Tôi làm việc tại một công ty từ tháng 1 đến nay, do người nhà tôi bị tai nạn, tôi xin nghỉ phép 10 ngày để chăm bệnh (từ ngày 30-9 đến 10-10).

Ngày 5-10 là ngày nhận lương, công ty yêu cầu tôi gửi hình người thân nằm viện, tôi đã gửi nhưng họ không chịu thanh toán lương, nói tôi nghỉ việc ngang, họ không trả lương.

Xin hỏi họ có quyền làm vậy không? Và tôi phải kiện ai để lấy được tiền lương của mình? Tôi đang ở quận 6, công ty ở quận Bình Tân.

- Luật sư Hoàng Hà (Đoàn luật sư TP.HCM) trả lời:

Trường hợp của bạn là tranh chấp về tiền lương trong quan hệ lao động.

Theo quy định tại Điều 94 và Điều 95 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả đủ, đúng hạn tiền lương cho người lao động, không được tự ý giữ lương hoặc lấy lý do nghỉ phép để không trả phần công đã làm.

Việc công ty yêu cầu bạn cung cấp hình ảnh người thân nằm viện không phải là căn cứ hợp pháp để từ chối trả lương trừ khi bạn nghỉ việc mà không có lý do chính đáng hoặc đã tự ý chấm dứt hợp đồng.

Bạn nghỉ từ ngày 30-9 đến 10-10 vì người nhà bị tai nạn, có xin phép, nghĩa là thuộc trường hợp nghỉ có lý do chính đáng. Theo Điều 115 Bộ luật Lao động 2019, người lao động được nghỉ việc riêng có hưởng lương trong một số trường hợp; ngoài phạm vi đó, nếu nghỉ để giải quyết việc gia đình khẩn cấp thì vẫn phải báo và được người sử dụng lao động chấp thuận.

Nếu bạn đã báo trước, công ty không thể coi là nghỉ ngang. Dù công ty không đồng ý cho nghỉ hưởng lương thì họ vẫn phải thanh toán tiền lương cho những ngày bạn đã làm việc đến hết tháng 9. Phần thời gian nghỉ 10 ngày có thể không được hưởng lương nhưng không thể cấn trừ hay không trả toàn bộ lương tháng 9.

Nếu công ty cố tình không trả lương, hành vi này có thể bị xử phạt theo Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP (phạt từ 20-50 triệu đồng với tổ chức). Ngoài xử phạt hành chính, bạn có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện để đòi lương.

Hướng xử lý như sau:

Giai đoạn hòa giải: Bạn gửi đơn khiếu nại đến Phòng Lao động - Tiền lương - Bảo hiểm xã hội thuộc Sở Nội vụ TP.HCM yêu cầu hòa giải tranh chấp tiền lương theo Điều 188 Bộ luật Lao động 2019. Hòa giải viên lao động sẽ mời hai bên làm việc trong 5-7 ngày.

Nếu hòa giải không thành hoặc công ty không đến, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án nhân dân khu vực 9 TP.HCM do công ty đặt trụ sở tại quận Bình Tân trước đây (theo Điều 190 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 32, 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015). Hồ sơ gồm: đơn khởi kiện, hợp đồng lao động hoặc bằng chứng làm việc, bảng lương/thông tin chuyển khoản, tin nhắn xin nghỉ, hình ảnh người thân điều trị.

Nếu số tiền tranh chấp nhỏ (dưới 100 triệu đồng), vụ án sẽ được xét xử theo thủ tục rút gọn; thời gian giải quyết nhanh hơn.

Trong quá trình làm việc, bạn không nên nộp bản gốc hình ảnh hoặc hồ sơ cá nhân cho công ty, chỉ cung cấp bản sao có chứng thực khi cần thiết.

Như vậy, công ty không có quyền giữ hoặc không trả tiền lương đã phát sinh trước khi bạn nghỉ phép. Việc bạn xin nghỉ chăm người thân là lý do chính đáng, không thể coi là nghỉ ngang.

Bạn có thể nộp đơn hòa giải hoặc khởi kiện ra Tòa án nhân dân khu vực 9 TP.HCM để buộc công ty thanh toán lương và bồi thường tiền chậm trả (theo khoản 2 Điều 97 Bộ luật Lao động 2019, phải cộng thêm tiền lãi nếu trả chậm từ 15 ngày trở lên).

Mời bạn đọc gửi câu hỏi để được luật sư tư vấn

Với đội ngũ các luật sư và chuyên gia pháp lý dày dạn kinh nghiệm trên tất cả các lĩnh vực như hôn nhân - gia đình, kinh doanh - thương mại, mua bán đất đai, sở hữu trí tuệ, lao động, hộ tịch, thừa kế..., chuyên mục Tư vấn pháp luật trên Tuổi Trẻ Sao sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách nhiệt tình, nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.

Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi (gõ bằng tiếng Việt có dấu, font chữ UNICODE) về Tuổi Trẻ Sao qua địa chỉ tuvanphapluat@tuoitre.com.vn.

Doanh nghiệp cho 'nghỉ phép 10 ngày nếu đi làm thấy không vui'

Chính sách cho nghỉ phép dựa trên "cung bậc cảm xúc" của người lao động gây ra nhiều ý kiến trái chiều từ khi bắt đầu có hiệu lực từ tháng 4 vừa qua.