Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và người đồng cấp Úc Julie Bishop (thứ hai từ phải sang) trong hội nghị Ngoại trưởng ASEAN - Úc ngày 6-8 - Ảnh: Reuters

Tối 6-8, Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN đã kết thúc sự bế tắc của khối về vấn đề Biển Đông bằng một thông cáo chung sau kêu gọi tránh quân sự hóa.

Theo hãng tin Reuters, thông cáo chung còn đề cập tới việc một số nước ASEAN bày tỏ quan ngại về các hoạt động tôn tạo đảo trên Biển Đông.

Hôm 5-8, 10 nước thành viên ASEAN đã không thể ra tuyên bố chung như thường lệ. Các nhà ngoại giao gọi sự thất bại của ngày 5-8 là dấu hiệu của sự bất đồng trong ASEAN về cách thức chỉ thẳng những hoạt động của Trung Quốc trong khu vực, theo Reuters.

Thông cáo chung ngày 6-8 được đưa ra chỉ vài giờ sau khi dự thảo khung Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc chính thức được thông qua. 

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam, Trưởng SOM ASEAN Nguyễn Quốc Dũng cho biết đây là khởi đầu tích cực cho tiến trình thương lượng COC thực chất và hiệu quả sau này. 

Cũng trong ngày 6-8, trong khuôn khổ Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 50 và các hội nghị liên quan, ASEAN đã tổ chức các Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN+1 với 10 bên Đối tác (PMC+1). 

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã dẫn đầu Đoàn đại biểu Việt Nam dự các hội nghị. 

Trên cương vị nước điều phối quan hệ ASEAN - Ấn Độ, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã cùng Ngài V.K.Singh, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Ấn Độ đồng chủ trì Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN -Ấn Độ. 

Theo đặc phái viên TTXVN tại Philippines, trong khuôn khổ các hội nghị, Phó Thủ tướng đã chia sẻ lo ngại về những diễn biến phức tạp gần đây và hiện nay tại Biển Đông, bao gồm các hành động đơn phương bồi đắp, cải tạo đất và quân sự hóa đảo nhân tạo, làm xói mòn lòng tin và ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Phó Thủ tướng đề nghị các nước tiếp tục ủng hộ ASEAN và đóng góp xây dựng cho việc duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực;

Thúc đẩy các bên tuân thủ các nguyên tắc cơ bản như giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, kiềm chế, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC, sớm đi vào đàm phán thực chất và hoàn tất Bộ quy tắc COC hiệu quả trên cơ sở Khung COC đã được thông qua.