21/09/2025 11:34 GMT+7

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương

Nằm sâu trong hẻm núi yên bình của tỉnh Cao Bằng, xóm Hoàng Diệu, xã Hạnh Phúc (xã Tự Do cũ) có nghề truyền thống độc đáo lưu truyền từ nhiều đời: nghề đan nón chúp xà của người Nùng An.

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 1.

Đôi bạn Mark và cô Kate đến từ Ireland cho biết rất thích thú với hình thức “kiếm khách” của chiếc nón và chọn mua đem về làm quà (ảnh chụp tại chợ Bến Thành, TP.HCM)

Không chỉ là vật dụng che mưa nắng, nón chúp xà chính là sản phẩm văn hóa thể hiện sự cần cù, khéo léo của bà con người Nùng nơi đây.

"Chúp xà", trong tiếng Nùng, chỉ phần mái cong vút tạo thành chóp nhọn độc đáo, rất đặc trưng. Cũng bởi hình dáng trên chóp nhọn, dưới bè ra đã tạo cho khách hàng liên tưởng đến hình ảnh những hiệp khách trong phim kiếm hiệp, thậm chí có người còn gọi là "nón kiếm khách".

Nón chúp xà chủ yếu được làm bằng vật liệu gần gũi với người dân địa phương: khung đan bằng loại tre mềm đốt dài quanh thân phủ đầy lớp phấn trắng, bọc phần che mưa nắng là lá tre lớn rộng đến 5-6cm và dài đến hơn 30cm cùng với lá chuối khô sẵn có trong các vườn nhà...

Do sở thích của người mua khác nhau nên nón chúp xà được đan kích cỡ khá đa dạng, từ đường kính nhỏ dưới 30cm hoặc to đại hơn 80cm, giá cả thấp nhất từ 30.000 - 40.000 đồng.

Xóm Hoàng Diệu có 43 hộ dân, hầu hết đều làm nghề truyền thống này. Nón chúp xà luôn hấp dẫn nhiều du khách chọn mua làm quà khi đến thăm Cao Bằng. Nón chúp xà nhờ đó theo chân du khách tỏa đi muôn phương, phần nào trở thành "sứ giả văn hóa" cho người Nùng An ở vùng cao Cao Bằng.

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 2.

Cụ Hoàng Thị Van, 70 tuổi, gần 60 năm làm nón chúp xà, dù cho thu nhập không cao nhưng nhờ nó mà cuộc sống ổn định

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 3.

Nón chúp xà bao gồm 2 khung tre trong và ngoài trùng khít nhau, ở giữa là ba lớp lá gồm hai lớp lá tre mai loại lớn và một lớp lá chuối khô

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 4.

Một người có thể đan gần 2 chiếc nón trong ngày, kiếm được tối đa 50 - 60 nghìn đồng. Khoản thu nhập ổn định này vô cùng quan trọng đối với người Nùng An sống sâu trong hẻm núi Hạnh Phúc, tỉnh Cao Bằng

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 5.

Đan nón chúp xà là khâu định hình rất quan trong cho ra sản phẩm cứng cáp bền và đẹp

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 6.

Trong vườn nhà của người Nùng An ở xóm Hoàng Diệu, xã Hạnh Phúc, Cao Bằng luôn trồng loại tre đốt dài, mềm và phủ đầy phấn trắng để làm khung nón. Trong ảnh là bà Hoàng Thị Khim, 55 tuổi, đốn tre làm nón trong vườn nhà mình

Từ Hạnh Phúc, nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 7.

Làng nón "hiệp khách" xóm Hoàng Diệu nằm sâu trong hẻm núi yên bình của tỉnh Cao Bằng

Nón 'hiệp khách' đi muôn phương - Ảnh 8.Nón làng Chuông

TTCT - “Chị cứ đội thử lên đi, trông chị sẽ khác ngay, cái duyên của người phụ nữ Việt Nam không chỉ được tôn lên bởi tà áo dài mà còn chính bởi vành nón trắng”.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên

    Tuổi Trẻ Online Newsletters

    Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

    Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất