạnh mẽ" và muốn gặp ông.

Ông Lukashenko: Như Triều Tiên, không ai dám gây chiến với Belarus có hạt nhân

Ông Lukashenko dẫn hiệp ước phòng thủ với Nga, tuyên bố Belarus được đảm bảo 'an ninh tuyệt đối' dưới sự bảo vệ hạt nhân từ Nga.