Một người nhập cư gốc Djiboutia ở trung tâm người tị nạn của tỉnh Manitoba (Canada) - Ảnh: AFP

Theo AFP, những người nhập cư đang lưu trú bất hợp pháp tại Mỹ đã tìm cách rời đi do lo sợ những biện pháp cứng rắn dưới chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Trong thời gian gần đây, họ đã bất chấp tính mạng, đi bộ trong thời tiết giá rét vượt biên giới Mỹ để vào Canada, đặc biệt tại khu vực hai tỉnh Manitoba, ở phía tây, và Québec ở phía đông Canada.

Trước đó, sau sắc lệnh hành pháp của ông Trump liên quan tạm cấm nhập cảnh ban bố vào cuối tháng 1-2017, Thủ tướng Canada Justin Trudeau từng tuyên bố rằng Canada vẫn sẽ mở cửa “với những ai đang phải chạy trốn sự đàn áp, nạn khủng bố và chiến tranh”

Tuy nhiên đến ngày 8-2 vừa qua, Thủ tướng Canada đã phải điều chỉnh lại phát ngôn khi cho biết “rất lấy làm quan ngại” về tình trạng người nhập cư vượt biên trái phép vào Canada. Ông nhắc lại chính sách bảo vệ toàn vẹn đường biên giới của Canada và hệ thống tiếp nhận người tị nạn của nước này.

Trong cuộc hội đàm với Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 13-2, khi thảo luận về vấn đề nhập cư, Thủ tướng Trudeau tuyên bố Canada sẽ tiếp tục chào đón người tị nạn song song với việc đảm bảo an ninh. Trong khi đó, Tổng thống Trump đã lên tiếng bảo vệ sắc lệnh tạm cấm người tị nạn vào Mỹ, tuyên bố sẽ quyết tâm theo đuổi chính sách này.

Tuy nhiên, trong mấy ngày qua, dòng người nhập cư vẫn không ngớt đổ sang Canada từ phía Mỹ.

Những người tị nạn, chủ yếu là người Somalia và Ghana, đã bất chấp hiểm nguy khi tìm cách lội bộ nhiều giờ qua những cánh đồng ngập tuyết để đến khu vực biên giới và thâm nhập trái phép vào Emerson.

Những người nhập cư trái phép bị Cảnh sát Kỵ binh Hoàng gia Canada còng tay - Ảnh: La Presse

Trong hai ngày cuối tuần, Cảnh sát Kỵ binh Hoàng gia Canada (RCMP) đã bắt giữ thêm 21 người nhập cư trái phép từ Mỹ vào tỉnh Manitoba.

Đây là nhóm người thâm nhập trái phép thứ hai bị RCMP bắt giữ trong 2 tuần gần đây. Những người này đi thành hai tốp nhỏ. Tốp đầu tiên gồm 16 người, bị bắt giữ đêm 10-2; tốp thứ hai gồm 5 người, bị bắt giữ sáng sớm 11-2 sau khi đã vượt qua biên giới Canada - Mỹ và đến được khu vực vùng biên Emerson phía nam tỉnh Manitoba.

Theo một cư dân vùng Emerson, những người trên bị bắt giữ sau khi cảnh sát nhận được điện thoại của một số hộ dân địa phương thông báo về việc những người vượt biên trái phép đến gõ cửa xin nghỉ nhờ.

Cảnh sát Canada cho biết sẽ đưa tất cả những người nhập cư trên quay trở lại cửa khẩu Emerson để làm giấy tờ khai báo xin tị nạn ở Canada.

Theo báo Le Monde, những người di cư này thường đi thành nhóm và tìm cách vào được đất Canada thì “lộ diện để bị cảnh sát bắt”. Theo cách đó, họ sẽ làm tiếp thủ tục xin tị nạn.

Họ tránh đi qua các trạm gác biên giới vì chắc chắn sẽ bị đuổi trả ngay về Mỹ hoặc thậm chí bị buộc trở về nguyên quán.

