Các công nhân ngày đêm khẩn trương sửa chữa, làm mới lại vỉa hè trước ngày 30-4 - Ảnh: BÙI NHI
Đó là không để lấn chiếm cho kinh doanh, không biến vỉa hè thành đường xe chạy, không phải tốn kém làm đi sửa lại vỉa hè... Đặt ra những trăn trở này cũng đồng nghĩa người dân mong chờ một sự thay đổi không chỉ ở mặt đường, mà còn ở cách quản lý.
Ngày đêm tất bật "khoác áo mới" vỉa hè
Những ngày này, trên nhiều tuyến đường ở TP.HCM, những nhóm công nhân miệt mài tháo dỡ lớp gạch cũ, cẩn thận san lấp nền và lắp những viên gạch lát vỉa hè, đá granite mới. Tiếng máy cắt, tiếng khoan xen lẫn tiếng xe cộ tạo nên một bức tranh nhộn nhịp, kèm với sự thay đổi lớn trên những con phố vốn đã quá quen thuộc với người dân.
Trước đây, đi dạo một vòng quanh TP, chúng ta không khó để bắt gặp những đoạn đường gạch vỡ, bong tróc, thậm chí là sụt lún. Vào mùa mưa, nước đọng thành từng vũng nhỏ, gây trơn trượt. Những người đi bộ ít nhiều có trải nghiệm không mấy dễ chịu khi đi trên những đoạn vỉa hè này.
Chính vì vậy, những ngày này "không khí" cải tạo vỉa hè diễn ra trên nhiều tuyến đường.
Khuya 15-3, tại góc ngã tư đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Lê Lợi (Q.1), lớp vỉa hè cũ bắt đầu được đào lên. Tốp công nhân người thì lái xe cẩu xới lớp gạch và bê tông cũ, người dùng xà beng đào những vị trí nhỏ hơn, người đứng bên lề đường để cảnh báo xe cộ...
Một công nhân kể sau khi "cởi bỏ" lớp vỉa hè cũ, quy trình sơ lược làm vỉa hè mới sẽ theo tuần tự, gồm đổ đá vào nền vỉa hè, đổ bê tông, bó vỉa và cuối cùng là lát gạch. Nhiều tuyến đường khác, các viên đá granite đã lần lượt được xếp ngay ngắn vào nền vỉa hè.
Một số chủ đầu tư và các đơn vị thi công cho biết đã đưa ra nhiều giải pháp để giảm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và sinh hoạt của người dân.
Việc đào nền được thực hiện ban đêm (từ 22h) và tái lập bề mặt trước 5h sáng. Việc đổ bê tông nền cũng làm vào ban đêm để đảm bảo người đi bộ đi bình thường vào sáng hôm sau. Ban ngày chủ yếu lắp đặt bó vỉa, lát đá. Việc này diễn ra liên tục, cuốn chiếu từng đoạn.
Chị Trần Linh (nhân viên văn phòng ở quận 1) chia sẻ: "Sáng nào đi làm tôi cũng đi bộ một đoạn từ nhà ga Bến Thành đến chỗ làm ở đường Trần Hưng Đạo. Thời gian trước đây, có những hôm đi vội mà không để ý, giẫm trúng mấy viên gạch bị bật lên chao đảo. Vỉa hè xuống cấp thực sự là nỗi ám ảnh đối với người đi bộ nên việc nâng cấp đồng bộ là rất cần thiết".
Không chỉ bất tiện, tình trạng vỉa hè xuống cấp còn tiềm ẩn nguy hiểm, đặc biệt với người lớn tuổi và trẻ em.
Bà Nguyễn Như Loan (63 tuổi, ngụ quận 10) cho hay ngày nào cũng đi chợ cách nhà khoảng 1km và có lần bước hụt vì gạch bị lún, suýt té.
"Thấy địa phương làm lại vỉa hè tôi mừng lắm vì chắc chắn sẽ an toàn hơn, nhưng tôi cũng mong lần này sẽ chắc chắn và bền hơn, chứ lát xong vài năm lại hư thì phí quá", bà Loan nói.
Anh Cao Văn Nam (37 tuổi, ngụ đường Đinh Bộ Lĩnh, Q.Bình Thạnh) thì bổ sung chuyện một số nơi, rễ cây còn có dấu hiệu "đội" vỉa hè lên nên việc sửa sang lại vỉa hè là cần thiết, giúp khu vực quanh nhà cũng trở nên đẹp mắt hơn.
Chi hàng trăm tỉ đồng để nâng cấp
Theo thống kê, tại TP.HCM có 269 dự án nâng cấp vỉa hè đã và đang lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, đề xuất chủ trương đầu tư trong giai đoạn 2021 - 2025.
Đặc biệt, khu vực trung tâm (quận 1) được tập trung làm từ năm 2023 - 2024, và đang tiếp tục nâng cấp các tuyến kế tiếp với phương án lát đá granite thay thế gạch cũ.
Loại đá này được kỳ vọng sẽ giúp vỉa hè bền hơn, chịu được áp lực lớn và ít bị lún sụt theo thời gian.
Không chỉ lát đá, nhiều khu vực còn được cải tạo đồng bộ hệ thống bó vỉa, lắp đặt mới các nắp hầm ga, tạo các bồn cây xanh để tăng mỹ quan đô thị.
