Đầu tư để đảm bảo an toàn cho dân

* Trong tổng thể chiến lược phòng chống dịch, khôi phục kinh tế, ngoài vắc xin, theo ông, đâu là các vấn đề cần có chiến lược lâu dài?

- Ở châu Âu dù tiêm rất nhiều nhưng dịch vẫn bùng phát mạnh và có biến chủng mới xuất hiện. Trong nước, một số nơi như TP.HCM đã đạt ngưỡng "miễn dịch cộng đồng" song dịch vẫn bùng lên.

Vắc xin chỉ là điều kiện cần, chấp nhận sống chung an toàn, hiệu quả phải cần những yếu tố khác, trong đó phải tăng cường đầu tư nâng cao năng lực cho cơ sở y tế dự phòng. Khi đã lây nhiễm phải có đủ năng lực y tế trên diện rộng, từ cấp cơ sở, một cách đồng bộ để hạn chế tối đa người bệnh chuyển nặng, nguy cơ tử vong.

Tiếp theo là ý thức, nhận thức của người dân và cơ quan chức năng không được chủ quan. Góc độ rộng hơn về chính sách, khi có hướng dẫn sống chung, thích ứng an toàn, mỗi ngành phải có hướng dẫn chuyên biệt, phù hợp từng lĩnh vực.

Đây sẽ là cơ sở để các địa phương có căn cứ khoa học nhằm đưa ra giải pháp phòng chống dịch phù hợp nhất, tránh mỗi nơi một kiểu.

Đại biểu Trần Thị Hiền (Hà Nam):

Chính sách gì cho lao động về quê?

Trong 4 lĩnh vực chất vấn đợt này, tôi rất quan tâm đến vấn đề lao động và kế hoạch đầu tư. Đợt dịch bùng phát vừa qua ở TP.HCM và các tỉnh miền Nam khiến nhiều công nhân, người lao động mất việc phải về quê.

Câu hỏi đặt ra là sắp tới nguồn lao động này sẽ được hỗ trợ, bố trí đi ở như thế nào? Liệu ngành lao động với chức năng của mình có cần phối hợp với các tỉnh thành thống kê cụ thể số lượng, hay các đặc điểm về giới tính, độ tuổi, trình độ... của người về từng địa phương để phân tích và đưa ra chiến lược phục hồi nguồn lao động cho hoạt động sản xuất, kinh doanh?

Đây là cơ hội để ngành lao động đánh giá lại xu hướng, trình độ, đặc điểm lao động từng vùng miền, địa phương, từ đó có chính sách dài hơi về phân bổ lao động cho việc phục hồi và phát triển kinh tế sau này.

Thực tế lấy ví dụ như trong số hàng triệu người rời TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai về các tỉnh miền Trung, miền Tây không nhất thiết tất cả phải quay lại. Ngược lại, nếu có sự phân tích và chính sách cụ thể, các địa phương hoàn toàn có thể đưa ra chính sách để giữ lại một phần lao động ở địa phương.

Mặt khác, những chính sách hỗ trợ an sinh cho người lao động hiện nay cũng chỉ mới tạm thời. Về lâu dài vẫn phải có chiến lược đảm bảo công ăn việc làm, sinh kế bền vững cho họ. Vậy chính sách này như thế nào?

Riêng về lĩnh vực kế hoạch đầu tư, tôi sẽ chất vấn về quan điểm của lãnh đạo ngành chính sách về phân bổ nguồn vốn đầu tư công trong bối cảnh kinh tế ảnh hưởng nặng nề do dịch.

Rõ ràng với những khó khăn hiện tại do dịch bệnh buộc Quốc hội, Chính phủ phải xem xét lại các dự án đầu tư đã được thông qua. Doanh nghiệp và người dân cần biết được tầm nhìn cũng như chiến lược đầu tư công sắp tới.

Đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng):

Củng cố y tế cơ sở, không được lơ là

Dịch bệnh vừa qua cho thấy năng lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất của ngành y tế ở cơ sở, từ y tế các xã đến trung tâm y tế cấp huyện ở từng địa phương còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là nguồn nhân lực còn yếu và thiếu, có quá nhiều bất cập. Hầu hết các địa phương phụ thuộc vào y tế của các thành phố lớn.