Theo luật sư Julie Lessard, cảm giác bất ổn và bất an ở Mỹ là nguyên nhân khiến những người tị nạn trái phép tìm cách sang Canada vì họ có thể tìm cách lách các quy định trong Thỏa thuận quốc gia thứ ba an toàn Mỹ - Canada.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Canada Justin Trudeau thất bại trong việc che giấu những khác biệt trong quan điểm về người nhập cư trong buổi gặp mặt tại Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và thủ tướng Canada Justin Trudeau trong cuộc họp báo - Ảnh: AFP

Hãng tin AFP cho biết cả hai lãnh đạo đã tránh chỉ trích trực tiếp nhau tại cuộc họp báo diễn ra sau cuộc hội đàm ngày 13-2, nhưng họ đã không nhìn vào mắt nhau như thông lệ.

Ông Trump lên tiếng bảo vệ sắc lệnh cấm nhập cảnh gây tranh cãi, cho đó là "lẽ thông thường". Tuy nhiên ông Trump tỏ ra khá lúng túng khi được hỏi liệu rằng chính sách mở cửa của Canada có đặt ra mối đe dọa nào cho nước Mỹ hay không.

"Bạn không bao giờ có thể tự tin tuyệt đối" - tổng thống Mỹ trả lời khi được hỏi về an ninh biên giới phía bắc.

Mỹ đã bắt giữ hàng trăm người nhập cư bất hợp pháp đang lưu trú tại Mỹ trong những ngày qua. "Chúng tôi đang bắt giữ những người phạm tội, một số trường hợp tội rất rất nặng, chúng tôi đang lần ra họ" - ông Trump thông tin.

Ngược lại, thủ tướng Trudeau cho biết Canada luôn hiểu rõ việc giữ gìn sự an toàn cho người dân là một trong những nhiệm vụ cơ bản của bất kỳ chính phủ nào.

"Đồng thời chúng tôi tiếp tục theo đuổi chính sách cởi mở của chúng tôi hướng đến người nhập cư mà không ảnh hưởng đến an ninh" - ông Trudeau nói thêm.

Sự khác biệt giữa hai người hàng xóm ở Bắc Mỹ là một hố sâu rất khỏ vượt qua. Ông Trump mô tả những người tị nạn Syria là những kẻ có nguy cơ khủng bố trong khi ông Trudeau đã đích thân đến sân bay quốc tế Pearson tại Toronto để chào đón họ.

Ông Trudeau là lãnh đạo nước ngoài thứ ba gặp mặt ông Trump kể từ khi ông nhậm chức ngày 20-1.

Chuyến thăm của ông Trudeau bắt đầu bằng một sự cố khó xử. Số là thủ tướng Canada đến Nhà Trắng sớm hơn dự kiến và ông phải ngồi đợi trong chiếc limousine khoảng 5 phút trước khi ông Trump ra đón tiếp.

Tuy không có quan điểm chung về vấn đề nhập cư nhưng cả hai lãnh đạo đã nỗ lực để thu hẹp khoảng cách về những bất đồng trong lãnh vực thương mại.

Ông Trump cho rằng thương mại là "có qua có lại". "Nước Mỹ rất may mắn khi có một hàng xóm như Canada" - ông Trump nói, ca ngợi cơ hội để "xây dựng thêm nhiều cây cầu" thương mại.

Mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Canada rất sâu rộng. Khoảng 3/4 hàng hóa xuất khẩu của Canada vào đất Mỹ và Canada là điểm đến hàng đầu cho nhiều hàng hóa của nhiều bang ở Mỹ.

"Không sai, cuối cùng Canada và Mỹ sẽ luôn là đối tác quan trọng nhất của nhau" - ông Trudeau tuyên bố.

Hai người đi taxi từ Mỹ đến vùng biên giới với Canada rồi xuống đi bộ xâm nhập trái phép vào địa phương thuộc tỉnh Québec - Ảnh: La Presse

Một nhóm người nhập cư trái phép từ Mỹ vào tỉnh Québec của Canada - Ảnh: La Presse

Anh Seidu Mohammad (trên giường bệnh) khai nhận đến từ Ghana. Anh đã đi bộ giữa giá rét hơn bảy giờ từ North Dakota (Mỹ) đến Emerson (Canada) - Ảnh: MAGGIE YEBOAH