Bão Mặt trời cực mạnh đánh sập đường truyền vô tuyến khắp Bắc Mỹ

GIA MINH

Một cơn bão Mặt trời cực mạnh tạo ra các hạt năng lượng cao va vào Trái đất, làm gián đoạn tín hiệu vô tuyến và điều hướng trên khắp Bắc Mỹ vào ngày 7-8.

Bão Mặt trời này được phân loại X1.5, là tia lửa X thứ 20 - loại tia lửa Mặt trời mạnh nhất - trong chu kỳ Mặt trời 11 năm hiện tại. Chu kỳ này dự kiến đạt cực đại vào năm 2024, theo trang Space.com.

Các vết lóa tạo ra bão lửa Mặt trời là các tia bức xạ tràn đầy năng lượng. Chúng phát nổ từ các vùng lạnh, đậm đặc từ tính trên bề mặt Mặt trời, được gọi là vết đen Mặt trời.

Di chuyển với tốc độ ánh sáng, các photon từ những ngọn lửa này đến Trái đất của chúng ta sau 8 phút. Khi bức xạ từ pháo sáng tương tác với các hạt trong tầng điện ly của Trái đất (vùng khí quyển ở độ cao từ 80km đến 650km), nó sẽ được nạp thêm năng lượng.

Những hoạt động của bão Mặt trời sẽ ảnh hưởng đến tín hiệu vô tuyến và vệ tinh đi qua khu vực này.

Theo nhà vật lý năng lượng Mặt trời Keith Strong, vụ bão lửa hôm 7-8 thuộc loại mạnh hạng 3 trên thang điểm 5 do Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) xây dựng.

"Vụ bão lửa X1.5 đã gây ra sự kiện mất điện vô tuyến R3 (mạnh) ở phía có ánh sáng ban ngày của Trái đất (bao gồm hầu hết nước Mỹ, Canada và Thái Bình Dương). Tần số dưới 5 Mhz bị ảnh hưởng nhiều nhất và tín hiệu điều hướng bị suy giảm", ông Strong cho biết trên X (Twitter).

Theo Cơ quan dự báo thời tiết vũ trụ Met Office của Anh, ngọn lửa bùng phát từ nhóm vết đen Mặt trời lớn nhất và hoạt động mạnh nhất. Và bão lửa này xuất hiện chỉ 2 ngày sau một tia X yếu hơn một chút xảy ra vào ngày 5-8.

Ngoài hai đợt bùng phát mạnh này, Mặt trời còn tạo ra nhiều đợt bùng phát ở mức độ trung bình trong những ngày gần đây, 3 đợt trong số đó xảy ra trong 24 giờ qua.

Dự báo bão địa từ tấn công Trái đất

Theo dự báo, sắp tới đây có thể xảy ra hai vụ phun trào khối vành nhật hoa (CME). Đó là những đám mây khí từ hóa khổng lồ thường thoát ra khỏi Mặt trời cùng với các tia lửa Mặt trời.

Các CME tấn công Trái đất có thể gây ra bão địa từ khi chúng tương tác với từ trường của Trái đất.

Các cơn bão địa từ tạo ra cực quang tuyệt đẹp. Tuy nhiên chúng cũng có thể gây sự cố cho các nhà khai thác vệ tinh. Trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, bão địa từ có thể đánh sập lưới điện và mạng viễn thông.

Theo Spaceweather.com, cơn bão địa từ sắp tới có thể đạt cấp mạnh G3.