Apple 'Mỹ hóa', Đông Nam Á gặp khó

Với cam kết nâng tổng đầu tư tại Mỹ lên 600 tỉ USD trong bốn năm tới, Apple đang thực hiện bước đi chiến lược nhằm 'nội địa hóa' chuỗi cung ứng và tránh rủi ro thuế quan.

Apple - Ảnh 1.

CEO Apple Tim Cook công bố khoản đầu tư 600 tỉ USD tại Phòng Bầu dục ngày 6-8 - Ảnh: AFP

Ngày 6-8, Apple công bố kế hoạch rót thêm 100 tỉ USD vào hệ thống sản xuất và công nghệ trong nước. Quyết định này không chỉ nâng tổng mức đầu tư tại Mỹ lên 600 tỉ USD mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai hoạt động sản xuất tại Đông Nam Á - khu vực Apple từng chú trọng mở rộng trong những năm gần đây.

"Mỹ hóa" toàn diện

Theo Reuters, đây là bước đi chiến lược trong khuôn khổ Chương trình Sản xuất tại Mỹ (AMP) nhằm đưa hoạt động sản xuất các linh kiện then chốt và hạ tầng công nghệ cao trở lại nội địa.

CEO Tim Cook cho biết trọng tâm của khoản đầu tư sẽ là phát triển chip bán dẫn, kính cường lực cho iPhone và Apple Watch cũng như xây dựng hạ tầng phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống dữ liệu tại Mỹ. Apple sẽ sản xuất hơn 19 tỉ con chip trong năm 2025 thông qua 24 nhà máy đặt tại 12 bang. 

TSMC - đối tác quan trọng tại Arizona - sẽ đóng vai trò chủ lực trong việc chế tạo các dòng chip tiên tiến nhất.

Hãng công nghệ có trụ sở tại Cupertino dự kiến tuyển thêm 20.000 nhân sự trong các lĩnh vực nghiên cứu phát triển (R&D), thiết kế chip và AI. Apple cũng sẽ mở rộng hệ thống trung tâm dữ liệu, phát triển học viện sản xuất tại Detroit và xây dựng nhà máy sản xuất máy chủ quy mô lớn tại Houston.

Mạng lưới đối tác chiến lược trong lần mở rộng này bao gồm Coherent, GlobalWafers, Applied Materials, Texas Instruments và Broadcom - những tên tuổi lớn trong ngành bán dẫn và vật liệu công nghệ Mỹ.

Người phát ngôn Nhà Trắng Taylor Rogers nhận định: "Thông báo hôm nay là một chiến thắng nữa cho ngành sản xuất Mỹ và là bước tiến quan trọng trong việc đưa các chuỗi cung ứng thiết yếu trở về quê nhà nhằm bảo vệ an ninh kinh tế quốc gia".

Động thái này còn được kỳ vọng giúp Apple ổn định biên lợi nhuận dài hạn. Theo trang Investor Business Daily, tin tức về gói đầu tư mới đã tạo phản ứng tích cực khi cổ phiếu Apple tăng hơn 5% trong phiên giao dịch ngày 6-8.

Thách thức với Đông Nam Á

Tổng thống Donald Trump mô tả khoản đầu tư mới của Apple là "bước tiến đáng kể" hướng tới mục tiêu đầy tham vọng: đảm bảo mọi chiếc iPhone được bán tại Mỹ phải được sản xuất trong nước. Ông tỏ ra lạc quan khi nói rằng một chiếc iPhone 100% made in USA là hoàn toàn khả thi.

Nếu giấc mơ đó thành hiện thực, Đông Nam Á có thể là khu vực chịu tác động rõ nhất. Trong những năm gần đây, Apple xem Đông Nam Á là trung tâm sản xuất thay thế đầy tiềm năng cho Trung Quốc, đặc biệt sau khi thương chiến Mỹ - Trung nổ ra. 

Từ năm 2019, hãng đã chuyển dần dây chuyền lắp ráp và chuỗi cung ứng sang Việt Nam, Thái Lan và Indonesia, tạo ra hàng trăm nghìn việc làm và thúc đẩy dòng vốn đầu tư công nghệ về khu vực.

Theo Đài CNN, tại Việt Nam, Apple đã chi gần 16 tỉ USD cho chuỗi cung ứng, tạo ra hơn 200.000 việc làm. Thái Lan cũng dần trở thành mắt xích quan trọng khi Apple chuyển một phần hoạt động sản xuất Apple Watch sang đây năm 2023, theo báo South China Morning Post. 

Indonesia cũng nổi lên như một điểm đầu tư hấp dẫn. Theo tạp chí Diplomat, cuối năm 2024 Apple cam kết đầu tư 1 tỉ USD để mở rộng cơ sở sản xuất tại đảo Batam nhằm đáp ứng yêu cầu nội địa hóa và phục vụ thị trường khu vực.

Tuy nhiên việc chính quyền Trump nỗ lực đưa Apple trở lại sản xuất ở Mỹ khiến Đông Nam Á có thể phải đối mặt với việc giảm vai trò trong chuỗi giá trị toàn cầu. 

Báo Financial Times nhận định chính sách thuế quan của ông Trump không chỉ nhằm vào Trung Quốc mà còn bao gồm Ấn Độ và các nước Đông Nam Á khiến chiến lược "đa dạng hóa chuỗi cung ứng sang Đông Nam Á" của Apple mất dần lợi thế cạnh tranh.

Điều này càng củng cố lý do để Apple đẩy mạnh đầu tư ngược trở lại Mỹ - nơi chính phủ có thể cung cấp ưu đãi thuế, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tạo điều kiện chính sách thuận lợi cho công nghệ cao.

Nhiều chuyên gia cho rằng khả năng Apple hiện thực hóa hoàn toàn giấc mơ sản xuất nội địa có thể gặp khó khăn do chi phí nhân công tại Mỹ cao hơn đáng kể, trong khi hệ thống hạ tầng lắp ráp quy mô lớn từng được đầu tư tại Đông Nam Á vẫn chưa thể tái tạo đầy đủ trong ngắn hạn.

Sự trỗi dậy của Kentucky

Một điểm đáng chú ý sau động thái mới của Apple là sự "trỗi dậy" của ngành công nghiệp tại bang Kentucky, nơi Apple đang đầu tư mạnh để sản xuất toàn bộ kính bảo vệ cho iPhone và Apple Watch.

Hãng sẽ hợp tác với Công ty Corning tại TP Harrodsburg, cam kết đầu tư 2,5 tỉ USD để phát triển dây chuyền sản xuất kính smartphone lớn và hiện đại nhất thế giới. CEO Tim Cook khẳng định: "Mỗi chiếc iPhone và Apple Watch mới được bán ra trên toàn thế giới sẽ sử dụng kính được sản xuất tại bang Kentucky".

Từng là khu vực chủ yếu gắn với nông nghiệp và than đá, Kentucky giờ trở thành mắt xích trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu. Khoản đầu tư dự kiến tác động trực tiếp đến lực lượng lao động địa phương, tạo ra hàng nghìn việc làm chất lượng cao và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững cho tiểu bang.

Chiến lược 'Mỹ hóa' của Apple - Ảnh 2.Ông Trump dọa áp thuế bán dẫn nhập khẩu, Apple hứa đầu tư thêm 100 tỉ USD tại Mỹ

Apple sẽ đầu tư thêm 100 tỉ USD tại Mỹ, nâng tổng số tiền cam kết lên 600 tỉ USD trong 4 năm tới. Đây là khoản đầu tư lớn nhất mà gã khổng lồ này thực hiện tại Mỹ.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên