TT - Hội sách TP.HCM, với định kỳ hai năm một lần, đã diễn ra đến lần thứ 7 kể từ năm 1998, được xem là một hoạt động văn hóa tạo dấu ấn tốt đẹp của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung.

80.000 lượt người đến hội sách ngày đầu tiênCó những thế hệ lớn lên cùng hội sáchChân tình cùng hội sách

Phóng to

Các bạn trẻ tham gia thi trắc nghiệm tại một gian hàng ở Hội sách TP.HCM 2012 - Ảnh: Thuận Thắng

Trên thực tế một vài địa phương khác, trong đó có Hà Nội, từng tổ chức hội sách nhưng không mấy thành công, nghĩa là không tạo được không khí hội hè lẫn doanh thu cao. Vì sao TP.HCM làm được điều này? Có nhiều lý giải, nhưng câu trả lời cuối cùng là "nhờ vào độc giả".

Ông Hứa Ngọc Thuận (phó chủ tịch UBND TP.HCM, trưởng ban chỉ đạo Hội sách TP.HCM lần 7) tỏ ra có lý khi phát biểu: "Chính người dân TP.HCM là đồng tác giả hội sách".

Nhưng đâu chỉ riêng người dân TP.HCM mà dường như bạn đọc khắp cả nước đã không bỏ lỡ cơ hội này đến với TP.HCM để tham quan và mua sách.

Như vậy nếu đặt câu hỏi: "Ai được lợi từ hội sách?" thì câu trả lời có vẻ như không khó.

Dễ thấy nhất là những người bán sách. Có thể nói hội sách là dịp bán sách tốt nhất, do vậy những đầu sách mới, sách của những tác giả mà tên tuổi đang "hot" thường được chọn dịp này để tung ra. Những sách tồn kho cũng sẽ được "thanh toán" trong dịp này. Tất nhiên, không phải đơn vị nào cũng đạt doanh thu cao, thậm chí có nơi lỗ nặng vì phải chịu chi phí mặt bằng, phí vận chuyển và nhiều khoản khác. Nhưng họ vẫn được cái lợi khác đó là khuếch trương thương hiệu.

Chẳng hạn với Chibooks, họ cho biết lần hội sách trước lỗ gần 100 triệu đồng nhưng lại được lãi về thương hiệu. Năm nay không tham gia hội sách nữa nhưng Chibooks vẫn chọn thời điểm hội sách để tung ra những chiêu PR cho kế hoạch phát triển.

Và nhiều đơn vị làm sách khác, dù không tham gia gian hàng hội sách, cũng tiếp thị sách và hình ảnh của mình vào dịp này.

Nơi được hưởng lợi từ hội sách nữa là đơn vị tổ chức. Việc cho thuê mặt bằng (trong công viên Lê Văn Tám) với giá trung bình 15 triệu đồng/gian (3x3m, trong sáu ngày), có thể nói ban tổ chức đã thu một số tiền không nhỏ (tổng cộng có 500 gian hàng cho thuê). (Xin mở ngoặc nói thêm là số tiền 15 triệu/gian chỉ là tiền mặt bằng, còn lại đều do đơn vị bán sách tự lo liệu. Nếu một đơn vị muốn có không gian khang trang thì phải thuê khoảng ba gian, cộng những chi phí khác thì số tiền hơn 60 triệu đồng).

Tất nhiên cái lợi của ban tổ chức không chỉ là tiền, mà đó là tạo dựng được một không gian văn hóa, mà tên gọi "Hội sách TP.HCM" đã trở thành thương hiệu, một dấu ấn đẹp cho thành phố.

Và người được hưởng lợi nhiều nhất có lẽ chính là bạn đọc. Không chỉ đến hội sách để có thể mua được nhiều sách hay, sách mới, sách giảm giá "cực sốc", người đến hội sách còn được thụ hưởng một không gian sách, trong mối tương tác từ những cuộc giao lưu, gặp gỡ, xin chữ ký nhà văn...

Ðến hội sách mới thấy có rất nhiều bạn trẻ là học sinh, sinh viên, công nhân... Không chỉ mua sách cho mình, họ còn mua sách để trao tặng nhau, hoặc gửi tặng người ở xa. Những người già cũng có dịp thong dong dạo chơi trong "vườn sách", lựa những cuốn sách mình thích, ngồi trên ghế đá đọc say sưa.

Cũng có nhiều người đến hội sách chỉ đơn thuần là đi dạo, hòa mình vào không khí hội hè buổi tối. Ðó chính là nét đa dạng từ bạn đọc làm nên thành công của hội sách.

Cuối cùng, không thể không nói hội sách lần này được tổ chức trong bối cảnh lạm phát kinh tế cao, sách dễ thành một món hàng xa xỉ nếu như không có tình yêu thật sự. Ở đây chỉ có một điều băn khoăn là tính chất "hội" trong hội sách còn mờ nhạt, chưa có đột phá. Việc "phần nghe" chen lấn "phần nhìn" nhiều quá cũng làm độc giả cảm thấy khó chịu. Ðể hội sách không chỉ là chợ sách thì việc các gian hàng tranh nhau "phóng loa" quảng cáo cũng phải được điều tiết hợp lý.

Chưa kể có những buổi tập văn nghệ diễn ra ngay trên sân khấu chính khiến tiếng ồn xâm chiếm cả nhà hội thảo. Làm sao để các không gian hội thảo (mở trống) không bị tiếng ồn quấy nhiễu, làm sao tạo cảm giác thoải mái để người tham gia hội sách được thăng hoa cùng sách... Ðó có lẽ là điều cần làm một cách chuyên nghiệp hơn nữa.

TRẦN NHÃ THỤY