Lực lượng Syria giải phóng thành phố Raqqa hồi 10-2017 - Ảnh: REUTERS

Báo Guardian dẫn các nguồn an ninh cho biết chiến dịch chiêu mộ của al Qaeda bắt đầu từ giữa năm ngoái, trước cả khi IS thất thủ tại các chiến địa cuối cùng.

Chẳng hạn, một đợt tuyển quân diễn ra tại Algeria vào tháng 8-2017 nhắm vào các phiến quân một chi nhánh của IS. Một đợt chiêu quân khác diễn ra ở Syria một tháng sau đó.

Tại khu vực Bắc Phi, các thành viên cấp cao của al Qaeda được cho là đã tiếp xúc với chỉ huy một nhóm đã giết chết 4 binh sĩ Mỹ tại Nigeria hồi tháng 10-2017. Khi đó IS "trung ương" đã không tuyên bố nhận trách nhiệm vụ tấn công ở Nigeria và điều đó cho thấy nhóm này không chắc chắn về sự trung thành của thủ lĩnh Adnan Abu Walid al-Sahrawi.

Ngoài ra, nhiều thành viên của IS tại Yemen hay Afghanistan cũng chuyển sang đầu quân cho al Qaeda thời gian qua.

Các thông tin trên đang được các quan chức an ninh phương Tây nghiên cứu nhằm đánh giá nguy cơ khủng bố trong thời gian tới. Theo đó, đến nay chỉ còn một vài nhóm chi nhánh còn trung thành với IS.

Nhóm được theo dõi chặt chẽ nhất là Boko Haram hiện cũng phân tách dù các nhóm chính hiện vẫn trung thành với thủ lĩnh Abu Bakr al-Bagdhadi của IS.

"Tôi không nghĩ (IS) sẽ sớm tan rã nhưng khi nguồn tiền đã cạn và đối với những kẻ thánh chiến chỉ hám lợi, mối quan hệ sẽ tan vỡ" - chuyên gia Daveed Gartenstein-Ross của Quỹ Dân chủ Quốc phòng tại Washington nhận định.

Trong khi đó, nguy cơ từ al Qaeda ngày càng lớn dù nhóm này thời gian qua không thực hiện các vụ tấn công nhắm vào phương Tây. 

"Vẫn còn sớm nhưng rõ ràng là khi IS mất dần lãnh thổ, thanh thế, tiền bạc và khó tuyển mộ cũng như tập hợp nguồn lực cho các chiến dịch lớn... nếu kẻ hưởng lợi từ việc đó là al Qaeda thì tôi không nghĩ đó là một kết cục hay ho" - báo Guardian dẫn lời một quan chức phương Tây.