Nhiều doanh nghiệp Việt như đang ngồi trên đống lửa khi tàu chở lô hàng đông lạnh đã thực hiện đầy đủ các thủ tục hải quan để tái xuất sang Trung Quốc cho đối tác bị giữ nhiều ngày nay - Ảnh: NGUYỄN THÀNH

Ngày 20-12, ông Vũ Văn Kinh, chủ tịch UBND TP Móng Cái, cho biết theo thông tin nhận được  từ các doanh nghiệp, ngày 16-12, tại khu vực biển cách đông nam đảo Trần, tỉnh Quảng Ninh khoảng 4 hải lý, cách phía tây đường phân định khoảng 11 hải lý, 7 tàu của Trung Quốc cùng 15 thuyền viên đang neo đậu tạm tại khu vực này để tránh gió to và chờ con nước trước khi đến cảng Bạch Long (Trung Quốc) thì bị tàu Cảnh sát biển 6002 thuộc hải đội 111, hải đoàn 11 Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 1 kiểm tra, tạm giữ người và phương tiện.

Lúc này, các tàu nói trên đang chở gần 500 tấn hàng đông lạnh của 9 doanh nghiệp tại Việt Nam làm dịch vụ tạm nhập tái xuất cho các đối tác Trung Quốc.

Theo thông tin từ doanh nghiệp cung cấp và qua kiểm tra từ phía Hải quan cửa khẩu cảng Vạn Gia, Đồn Biên phòng, hàng hóa được các tàu nói trên chở đã thực hiện đầy đủ các thủ tục hải quan theo quy định pháp luật Việt Nam về việc tạm nhập, tái xuất.

Doanh nghiệp cho rằng do tác động của dòng chiều và gió nên khi tàu neo đậu, tàu mới hướng mũi vào đảo Trần, đó là lý do để cảnh sát biển tạm giữ nhưng bức xúc bởi không có biểu hiện hoặc hoạt động nào để quy kết là hàng đang thẩm lậu vào nội địa.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 20-12, một lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Vạn Gia xác nhận các lô hàng trên được đăng ký thủ tục hải quan đầy đủ theo đúng quy định.

"Việc tạm giữ lô hàng đông lạnh nói trên có thể thiệt hại trước mắt là nhỏ, tuy nhiên đối với những lô hàng tiếp theo nếu vẫn cứ bị tạm giữ như này chắc chắn sẽ gây khó khăn lớn cho doanh nghiệp, đối tác của họ" - vị này nói thêm.

Báo cáo khẩn của UBND TP Móng Cái đề nghị Thường trực Tỉnh ủy và UBND tỉnh sớm trao đổi với Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển vùng 1 xác minh thông tin, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhanh chóng chuyển hàng về Trung Quốc hoặc cho phép doanh nghiệp bảo quản hàng hóa, tránh bị hỏng dẫn đến phải đổ bỏ, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp lo "thiệt đơn thiệt kép" 

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 20-12, ông Bùi Quang Sơn, phó giám đốc Công ty CP thủy sản Minh Khuê, cho biết sau 3 ngày lô hàng của công ty bị tạm giữ, đơn vị này mới nhận được thông báo mời lên làm việc để xác minh từ phía Cục Hải quan TP Hải Phòng chứ không phải từ cơ quan cảnh sát biển.

Theo ông Sơn, đến thời điểm hiện tại, lô hàng của công ty vẫn đang bị giữ ở ngoài biển mà không có bất cứ một thông báo hay biên bản nào cho biết cụ thể lý do.

Ông Sơn cho biết lô hàng gồm: dạ dày, dạ sách, gân, cuống tim bò đông lạnh đều được làm các thủ tục khai báo hải quan theo đúng quy định về việc tạm nhập tái xuất hàng đông lạnh.

"Nguy cơ thiệt hại của doanh nghiệp chúng tôi và nhiều doanh nghiệp khác đang bị giữ hàng là rất lớn bởi hàng đông lạnh đòi hỏi điều kiện bảo quản, thời gian giao hàng phải đúng tiến độ. Bản thân chúng tôi đến giờ cũng không biết hướng giải quyết sắp tới là như thế nào khi chưa nhận được bất kỳ thông báo nào từ phía Cảnh sát biển", ông Sơn lo lắng.

Việc phải neo đậu ngoài biển không có điện cung cấp đầy đủ khiến hàng đông lạnh có nguy cơ hỏng, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp - Ảnh: NGUYỄN THÀNH

Ông Nguyễn Văn Thành, giám đốc Công ty TNHH SX & XNK TM Quang Anh, cho biết việc Cảnh sát biển tạm giữ tàu chở lô hàng đông lạnh không chỉ gây thiệt hại về kinh tế trước mắt cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc ký kết những hợp đồng mới.

"Tính chất hàng đông lạnh cần phải được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ -18 độ C, nếu để trên tàu trong thời gian quá 30 tiếng cũng có thể dẫn đến hàng hóa biến chất, hư hỏng nặng không thể dùng làm thực phẩm nên chúng tôi đề nghị cơ quan chức năng sớm vào cuộc tạo điều kiện để doanh nghiệp giao hàng về Trung Quốc hoặc cho phép bảo quản hàng hóa", ông Thành kiến nghị.

Trước đó, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 1 cho biết việc tạm giữ gần 500 tấn nội tạng động vật đông lạnh trên 7 tàu Trung Quốc.

Lực lượng chức năng của Cảnh sát biển vùng 1 cho rằng giấy phép rời cảng thì 7 tàu nói trên đi từ cảng Vạn Gia, Quảng Ninh đến cảng Bạch Long, Trung Quốc nhưng thực tế lại đi theo hướng từ Trung Quốc về đảo Trần.

Giấy tờ do các thuyền trưởng xuất trình thì hàng hóa trên các tàu là thịt trâu đông lạnh, tuy nhiên kiểm tra thực tế, hàng hóa đều là nội tạng động vật, phần lớn nghi là sách bò, lòng bò, chân gà được đóng trong các thùng giấy có chữ Trung Quốc.

Khai báo của các thuyền trưởng cũng cho biết đây là số hàng tạm nhập tái xuất từ cảng Vạn Gia đi vào Trung Quốc. Do đang chờ lệnh của lãnh đạo nên các tàu này tạm thời đến khu vực hòn Bồ Cát, đảo Trần để đợi.

Bộ tư lệnh Cảnh sát biển vùng 1 đang thông qua đường dây nóng để trao đổi với Cảnh sát biển Trung Quốc nhằm xác minh sự việc và phối hợp xử lý.