Ảnh: heraldtribune.com

Phương pháp xét nghiệm này cho kết quả về viêm nhiễm chính xác đến 97% các trường hợp, nghĩa là có thể an toàn để sử dụng xét nghiệm này trong việc đưa ra quyết định có cần hay không cần sử dụng kháng sinh.

Thảm họa về siêu vi khuẩn kháng thuốc có thể xảy ra

Các chuyên gia lo ngại rằng việc lạm dụng kháng sinh quá mức sẽ dẫn đến một thảm họa về siêu vi khuẩn kháng thuốc và nếu xảy ra sẽ có thể gây nhiều thương vong hơn số người chết vì ung thư đến năm 2050. Khoảng 1/4 số đơn kê thuốc kháng sinh - tức là khoảng 10 triệu trong số 40 triệu đơn thuốc được đưa ra mỗi năm trên thực tế là không cần thiết. Kháng sinh được sử dụng càng nhiều thì vi khuẩn sẽ càng trở nên kháng thuốc hơn.

Siêu vi khuẩn vào thời điểm hiện nay đã và đang phát triển với một tốc độ nhanh chóng với ngày càng nhiều loại vi khuẩn thay đổi nhanh và có khả năng kháng các loại thuốc kháng sinh mà trước đây vẫn được sử dụng một cách hiệu quả.

Cựu chuyên gia hàng đầu của Chính phủ Anh về siêu vi khuẩn Lord Jim O"Neill đã từng lên tiếng vào năm 2016 về việc đề nghị cấm bác sĩ kê bất kỳ loại kháng sinh nào cho tới năm 2020 mà không có xét nghiệm chứng minh rằng bệnh nhân đó cần phải được điều trị bằng kháng sinh.

Trong báo cáo, ông chỉ ra rằng bác sĩ kê đơn kháng sinh cho bệnh nhân chỉ dựa trên việc "đoán" là bệnh nhân đang bị nhiễm khuẩn, dưới hình thức "nhỡ đâu" bệnh nhân đang bị nhiễm khuẩn và do đó cần phải sử dụng thuốc kháng sinh.

Vào thời điểm Lord O"Neill đưa ra báo cáo này, không có bất kỳ văn bản nào về vấn đề này và bác sĩ thường phải đợi 2 hoặc 3 ngày để có kết quả xét nghiệm chính thức về việc liệu bệnh nhân đó có bị nhiễm khuẩn hay không.

Và lợi ích của xét nghiệm mới FebriDx

Các bác sĩ tại thành phố Liverpool, Derbyshire và Đông Bắc nước Anh đã và đang thử nghiệm một loại xét nghiệm mới có tên FebriDx với mẫu máu lấy chích từ đầu ngón tay có chi phí khoảng 12 bảng (khoảng 350.000 đồng). Xét nghiệm này chỉ mất 15 phút để cho kết quả và dựa vào kết quả này, bác sĩ có thể biết được liệu bệnh nhân đó có thực sự cần một liều kháng sinh cho chứng đau ngực hay không. Nếu được tiến hành trên phạm vi toàn quốc, xét nghiệm này có thể chứng minh là một công cụ cực kỳ cần thiết cho Cơ quan Dịch vụ Sức khỏe Cộng đồng Anh (NHS) trong cuộc chiến chống lại các siêu vi khuẩn kháng thuốc.

BS. Miles Davidson làm việc tại Trung tâm Y tế Stubley tại Dronfield đã thực hiện xét nghiệm FebriDx cho 21 bệnh nhân đến khám do viêm nhiễm đường hô hấp cấp tính. Các bác sĩ đưa ra chẩn đoán ban đầu là nhiễm khuẩn đối với 12 trong số 21 bệnh nhân, còn lại 9 bệnh nhân bị virut. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm cho thấy đã chẩn đoán sai trong 48% trường hợp. Trong đó, chỉ có 4 bệnh nhân bị viêm nhiễm cần điều trị kháng sinh mà 1 trong 4 bệnh nhân này trước khi nhập viện đã được chẩn đoán bị nhiễm trùng máu và lập tức đến nhập viện. 7 bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm virut mà trong trường hợp nhiễm virut thì việc điều trị bằng kháng sinh sẽ không có tác dụng và 10 bệnh nhân không hề bị viêm nhiễm gì.

Xét nghiệm FebriDX này hoạt động dựa vào việc theo dõi mức độ của hai chỉ số trong máu, bao gồm chỉ số CRP (C-Reactive Protein), một chỉ số cho biết cơ thể bị nhiễm vi khuẩn được sản xuất ở gan và bài tiết vào máu một thời gian sau khi cơ thể bị nhiễm vi khuẩn và myxovirus resistance protein A (MxA, hay protein A kháng virut dịch nhầy) sẽ được sản sinh trong cơ thể khi cơ thể bị nhiễm virut.

Mỗi gói dụng cụ xét nghiệm sẽ đi kèm một thẻ xét nghiệm, trên thẻ có phần để đặt mẫu máu. Trong vòng 15 phút, kết quả sẽ được hiển thị trên màn hình và cho biết bệnh nhân đó bị nhiễm virut hay bị nhiễm khuẩn.

Xét nghiệm này sẽ giúp làm sáng tỏ việc một bệnh nhân cụ thể có bị viêm nhiễm do vi khuẩn hay virut và bệnh nhân có thể chỉ phải ngồi đợi không lâu để chờ kết quả. Thử nghiệm này đã giảm được 48% các trường hợp bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh.  Theo kết quả thử nghiệm tại Dronfield, phía Bắc Derbyshire, xét nghiệm đã giúp giảm 80% số lượng trường hợp bệnh nhân được bác sĩ kê thuốc kháng sinh một cách không cần thiết cho các vấn đề về hô hấp.

Một nghiên cứu với sự tham gia của 370 bệnh nhân ở Mỹ cho thấy xét nghiệm này chính xác 92% trường hợp phát hiện nhiễm khuẩn và 84% chính xác trong việc phát hiện nhiễm virut. Nghiên cứu khác lại cho thấy tỉ lệ xét nghiệm về viêm nhiễm chính xác đến 97% các trường hợp, nghĩa là có thể an toàn để sử dụng xét nghiệm này trong việc đưa ra quyết định có cần hay không cần sử dụng kháng sinh.

TS. Rob Sambursky - Giám đốc y tế của FebriDx đã phát biểu tại Cuộc họp cấp cao về Chẩn đoán bệnh tại Anh được tổ chức tại London vào giữa tháng 11/2017: "Khi kết hợp cả hai yếu tố là không thể chẩn đoán chính xác và áp lực từ cả bệnh nhân và bố mẹ bệnh nhân về việc kê đơn kháng sinh sẽ dẫn đến việc sử dụng kháng sinh không cần thiết và trực tiếp làm trầm trọng hóa hơn cuộc khủng hoảng vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh vốn đã và đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Sự độc đáo của FebriDx nằm ở chỗ loại xét nghiệm này có thể được sử dụng cho việc kê toa kháng sinh cho bệnh nhân ngoại trú bằng cách đưa ra kết quả rõ ràng cho bệnh nhân chỉ sau 15 phút kể từ khi làm xét nghiệm mà không cần có bất kỳ loại trang thiết bị phụ trợ nào khác.

Đây là một chẩn đoán nhanh có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong việc giải quyết, đối phó với tình trạng kháng thuốc đang ở mức báo động.