Phóng to

Hiện trường với máy móc, thiết bị và băng chuyền dùng để khai thác vàng chưa kịp tẩu tán - Ảnh: THẾ ANH

Tại khu vực suối Tre thuộc xã Sông Hinh giáp ranh với xã Ea Trol, mỗi ngày có hàng chục người đào đãi vàng trái phép bằng máy móc. Lợi dụng nguồn nước suối, “vàng tặc” dùng máy nổ có gắn đầu bơm hút cát sâu vào những đồi núi rồi cho lên băng chuyền để đãi vàng. Máy hút cát đi đến đâu thì cây rừng bị đốn ngã đến đó và tạo thành những hố sâu.

“Công trường” khai thác vàng

Suối Tre có đoạn gần như bị bồi lấp hoàn toàn bởi lượng cát khổng lồ từ những băng chuyền đãi vàng này đổ xuống. Ông Đinh Công Mai, đào đãi vàng trái phép ở đây, cho biết: “Gia đình tôi có bảy người, từ huyện Kim Sơn (Ninh Bình) vào đây đã vài tháng nay. Cả gia đình vào khu rừng này xây dựng lán trại và khai thác vàng để kiếm sống...”.

Gia đình ông Mai dùng sáu máy nổ các loại để hút cát, sau đó đưa cát lên hai băng chuyền để đãi vàng. Những “công trường” khai thác vàng ở đây cũng như cơ sở của ông Mai đều cắt cử người cảnh giới ở bìa rừng, khi thấy người lạ xuất hiện thì gọi điện thoại báo để những người đang đào đãi vàng tháo dỡ máy móc, dụng cụ và rút vào rừng sâu lẩn tránh.

Tại khu vực suối Ma Đói, chúng tôi cùng đoàn công tác liên ngành đi bộ từ bìa rừng vào rừng hơn ba cây số, đến nơi đào đãi vàng trái phép thì những người đãi vàng ở đây đã tẩu tán các dụng cụ, máy móc vào rừng sâu. Còn lại hiện trường hơn 5ha đất hầm hố và những giàn gỗ dùng để đỡ băng chuyền đãi vàng.

Đi sâu vào rừng, đoàn gặp một khu nhà sàn được xây dựng kiên cố, có nhiều máy móc, dụng cụ dùng để đào đãi vàng. Ông Nguyễn Huy Chương, chủ khu nhà này, cho biết khu đất bằng phẳng rộng hơn 5ha ở đây do ông mua lại của ông Ma Nga (xã Ea Trol) khai phá trước đó với giá 500 triệu đồng, đã trả trước 150 triệu đồng, số tiền còn lại thì đãi đất lấy vàng trả dần.

Trong đợt truy quét này, các đối tượng khai thác vàng trái phép đã bỏ trốn, chưa kịp tẩu tán sáu máy nổ có gắn đầu bơm hút cát loại D22, ba can dầu diesel loại 30 lít và ba lán trại. Khi đoàn công tác thu giữ tang vật và yêu cầu UBND xã Sông Hinh xử lý, xã không huy động được phương tiện vận chuyển nên đã lập biên bản và tiêu hủy toàn bộ.

Không đủ lực lượng kiểm tra

Trả lời về sự xuất hiện khu nhà sàn giữa rừng, ông Bá Minh Hiếu - phó chủ tịch UBND xã Sông Hinh - nói: “Địa phương có biết việc xây dựng khu nhà sàn của ông Nguyễn Huy Chương, mục đích là để chăn nuôi gia súc. Tuy nhiên, việc xây dựng khu nhà này là vi phạm pháp luật vì không được phép của chính quyền địa phương”.

Ông Hiếu cho biết thêm hiện trên địa bàn xã Sông Hinh có nhiều bãi vàng sa khoáng lộ thiên như suối Pháp, suối Giếng, suối Giang, suối Tre, suối Hên, suối Ma Đói và dọc bờ hồ thủy điện Sông Hinh. Chính vì vậy, tình hình khai thác vàng trái phép ở đây rất phức tạp, xã không đủ lực lượng để kiểm tra.

Ông Đinh Ngọc Dạn, phó chủ tịch UBND huyện Sông Hinh, cho rằng các đối tượng khai thác vàng trái phép đa số ở các tỉnh khác vào khai thác ở giữa rừng, trên địa bàn rộng, trong khi lực lượng của xã còn thiếu và yếu nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. Nhưng cũng có dư luận cho rằng có cán bộ địa phương thông đồng với lực lượng khai thác vàng trái phép.

“UBND huyện sẽ cho kiểm tra và xử lý nghiêm nếu có cán bộ quan hệ với các chủ trại đào đãi vàng trái phép và tiết lộ thông tin trước khi tổ chức lực lượng truy quét. UBND huyện sẽ chỉ đạo tăng cường tuần tra, kiểm soát, truy quét và trục xuất các đối tượng vi phạm” - ông Dạn khẳng định.