Ví dụ cả Đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc Cần Thơ, hay vùng Đông Nam Bộ lại phụ thuộc và đẩy bệnh nhân về TP.HCM. Thực tế này đòi hỏi chiến lược cụ thể về củng cố nhân lực, vật lực cho ngành y tế, đặc biệt y tế cơ sở của từng vùng, địa phương của ngành y tế.

Theo đó, xây dựng tuyến y tế cơ sở đủ năng lực thực hiện việc tiêm chủng, phòng chống dịch, hay tư vấn, khám chữa bệnh cho bà con nhân dân, tránh việc đưa lên tạo áp lực quá tải cho các tuyến trên.

Mặt khác, hiện nay độ che phủ và tỉ lệ tiêm chủng vắc xin ở các vùng, địa phương trên cả nước không đồng đều. Một số tỉnh thành hiện tỉ lệ tiêm mũi 1, mũi 2 rất thấp gây khó khăn cho việc mở cửa. Vấn đề này cũng cần có ý kiến và giải pháp khả thi từ ngành y tế.

TIẾN LONG ghi

Sớm trả lời về thuốc điều trị và tự chủ vắc xin

Ông Nguyễn Huy Nga - nguyên cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế - chia sẻ với tư cách một cử tri, cho rằng năm 2021, Việt Nam tuy muộn nhưng đến nay đã nhập được nhiều vắc xin với nhiều chủng loại. Điều đáng mừng là người Việt tự nguyện tiêm chủng giúp tỉ lệ tiêm chủng được nâng cao, hiện tiêm được xấp xỉ 90 triệu mũi tiêm.

Nhưng nhìn lại làn sóng dịch thứ 4 đang diễn ra với những khó khăn, khốc liệt, phải nhìn nhận rằng có nguyên nhân do chúng ta không chuyển đổi kịp thời trạng thái chống dịch, theo đuổi quan điểm "zero COVID", dành thời gian truy vết quá lâu với lượng nhân lực lớn.

Một bộ phận người dân chủ quan tụ tập đông người. Chúng ta cách ly tập trung quá đông, từ đó lây lan trong khu cách ly, hệ thống y tế cơ sở không được sử dụng. Trong khi đó, đưa F0, F1 vào cách ly thì phải chăm sóc, dẫn đến phân tán lực lượng y tế, gây ra quá tải cơ sở y tế, bao gồm cả tăng tỉ lệ tử vong.

Thuốc kháng virus Molnupiravir đã được ngành y tế TP.HCM phân bổ về các quận huyện cấp phát cho các F0 có triệu chứng nhẹ - Ảnh: N.L.T.

Chiến lược "zero COVID" có thể giúp khống chế rất tốt giai đoạn đầu, nhưng virus gây bệnh đã biến chủng với nhiều điểm nguy hiểm hơn hẳn so với chủng cũ, thời điểm tháng 7 - 8 vừa qua nhờ các thay đổi về chiến lược chống dịch như cách ly F0 không triệu chứng và điều trị cho họ tại nhà, đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng, hiệu quả phòng chống dịch mới được như hiện nay.

Nhưng khi tỉ lệ bao phủ tiêm chủng đã đạt mức nhất định rồi, việc triển khai tiêm ở vùng sâu vùng xa sẽ khó hơn, tốc độ tiêm chậm hơn. Là cử tri và là người nhiều năm làm việc trong ngành y tế, tôi cho rằng năm 2022 nên tập trung vắc xin, tiêm mũi bổ sung cho người cao tuổi, người có bệnh nền, người suy yếu miễn dịch trước, mong có chính sách để có nguồn vắc xin trong nước từ các nhà vắc xin nội địa hiện đang nghiên cứu, phát triển vắc xin COVID-19.

Thứ 2, cần tập trung tìm kiếm các thuốc đặc trị, thuốc có hiệu quả trong điều trị bệnh nhân nặng, tránh để xảy ra tử vong cao như vừa qua. Về kinh nghiệm điều trị, hiện chúng ta đã có chủ trương, với ca nhẹ cho điều trị tại nhà, bệnh viện điều trị ca bệnh nặng, nhưng nếu không có sự chuẩn bị về thuốc men, nguy cơ vẫn còn, vì ngay thời điểm hiện nay mỗi ngày vẫn có hàng chục ca tử vong do COVID-19.

L.ANH ghi