Đăng nhập không dùng mật khẩu không còn là xu hướng mang tính thử nghiệm, mà đã trở thành dòng chảy chính trong ngành công nghệ. Các ứng dụng di động đang bước vào giai đoạn mà người dùng được nhận diện và bảo vệ theo một cách hoàn toàn khác.

Vì sao ứng dụng đang chuyển dần sang không dùng mật khẩu?

Trong nhiều năm, mật khẩu là tấm lá chắn cơ bản nhất của an toàn số. Nhưng khi người dùng ngày càng sở hữu nhiều tài khoản, chính tấm lá chắn ấy lại nảy sinh vấn đề. Việc phải ghi nhớ nhiều chuỗi ký tự khiến thói quen đặt mật khẩu yếu trở nên phổ biến, từ đó tạo ra vô số lỗ hổng cho kẻ tấn công. 

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, một mật khẩu được dùng lại trên nhiều dịch vụ có thể biến thành chiếc chìa khóa mở toang cả kho dữ liệu cá nhân khi chỉ một nền tảng bị lộ thông tin.

Trên thiết bị di động, những bất tiện của mật khẩu càng rõ hơn. Gõ các ký tự dài trên bàn phím nhỏ, đổi mật khẩu theo định kỳ, xác thực hai lớp khi đăng nhập từ thiết bị mới… tất cả khiến trải nghiệm người dùng trở nên nặng nề. 

Khi rào cản càng lớn, người dùng càng có xu hướng chọn giải pháp dễ dãi như ghi nhớ mật khẩu trong ghi chú, dùng chuỗi đơn giản hoặc bỏ qua cảnh báo bảo mật. Hệ quả là các cuộc tấn công dò quét, đánh cắp dữ liệu đăng nhập hay lừa đảo đăng nhập ngày càng tăng, đặc biệt trên các ứng dụng ngân hàng, ví điện tử và mạng xã hội.

Sự bế tắc của mô hình mật khẩu nằm ở chỗ nó đòi hỏi con người phải làm tốt một việc mà họ vốn không giỏi là nhớ những thứ không tự nhiên. Công nghệ vì thế buộc phải tìm một cách xác thực không phụ thuộc trí nhớ, giảm gánh nặng cho người dùng nhưng vẫn tăng mức an toàn cho hệ thống.

Phương thức thay thế giúp đăng nhập không cần mật khẩu

Sự xuất hiện của khóa truy cập, thường được gọi bằng tên quen thuộc hơn là passkey, mở ra cách tiếp cận mới. 

Đây là một cặp mã gồm một khóa lưu trên thiết bị và một khóa lưu ở dịch vụ. Khi người dùng đăng nhập, thiết bị sẽ chứng thực danh tính bằng mã khóa của chính nó, kết hợp cùng sinh trắc học như vân tay hay khuôn mặt. 

Toàn bộ quá trình diễn ra tự động, không truyền đi mật khẩu và không tạo ra thứ gì có thể bị đánh cắp hay dùng lại trên một dịch vụ khác.

Điểm tạo ra sự khác biệt nằm ở chỗ khóa truy cập được buộc chặt vào thiết bị và danh tính sinh trắc của người dùng. Nếu ai đó có được điện thoại của bạn mà không thể mở khóa máy, họ cũng không thể sử dụng khóa truy cập. Nếu tội phạm mạng thu được dữ liệu từ một dịch vụ, khóa truy cập vẫn vô dụng trong tay họ vì mỗi cặp khóa chỉ hoạt động với đúng một ứng dụng duy nhất. 

Tính chất "không thể tái sử dụng" và "không thể đoán được" giúp khóa truy cập gần như miễn nhiễm trước các kỹ thuật tấn công phổ biến như lừa đảo đăng nhập hay quét mật khẩu.

Sự thuận tiện cũng là lý do khiến các ứng dụng đẩy mạnh chuyển đổi. Người dùng không còn phải gõ gì cả, mà chỉ cần chạm cảm biến vân tay hoặc đưa điện thoại lên trước mặt. Trên hầu hết hệ điều hành hiện nay, khóa truy cập có thể tự động đồng bộ giữa các thiết bị của cùng một tài khoản, giúp người dùng chuyển máy mà không lo bị gián đoạn. Với các dịch vụ di động, nơi tốc độ và sự liền mạch là ưu tiên hàng đầu, đây là bước tiến phù hợp với nhu cầu thực tế.

Sự kết hợp giữa an toàn cao, trải nghiệm nhanh và mức độ tự động hóa lớn khiến khóa truy cập trở thành lựa chọn đáng tin cậy hơn bất kỳ dạng mật khẩu nào trước đó. Việc các hãng công nghệ lớn đồng loạt hỗ trợ nền tảng này cũng thúc đẩy quá trình chuyển đổi diễn ra mạnh mẽ trên mọi loại ứng dụng từ thương mại điện tử, tài chính, sức khỏe đến mạng xã hội.

Điều gì xảy ra mỗi lần bạn đăng nhập bằng Google?

Đăng nhập bằng Google tiện lợi, nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro bảo mật. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ điều mình đang đánh đổi và cách kiểm soát.