Butch Wilmore và Suni Williams đã bay lên phòng thí nghiệm quỹ đạo vào tháng 6 năm ngoái, trong một chuyến bay vốn dự kiến chỉ kéo dài vài ngày để thử nghiệm tàu Starliner của Boeing trong chuyến bay có người lái đầu tiên.

Tuy nhiên, con tàu gặp trục trặc về hệ thống đẩy và được đánh giá không đủ an toàn để đưa họ trở về, buộc phải quay về Trái đất trong tình trạng không người lái.

Wilmore và Williams - hai cựu phi công Hải quân Mỹ 62 và 59 tuổi - sau đó được chuyển sang nhiệm vụ NASA-SpaceX Crew-9. Tàu Dragon đã bay lên ISS vào tháng 9 với phi hành đoàn chỉ có 2 người thay vì 4 như thông thường để dành chỗ cho cặp phi hành gia bị "mắc kẹt".

Vào sáng 15-3 vừa qua, phi hành đoàn thay thế Crew-10 đã ghép thành công với Trạm vũ trụ ISS. Sự có mặt của Crew-10 đã mở đường cho Wilmore và Williams trở về, cùng với phi hành gia người Mỹ Nick Hague và phi hành gia Nga Aleksandr Gorbunov.

Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, tàu Dragon sẽ triển khai bật dù ngoài khơi bang Florida để hạ cánh xuống biển, nơi một tàu cứu hộ sẽ đón phi hành đoàn.

Thời gian lưu trú của 2 phi hành gia Wilmore và Williams vượt quá thời gian xoay ca chuẩn 6 tháng trên ISS, nhưng chỉ đứng thứ sáu trong số các kỷ lục của Mỹ về thời gian thực hiện một nhiệm vụ đơn lẻ.

Trước đó, phi hành gia Frank Rubio giữ vị trí số một với 371 ngày trong năm 2023, trong khi kỷ lục thế giới thuộc về phi hành gia Nga Valeri Polyakov, người đã ở 437 ngày liên tục trên trạm Mir.

Theo tiến sĩ Rihana Bokhari từ Trung tâm Y học vũ trụ tại Đại học Baylor, về mặt rủi ro sức khỏe, đây là "điều bình thường". Các thách thức như mất cơ bắp và xương, thay đổi chất lỏng trong cơ thể, và việc thích nghi lại với trọng lực đều đã được hiểu rõ và kiểm soát tốt.

Tuy nhiên, tính chất bất ngờ của thời gian lưu trú kéo dài - xa gia đình và ban đầu không có đủ vật tư dự trữ - đã thu hút sự quan tâm và đồng cảm của công chúng.

Joseph Keebler, một nhà tâm lý học tại Đại học Hàng không Embry-Riddle, nhận xét: "Nếu bạn đi làm và bất ngờ phải ở lại văn phòng trong 9 tháng tới, có lẽ bạn sẽ hoảng loạn. Những người này đã thể hiện sự kiên cường phi thường".

SpaceX phóng tàu lên ISS, 2 phi hành gia bị kẹt 9 tháng sắp được về

Sau hơn 9 tháng mắc kẹt trên Trạm Vũ trụ quốc tế ISS, hai phi hành gia NASA sắp được về Trái đất nhờ sứ mệnh hoán đổi phi hành đoàn vừa được phóng thành công.