Trên đây là "mách nước" của bạn đọc B.H xung quanh câu chuyện 'Buồn vui nghề viết báo cộng tác' đăng trên Tuổi Trẻ Online.

Nhằm góp thêm một góc nhìn Nhân kỷ niệm 92 năm ngày thành lập Báo chí cách mạng Việt Nam, Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu đến bạn đọc bài viết này.

"Đọc bài viết của tác giả Trần Văn Tám (giáo viên Trường TH Trung Lập Hạ, Củ Chi, TP.HCM) lại nhắc tôi nhớ tới “nghề viết báo cộng tác” của mình.

Hồi đó, tôi làm việc ở Ban Tổ chức của một đoàn thể TP, do vậy mỗi năm hai lần đi thăm tặng quà gia đình liệt sĩ nhân ngày thương binh liệt sĩ 27 tháng 7 và tết Nguyên đán.

Tôi bắt đầu học được nghề viết báo cũng từ những lần đi thăm gia đình thương binh liệt sĩ như vậy.

Hôm đó, một bà mẹ ngụ tại thị xã Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, có 6 người con là liệt sĩ, sau này được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng đã ngồi kể cho tôi nghe về những lần mẹ nhận được tin các con hi sinh và về những lần nuôi con ở nhà tù chế độ Mỹ ngụy.

Nghe câu chuyện mẹ kể tôi cũng muốn khóc vì nỗi đau của các Mẹ liệt sĩ quá lớn, không có giấy mực nào diễn tả hết cũng như không có tiền bạc nào bù đắp cho đủ.

Vì thế, tôi đã mạnh dạn viết bài gửi báo Phụ nữ TP.HCM với mục đích giới thiệu để các nhà báo biết, viết về Mẹ. Không ngờ bài viết được Ban biên tập báo xử dụng và cho đăng trang nhất của báo.

Việc phát hiện bài viết của tôi được đăng báo cũng rất tình cờ (vì Ban tôi làm việc không đăng ký mua báo Phụ nữ) do một đồng nghiệp nữ đọc được trên báo Phụ nữ và hỏi có phải bài tôi viết không?

Từ bài báo đầu tiên đó, tôi bắt đầu viết bài gửi các báo: Sài Gòn giải phóng, Nhân dân, Tuổi Trẻ, Phụ nữ, Người lao động, Đại đoàn kết, Người cao tuổi, Đài tiếng nói nhân dân TP… để phản ánh các thông tin, những ý kiến cử tri qua những lần được phận công theo dõi hội nghị, những công việc nơi tôi đang làm như bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp, các phong trào cứu trợ, ủng hộ đồng bào vùng thiên tai bão lũ và cả những người tôi đã gặp gỡ giao tiếp như gương người tốt việc tốt, các vị nhân sĩ trí thức….

Điều làm tôi nhớ nhất trong nghề viết cộng tác đó là đã giúp một đồng đội hồi kháng chiến ở huyện Củ Chi được hưởng chính sách hưu trí sau hàng chục năm đi khiếu kiện khắp nơi từ địa phương đến trung ương và một đồng đội khác ở quận 9 thoát cảnh ngập úng do cống thoát nước bị sập, trong đó hơn 40 phòng trọ tiếp tục có khách đến thuê nhà ở.

Tôi cũng nhớ mãi câu chuyện một cơ sở nuôi dưỡng trẻ em mồ côi ở Thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng đã đọc được bài viết của tôi trên báo Nhân Dân viết về gương người tốt việc tốt, họ đã gửi thư kèm giấy chứng nhận của địa phương nhờ tôi giới thiệu với “gương người tốt việc tốt”.

Tôi đã gửi thư này và bộ hồ sơ kèm theo cho một phụ nữ “Mạnh thường quân” ở quận 5 và được người phụ nữ “Mạnh thường quân” này đến tận nơi hỗ trợ tiền, quà cho các cháu nhiều lần.

Tôi rất tiếc và cũng rất bức xúc khi nghe vị “Mạnh thường quân” ở quận 5 nói với tôi rằng cơ sở nuôi dưỡng trẻ em mồ côi này đã lừa đảo cả chính quyền và mạnh thường quân, đã chiếm dụng hầu hết tiền bạc, hàng hóa của các mạnh thường quân cho các cháu.

Kể từ sau vụ “Làm ơn, mắc oán” đó, tôi không dám ghi rõ địa chỉ nơi ở hay cơ quan làm việc và cũng không còn viết về chủ đề này nữa.

Từ ngày nghỉ hưu đến nay, tôi vẫn tiếp tục “nghề viết báo cộng tác” cho các báo “nhỏ” vì viết cũng là cách để rèn luyện trí não, nhất là người già hay quên.

Muốn viết được bài trên báo, người viết phải chịu khó đọc, đọc nhiều, học nhiều, suy nghĩ nhiều và lang thang trên phố cũng nhiều.

Có người nói  vui và động viên tôi rằng: “Ông vừa được nói vừa được gói (tiền nhuận bút) đem về, mắc gì mà không viết, miễn sao ông đừng viết trật là được”.