Tổng thống Syria Bashar al-Assad (giữa) gặp mặt các binh sĩ Syria trong chuyến thăm chớp nhoáng tại Đông Ghouta hôm 18-3 - Ảnh: REUTERS

Ngày 11-4, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Nga nên "sẵn sàng đi" vì những tên lửa "đẹp đẽ, mới mẻ và thông minh" của Mỹ sắp sửa bay tới Syria.

Bình luận này càng cho thấy nguy cơ cao Syria sẽ "ăn đạn" của Mỹ tương tự đợt quân đội Mỹ nã 59 quả tên lửa Tomahawk vào căn cứ không quân al-Shayrat hồi tháng 4 năm ngoái.

Trước diễn biến này, cả chính phủ và báo chí Trung Quốc hôm qua đã đồng loạt lên tiếng.

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 11-4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói rằng Bắc Kinh "lấy làm tiếc" vì các dự thảo nghị quyết (do Nga và Mỹ giới thiệu riêng rẽ) liên quan tới vụ tấn công nghi sử dụng vũ khí hóa học ở Syria không thông qua được ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Tuyên bố của ông Cảnh dường như đề cập tới màn "đốp chát" nhau của Matxcơva và Washington tại Hội đồng Bảo an hôm 10-4 về vấn đề Syria và việc 2 bên ngăn chặn nỗ lực của đối phương nhằm thiết lập các cuộc điều tra quốc tế liên quan tới vụ tấn công nghi bằng vũ khí hóa học ở Douma.

Ông Cảnh Sảng nói rằng "mối quan tâm cấp bách bây giờ là tiến hành một cuộc điều tra toàn diện, công bằng và khách quan về vụ tấn công nghi sử dụng vũ khí hóa học ở Syria để tìm ra sự thật".

"Chúng tôi luôn tin rằng thỏa thuận chính trị là cách giải quyết duy nhất hiện nay, trong khi các biện pháp quân sự sẽ chẳng mang lại được gì" - ông Cảnh nhấn mạnh.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh luôn ủng hộ việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, hành động phù hợp với Hiến chương Liên Hiệp Quốc, và phản đối việc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc họp nội các ở Nhà Trắng ngày 9-4 - Ảnh: REUTERS

Trong khi đó, tối 11-4, Hoàn Cầu Thời Báo - tờ báo nổi tiếng cứng rắn của chính quyền Bắc Kinh - đã đăng một bài xã luận cảnh báo ông Trump "cần hành động khôn ngoan" để tránh các hậu quả nghiêm trọng ở Syria.

"Cả Matxcơva và Damascus liên tục nhấn mạnh các cáo buộc tấn công hóa học là nói láo. Chính phủ Syria cũng đã hoan nghênh Liên Hiệp Quốc cử đội điều tra tới Douma. Mỹ nên cho chính quyền ông Bashar al-Assad một cơ hội để giải thích và đợi cho đến khi Liên Hiệp Quốc có cuộc điều tra" - tờ báo chính thống của Đảng Cộng sản Trung Quốc kêu gọi.

Thời Báo Hoàn Cầu bình luận rằng mặc dù sức mạnh toàn diện của Nga hiện giảm đi nhưng nước này hiện có năng lực lớn mạnh tại Trung Đông.

"Nếu Mỹ từ chối tôn trọng Nga, một cường quốc hạt nhân, thì nước này có thể đối mặt với các hậu quả khủng khiếp. Chúng tôi hi vọng chính quyền ông Trump cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định tấn công Syria" - bài xã luận cảnh báo.

Trang mạng China Military Online của quân đội Trung Quốc thì dẫn lời một chuyên gia nói rằng "khó có khả năng Mỹ sẽ dùng một cuộc tấn công quân sự quy mô lớn để cố gắng phá hủy chính quyền ông Assad một lần cho mãi mãi", thay vào đó sẽ tiến hành một cuộc tấn công quy mô giới hạn hơn.

Dù Trung Quốc hiện không giữ vai trò quân sự nào trong cuộc chiến kéo dài 7 năm qua ở Syria cũng như chiến dịch chống lại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), nhưng nước này đã khởi động các thỏa thuận làm ăn gần đây để đầu tư vào việc tái thiết Syria.

Quả thật như ông Trump tuyên bố là quan hệ giữa Nga và Mỹ đang ở mức xấu chưa từng có, thậm chí tệ hơn cả thời kỳ Chiến tranh lạnh, các diễn biến tại Syria gần đây cho thấy nguy cơ cao xảy ra xung đột giữa Washington và Matxcơva.

Phía Nga cho rằng việc Mỹ cáo buộc chính phủ Syria đứng sau vụ tấn công hóa học nhằm vào Douma khiến ít nhất 70 người chết chỉ là cái cớ biện minh cho hành động chống Syria sắp tới của Washington. Quân đội Nga cũng đã được đặt trong tình trạng báo động.