Tim Cook công bố dịch vụ Apple Pay - Ảnh: CNBC

Với Apple Pay, iPhone sẽ trở thành thẻ tín dụng cho phép người dùng trả tiền bằng cách chạm thiết bị NFC vào thiết bị tương thích tại quầy thanh toán. Phương thức này cũng được bảo mật nhờ Touch ID trên điện thoại.

Tuy nhiên, những ai đang mong đợi Apple sẽ phá vỡ "thế vòng kiềng" của 3 nhà phát hành thẻ MasterCard, Visa và American Express có thể sẽ vô cùng thất vọng.

Trong khi các công ty mới khởi nghiệp trong nền công nghiệp thanh toán di động thường xuyên thảo luận về việc thay thế cách thức giao dịch ngân hàng và ngành dịch vụ tài chính truyền thống, thì Apple lại chẳng xem đó là một cuộc chiến mang nhiều ý nghĩa.

Apple đã bắt tay với 3 tổ chức phát hành thẻ tín dụng trên, cùng với ngân hàng Bank of America, Capital One Bank, Chase, Citi và Wells Fargo - 5 ngân hàng phát hành thẻ lớn ở Mỹ, chiếm 83% tổng doanh số bán thẻ tín dụng trong nước - để nhận được các gói hỗ trợ dịch vụ ngân hàng, chứ không phải cạnh tranh với mô hình kinh doanh của các tổ chức trên.

Forrester Research dự báo thị trường thanh toán di động có thể đạt giá trị 90 tỉ USD vào năm 2017. Với độ phủ rộng của các sản phẩm Apple ở các nước phương Tây, hãng có nền tảng tuyệt vời gần như độc nhất để từ đó nhanh chóng chiếm được thị phần.

Nhưng tại sao Apple lại không làm 1 mình? Thay vì dùng thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, vì sao Apple Pay không chọn cách đơn giản hơn là cho phép khách hàng trực tiếp truy cập vào tài khoản giống như cách PayPal đang làm?

Đó mới thực sự là cách cướp "miếng bánh" của các công ty kinh doanh thẻ tín dụng. Hơn nữa, với hơn 164,5 tỉ USD tiền mặt trong bảng cân đối tài chính tính đến cuối tháng 6-2014, Apple dư sức để thiết lập nên một hệ thống thanh toán riêng cho mình.

Một trong những câu trả lời khả dĩ nhất là quá trình dịch chuyển sang thanh toán di động có thể diễn ra chậm. Trong một khảo sát của Cục Dự trữ liên bang hồi tháng 3-2014, chỉ có 17% người dùng điện thoại sử dụng phương thức thanh toán di động trong 12 tháng qua, con số này năm 2012 chỉ là 2%.

Ở giai đoạn này, dịch vụ chi trả thông qua iPhone có thể chỉ là một tính năng bổ sung độc đáo, nhưng chưa thể trở thành yếu tố thúc đẩy doanh số sản phẩm Apple.

Thay vào đó, ngoài chuyện phô trương, Apple Pay có thể sẽ mang nhiều ý nghĩa hơn ở giai đoạn chuyển tiếp để loại trừ đối thủ cạnh tranh, trong khi chờ đợi thị trường thanh toán di động định hình.

Đây có thể là bước đi đón đầu của Apple trước thời điểm tập đoàn Trung Quốc Alibaba Group chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Alibaba được cho là đang tìm cách lấy lại cổ phần của mình trong nhánh thương mại điện tử Alipay, sau khi công ty này đạt quy mô xử lý các thanh toán trị giá gần 519 tỉ USD hồi năm 2013.

Không giống như Apple, Alipay hoạt động cạnh tranh trực tiếp với các ngân hàng lớn kiểm soát các hoạt động thanh toán ở Trung Quốc. Hãng nghiên cứu thị trường iResearch ước tính Alipay có hơn 400 triệu khách hàng và là một trong những công ty cung cấp dịch vụ thanh toán di động chiếm ưu thế nhất ở Trung Quốc.

Trước một đối thủ "gia thế" như vậy sắp tấn công vào thị trường Mỹ, Apple có thể đã cảm thấy việc hình thành một "mặt trận" thống nhất trước tiên sẽ có lợi hơn là bắt đầu cuộc chiến, mà nhiều khả năng sẽ mở cửa cho những người mới cùng vào tham chiến.

Tuy nhiên, đây cũng có thể là tin xấu cho các đại lý trong thời gian ngắn, vì họ sẽ phải tiếp tục trả phí giao dịch thanh toán bằng thẻ tín dụng.

Còn đối với khách hàng, Apple Pay mang đến sự tiện lợi nhiều hơn là chi phí. Nhưng thành công trong một thương hiệu trong môi trường cạnh tranh khốc liệt luôn nằm ở việc chọn đúng trận đánh, và Apple đã quyết định rõ ràng rằng mình muốn cùng sát cánh với công ty phát hành thẻ tín dụng, chứ không phải chống lại họ.