Theo kế hoạch, trong năm 2025, riêng quận 1 sẽ nâng cấp 37 tuyến vỉa hè với tổng kinh phí 355 tỉ đồng. Các quận khác cũng đang đồng loạt triển khai, với mục tiêu hoàn thành trước mùa mưa năm nay.
"Vỉa hè lát đá granite chủ yếu được làm tại trung tâm để tăng mỹ quan, thu hút du lịch. Giá thành không quá cao so với gạch nhưng chất lượng và độ bền tốt. Các tuyến du lịch ven biển như Vũng Tàu, Khánh Hòa cũng sử dụng loại đá này.
Để đảm bảo an toàn, đá bó vỉa được xử lý nhám để chống trơn trượt, đặc biệt là khu vực lên xuống" - ông Phạm Quách Trường Giang, giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1, cho hay.
Ngoài ra, hiện nay các địa phương khác cũng đang triển khai, đề xuất các dự án nâng cấp vỉa hè như quận 4 có đến 44 dự án liên quan, quận Phú Nhuận 32 dự án, quận Tân Bình 30 dự án, quận 6 có 23 dự án, quận 12 có 20 dự án, quận Bình Thạnh 18 dự án, quận 10 có 14 dự án, quận 5 có 9 dự án...
Đá granite có tuổi thọ hơn 15 năm, bất chấp thời tiết
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Phạm Quách Trường Giang - giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1 (chủ đầu tư) - cho biết về thiết kế, tuổi thọ dự kiến của vỉa hè là 15 năm theo quy định công trình cấp 3. Đá sử dụng là granite (theo yêu cầu thiết kế của chủ đầu tư), nhập từ tỉnh Bình Định, giá khoảng 300.000 đồng/m², chưa tính nhân công.
Việc đấu thầu có thể linh hoạt, không bắt buộc một đơn vị nào nhưng phải đáp ứng các quy định liên quan và tiêu chuẩn. Trong 12 tháng bảo hành, vỉa hè sẽ được kiểm tra, nếu có lỗi nhà thầu phải sửa. Sau bảo hành, nếu hư hỏng nhỏ có thể nhờ nhà thầu khắc phục thêm một năm nữa.
Vỉa hè đường Nguyễn Văn Đậu (quận Phú Nhuận) đang được sửa chữa, nâng cấp - Ảnh: CHÂU TUẤN
Vì sao vỉa hè còn tốt vẫn bị đào xới?
Bên cạnh sự phấn khởi về "chiếc áo mới" của vỉa hè, không ít người đặt câu hỏi liệu có nhất thiết phải đào xới hay không, khi vẫn có những tuyến mà gạch còn khá tốt? Đơn cử như trên đường Nguyễn Văn Luông (quận 6), người dân phản ánh vỉa hè mới được cải tạo nhưng nay vẫn bị đào lên để lát đá mới.
Giải thích vấn đề này, UBND quận 6 cho biết hiện trạng các tuyến vỉa hè được nâng cấp lần này đã được đầu tư từ hơn 10-15 năm trước, nhiều đoạn đã hư hỏng, mặt vỉa hè lồi lõm.
Vì vậy, nâng cấp để đảm bảo sự đồng bộ trên toàn tuyến và phù hợp với quy định mới về quản lý, dùng lòng đường, hè phố theo quyết định của UBND TP.HCM.
Nếu chỉ nâng cấp vỉa hè mà không cải tạo mặt đường, nguy cơ mất kết nối giữa lòng đường và vỉa hè là rất cao, dẫn đến tình trạng lãng phí khi sau này phải tiếp tục nâng cao mặt đường.
Do đó trong giai đoạn 2026-2030, quận 6 dự kiến tiếp tục đề xuất các dự án hạ tầng đồng bộ hơn để giải quyết triệt để tình trạng này.
Trong giai đoạn khảo sát, lập dự án, quận 6 đã tính đến phương án tiết kiệm, tận dụng lại nền hạ, giữ nguyên một số đoạn bó vỉa còn tốt, chỉ giặm vá hoặc thay gạch những khu vực bị hư hỏng nặng, thay vì làm mới hoàn toàn.
Tương tự, UBND quận 1 cho biết hầu hết các vỉa hè được đầu tư cải tạo, nâng cấp đều đã xuống cấp do đã đầu tư từ trước năm 2010. Hiện trạng đa số bó vỉa cũ đã bị lún sụt, mặt vỉa hè bị bong tróc.
Ngoài ra cao độ mặt vỉa hè không đồng đều gây khó khăn cho người đi bộ và mất mỹ quan đô thị. Chỉ có một số vị trí cục bộ vỉa hè trước các tòa nhà, trụ sở cơ quan được người dân, ban quản lý các tòa nhà, các trụ sở xin phép đầu tư cải tạo thì vỉa hè còn đang tốt.
Đối với các vị trí này, khi khảo sát, lập hồ sơ thiết kế, địa phương và đơn vị tư vấn thiết kế đã đánh giá kỹ lưỡng. Trường hợp cao độ, vật liệu, màu sắc, chủng loại đá phù hợp theo quy định thì được giữ lại.
Việc xác định vỉa hè hư hỏng đều được địa phương ghi nhận ý kiến đề xuất của người dân, các tổ khu phố phản ánh. Sau đó khảo sát kiểm tra hiện trạng các vỉa hè và lập danh mục đề xuất chủ trương đầu tư theo tuần tự.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận