 Phóng to |
| Xe vượt nhau trên đèo Cả - Ảnh: H.K. |
| Nghe đọc nội dung toàn bài: |
Theo thượng tá Phan Long Để - trưởng Phòng CSGT Công an Khánh Hòa, qua những vụ tai nạn giao thông (TNGT) xảy ra gần đây cho thấy nguyên nhân chủ yếu là do lỗi tài xế phóng nhanh, vượt ẩu. Lý giải về hành vi vi phạm của mình, hầu hết các tài xế cho rằng vì muốn rút ngắn thời gian và để tranh giành khách.
Bài 1: Thót tim với những “chuyến xe bão táp”
Hiện nay lượng xe khách, xe tải tham gia kinh doanh quá nhiều, do đó mức độ cạnh tranh làm ăn ngày càng khốc liệt. Để tồn tại, nhiều tài xế, chủ xe tìm mọi cách kiếm thật nhiều tiền mà bất chấp tính mạng, tài sản của hành khách. Tường, chủ xe chạy tuyến TP.HCM - Đà Nẵng, cho biết mới vay tiền ngân hàng mua chiếc Mercedes gần 2 tỉ đồng. Tiền lãi, chi phí xăng dầu, lương cho tài xế, lơ xe... mỗi ngày đi đứt gần 2,5 triệu đồng. Vì thế xe Tường quay đầu liên tục, tài xế chỉ được nghỉ tại chỗ 1-2 giờ rồi đi tiếp.
“Chạy nhanh có thưởng”
Do bị áp lực về doanh thu, nhiều chủ xe ép tài xế phải chạy nhanh để tranh thủ bắt khách dọc đường và rút ngắn thời gian quay đầu. Vì thế, khi tuyển dụng tài xế, nhiều chủ xe đưa ra điều khoản buộc tài xế cam kết phải chạy đúng thời gian mà họ tự đặt ra, thậm chí khuyến khích “càng rút ngắn thời gian càng tốt” hoặc “chạy nhanh có thưởng” (“thưởng nóng” nếu chạy rút ngắn thời gian theo qui định). Nhiều tài xế chạy 1-2 chuyến không đáp ứng về... tốc độ đã bị sa thải hoặc trừ lương. Có mặt trên những “chuyến xe bão táp” dọc tuyến quốc lộ 1A, chúng tôi chứng kiến nhiều chủ xe chửi rủa tài xế thậm tệ mỗi khi bị xe khác vượt qua mặt. Hãy nghe lời bộc bạch... nổi da gà của một tài xế xe chất lượng cao tuyến TP.HCM - Qui Nhơn (Bình Định): “Chủ xe lúc nào cũng ép phải chạy nhanh để kịp quay đầu. Biết là phạm luật và phía sau lưng là hàng chục sinh mạng nhưng vì miếng cơm manh áo nên phải cắn răng mà chạy. Nhiều lúc thấy tai nạn trên đường tui cũng sợ lắm, không biết lúc nào đến lượt mình”. Quang, tài xế xe 53N-66..., cho biết từ TP.HCM đi Cần Thơ dài 168km, thông thường chạy hết ba giờ rưỡi, nhưng nhiều lúc ế khách, chủ xe buộc phải “đạp” (ga) rút ngắn còn ba giờ, thậm chí hơn hai giờ rưỡi một chút.
|
Xe khách tông trụ điện, 12 người bị thương Tin từ CSGT thị xã Cam Ranh, Khánh Hòa cho biết ít nhất 12 hành khách bị thương, trong đó hai người bị thương rất nặng, khi chiếc xe khách do Nguyễn Minh Trí (29 tuổi) điều khiển tông thẳng vào trụ điện trên quốc lộ 1A thuộc địa bàn phường Cam Nghĩa, Cam Ranh khuya 22-7. Hai người bị thương nặng là tài xế Trí - dập lá lách và Nguyễn Thị Minh Hằng (18 tuổi, quê ở Quảng Nam), đi thi ở TP.HCM trở về, chấn thương sọ não. Theo công an, chiếc xe nói trên đã chệch lái do tránh xe khác. |
Đại úy Nguyễn Văn Khải, đội trưởng đội tuần tra kiểm soát giao thông Cam Ranh thuộc Phòng CSGT Công an Khánh Hòa, cho biết phần lớn xe vi phạm về tốc độ là xe “chất lượng cao”. Ngày 17-7, tại bãi giam xe của đơn vị này, chúng tôi đếm có 40 xe khách chất lượng cao bị tạm giữ vì vi phạm tốc độ. Giữa “bạt ngàn” xe đời mới (không dưới 2 tỉ đồng/chiếc), có nhiều xe thuộc những thương hiệu uy tín lâu nay.
Không riêng gì xe khách, áp lực về lợi nhuận, thời gian cũng là “động lực” cho cánh tài xế xe tải chạy nhanh, chạy ẩu. Một chuyến hàng đông lạnh từ miền Trung vào TP.HCM hay chuyến hàng trái cây từ TP.HCM đi miền Bắc, nếu không “đua” kịp thời gian, hàng bị hư hỏng thì coi như chủ xe và tài xế gánh chịu. Do đó chỉ còn cách duy nhất là phóng nhanh, bất chấp sinh mạng người đi đường.
Đạo đức: không có trong giáo trình dạy lái
Đạo đức, lương tâm người tài xế ví như “bùa hộ mệnh” của hành khách. Tài xế có lương tâm, có trách nhiệm thì hành khách được nhờ. Ngược lại, gặp phải tài xế ba trợn thì tính mạng “ngàn cân treo sợi tóc”. Hai vụ TNGT gần đây nhất xảy ra ở Vạn Ninh, Khánh Hòa và Thống Nhất, Đồng Nai làm chết 17 người là điển hình rõ nhất về lương tâm, đạo đức của tài xế. Trong vụ TNGT xảy ra ở Vạn Ninh, Khánh Hòa, cũng vì tranh nhau chạy trước để rước khách, trong một khoảnh khắc vượt ẩu, một trong hai xe đã đâm vào xe kia làm thiệt mạng 10 người dân vô tội. Gần đây nhất là vụ TNGT ở Thống Nhất, Đồng Nai, nguyên nhân là tài xế xe khách 76K-1719 Võ Duy Tùng chạy quá tốc độ và lấn trái đường (mục đích để giành khách) đã đâm liên tiếp vào nhiều xe máy làm chết bảy người và 21 người bị thương. Cách đó không lâu, Tùng bị CSGT Khánh Hòa xử lý vì lỗi chạy quá tốc độ, chống lại hiệu lệnh dừng xe và tông gãy cả đèn tín hiệu.
Có dịp xuôi ngược trên những chuyến xe khách, đặc biệt xe đường dài Bắc - Nam, chúng tôi nhận thấy nhiều tài xế quá coi thường pháp luật, coi thường tính mạng người dân. Họ chỉ chăm chăm một điều làm sao rước được nhiều khách, chạy thật nhanh. Một số tài xế chỉ vì một chút tự ái (bị xe khác qua mặt) hoặc muốn “lấy le” thiên hạ đã trả giá đắt. Phổ biến nhất là thái độ hành xử của tài xế với hành khách. Nhiều tài xế sẵn sàng chửi bới, nhiếc móc, thậm chí hành hung hành khách nếu ai đó dám làm họ phật lòng. Anh Hà, tài xế có thâm niên trên 30 năm trong nghề, cho rằng: “Người tài xế ngoài kỹ năng lái xe tốt, am hiểu luật còn phải có lương tâm, đạo đức nghề nghiệp. Ngày trước, tôi theo thầy gần mười năm, được thầy dạy dỗ rất nhiều điều về đạo đức tài xế. Những bài học đó tôi không thấy trong giáo trình dạy lái xe ngày nay”.
Nhiều người trong cánh tài xế xe đường dài thường có thói quen tụ tập nhậu nhẹt, cờ bạc, trai gái... Tại các quán cơm dọc quốc lộ 1A, chúng tôi bắt gặp nhiều tài xế ghé vào ăn cơm kèm theo xị đế hoặc vài chai bia để... giải mỏi. Cánh tài xế xe tải rất dễ kết nghĩa “huynh đệ”, gặp nhau là ráp lại lai rai, gầy sòng bài hoặc tìm “hương đồng gió nội”. Thay vì tranh thủ nghỉ ngơi lấy sức, họ lao vào những cuộc vui trác táng thâu đêm. Đến khi ngồi vào vôlăng thì không còn đủ tỉnh táo để xử lý những bất trắc xảy ra trên đường.
|
Buồn ngủ, “kẻ thù” số 1 của tài xế Không ít vụ TNGT thảm khốc xảy ra mà nguyên nhân chính là lái xe mất ngủ. Theo tìm hiểu của chúng tôi, nhiều tài xế đường dài do không có thời gian nghỉ ngơi nên mất ngủ, sức khỏe không tốt. Hiền, tài xế xe 75K-34... chạy tuyến Huế - TP.HCM, cho biết một vòng đi hết 24 giờ, hai tài xế luân phiên nhau theo ca: 6g-12g, 13g-19g, 19g-0g, 0g-6g (theo qui định tài xế không chạy liên tục bốn giờ/ngày). Vừa đến bến là quay đầu ngay. Mặc dù được ngủ vài giờ giữa hai ca nhưng khi ngồi vào vôlăng hai mí mắt cứ sụp xuống. Theo kinh nghiệm của nhiều tài xế, nguy hiểm nhất là buồn ngủ... từ trong bụng buồn ngủ ra. Nhiều lúc giấc ngủ kéo đến không cưỡng lại được. Có lúc tài xế lái trong vô thức rồi giật mình tỉnh lại. |
Thượng tá Phan Long Để nhìn nhận “đó là kết quả của công tác đào tạo lái xe thiếu bài bản, không chú trọng đào tạo đạo đức nghề nghiệp cho tài xế”.
Bằng lái giả
Theo điều tra của chúng tôi, rất nhiều tài xế dùng bằng lái giả hoặc không hợp lệ để điều khiển các phương tiện vận tải hành khách, hàng hóa. Theo qui định, bằng lái B1 (ôtô chở người đến chín chỗ, ôtô tải dưới 3.500kg) muốn đổi sang dấu D (ôtô chở người từ 10-30 chỗ) phải sau ba năm, từ bằng D chuyển lên bằng E (ôtô chở người trên 30 chỗ) phải mất ít nhất 5-10 năm. Nhiều tài xế mới 22-25 tuổi, mới có bằng lái dấu D nhưng nhờ chạy chọt đã được “nâng cấp” lên dấu E hoặc F (ôtô có kéo rơmooc trên 750kg). Theo các tài xế, giá một lần “nâng cấp” từ 5-7 “chai” (triệu đồng). Tại Khánh Hòa, chúng tôi gặp H., một tài xế taxi, khoe: “Em đang có bằng B1, do muốn vào lái cho xe Công ty TT (loại 50 chỗ) nên phải nhờ cò nâng cấp lên dấu E hết 5 “chai”. Khoảng một tuần nữa có bằng lái là vào chạy ngay”. Chúng tôi hỏi lâu nay lái taxi lòng vòng trong TP Nha Trang nay ôm vôlăng chiếc 50 chỗ chạy từ Nam ra Bắc có run không, H. trả lời tỉnh rụi “có gì mà run, chạy một hai chuyến là quen”. Theo thượng tá Phan Long Để, có những tài xế mặt còn búng ra sữa, kinh nghiệm đường dài không có nhưng dám “ôm” chiếc xe khách to đùng hoặc đầu kéo container dài ngoằng chạy từ Bắc chí Nam. Thật hết sức nguy hiểm.
Ngày 21-7, trên đường từ TP.HCM đi Cần Thơ, chúng tôi được chủ xe 53N... tên Hiền khoe mới lo xong vụ bằng lái giả cho tài xế Trần Thanh Danh (36 tuổi, ngụ TP.HCM). Trước đây Danh là lơ xe của Hiền. Thấy Danh nhanh nhẹn, Hiền lo bằng lái giả, “nâng cấp” Danh lên tài xế. Chạy trót lọt vài tháng thì CSGT tỉnh T bấm lỗ vì bị bắn tốc độ. Hiền nhờ “anh Tư” “binh” ra chạy tiếp được vài hôm lại bị bắn tốc độ.
Theo Phòng CSGT Công an Khánh Hòa, trong vòng một tháng trở lại đây, các đơn vị tuần tra đã phát hiện, thu giữ 12 trường hợp sử dụng bằng lái giả (giả chữ ký của sở GTCC TP.HCM, Bắc Giang, Bình Phước và Ninh Bình). Trong số đó năm bằng lái dấu E, bảy bằng dấu C (ôtô tải, đầu kéo có rơmooc từ 3.500kg trở lên).
___________________________
Kỳ sau: Bài giải nào cho thực trạng đau lòng này?
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận