Ông Võ Ngọc Hùng thực hiện một công đoạn trong quá trình xây khung cho nón lá bàng - Ảnh: AN NHIÊN

Thương hiệu "nón lá bàng" của ông Võ Ngọc Hùng ở kiệt 36 Kim Long (P.Kim Long, TP Huế) như trở nên cuốn hút hơn khi có nhiều du khách tìm đến xem cách ông làm và đặt mua. 

Ông Hùng tự nhận mình có duyên với những nghề liên quan đến sự khéo léo, tỉ mỉ. Ông mưu sinh bằng nghề vẽ tranh, đục đẽo…, rồi tìm đến nghề làm nón lá bàng.

"Tôi vẽ tranh lên gỗ, sau một thời gian dài không có ai mua. Tôi phải tự mình mày mò, kiếm một sản phẩm gì mới, vừa độc đáo, vừa lạ lẫm nhưng phải mang dấu ấn của Huế", ông Hùng nhớ lại.

Cách đây gần năm, xem được đoạn phim nói về nón lá, ông trằn trọc nhiều đêm nghĩ về nguyên liệu để đổi mới cho chiếc nón thoái khỏi phận truyền thống nhưng phải được thị trường chấp nhận, bởi đó không chỉ là đam mê mà còn là miếng cơm manh áo.

Trong rất nhiều công đoạn, việc đánh lá bàng cho ra màu trắng vô cùng công phu, khó khăn - Ảnh: AN NHIÊN

Ông kể: "Tôi lên mạng tìm những đoạn phim để tìm hiểu, mày mò học cách xử lý. Tôi tìm đến rất nhiều loại lá cây, từ lá bồ đề, lá vả, lá môn, lá sakê… nhưng càng thử lại càng thất bại".

Người bạn mách có loại lá bàng, nhưng lá bàng rừng phải lên núi mới tìm được. Không ngại đường xa, theo chỉ dẫn của bạn, ông chạy gần 30km, sau đó đi bộ cả tiếng để vào khu vực rừng thuộc vùng núi Bình Điền (thị xã Hương Trà) để hái những ngọn lá bàng rừng. Có được "bảo bối", ông vội vàng trở về và may mắn lần này ông thành công.

Những ngọn lá được chọn phải đáp ứng tiêu chuẩn có độ già vừa phải, không bị sâu, không rách. Trải qua một quá trình xử lý hóa chất, lớp màu xanh của lá phai nhạt. Ông chảy đánh nhẹ để từng chiếc lá trở dần hiện ra màu trắng, hiện rõ hình xương lá và rồi đưa vào máy ép. 

Với kinh nghiệm thất bại trước đó, ông Hùng cho rằng lá bàng rừng có độ dày cơ bản, bề dài của một chiếc lá có thể kéo dài từ đỉnh nón đến xuống vành cuối cùng.

Mỗi chiếc lá bàng rừng được ông Hùng đưa lên khung nón một cách nhẹ nhàng. Để xây khung cho một chiếc nón cần 15-16 lá. Chỉ có công đoạn cuối cùng - chằm nón, ông thuê chị em trong xóm, những người chuyên chằm thực hiện.

Những chiếc lá bàng rừng qua đôi bàn tay ông Hùng đã trở thành sản phẩm vô cùng ấn tượng - Ảnh: AN NHIÊN

Ngày chiếc nón đầu tiên hoàn tất, nhiều người trong xóm nhỏ bất ngờ. Ai cũng tỏ ra thích thú xin đội thử và chụp ảnh. Chính những bức ảnh ấy sau đó được chia sẻ, làn truyền trên mạng xã hội khiến nhiều người phương xa ngỡ ngàng. Từ đó những cuộc gọi liên tiếp dồn về đặt hàng.

"Tôi vui đến muốn khóc. Không ngờ công sức sao bao nhiêu năm mày mò cuối cùng cũng được thị trường, khách hàng chấp nhận", ông Hùng nói khi bán đi hơn 60 chiếc nón lá đầu tiên với mức giá 450.000 đồng/chiếc.

Niềm vui ấy trở nên ý nghĩa hơn đối với người vợ của ông Hùng, bà Lê Thị Kỳ Ngộ. Mỗi lần chồng thử nghiệm thất bại, bà lại động viên và lận lưng tiền cho ông nghiên cứu. "Có đợt gần như trong nhà hết tiền, không còn cách nào khác tôi chấp nhận bán đi hai chiếc xe đạp đua với giá 30 triệu để ông theo đuổi cuộc chơi", bà Ngộ kể.

Những ngày này, chiếc nón nào vừa "ra lò" có người đặt mua ngay. Nhiều khách hàng vì tò mò cũng đã xin đến tận nơi để trải nghiệm. Tuy hứng thú, nhưng ai khi bắt tay thực hiện từng công đoạn mới hiểu được sự gian nan, bỏ cuộc giữa chừng.

Bạn trẻ Nguyễn Tùng, một trong những người mua nón lá bàn do ông Hùng làm ra, đã không khỏi trầm trồ. Hùng nói đã đội rất nhiều nón từ nón bài thơ, nón lá sen, nhưng ấn tượng với sản phẩm nón lá bàng. 

Nhiều vị khách khác khi đội chiếc nón trên tay đã xúc động bởi hiểu được tâm sức của người làm ra là một hành trình không hề đơn giản.

Còn ông Hùng đang tìm cách truyền nghề đến với nhiều người, cũng như tiếp tục nghiên cứu một số loại lá cây phù hợp tạo nên họa tiết để gắn vào nón lá bàng. 

"Tôi chuẩn bị thử nghiệm đưa lên nón những hình ảnh về danh thắng Huế, và nếu khách hàng yêu cầu tôi có thể in album ảnh lên đó", ông Hùng chia sẻ trong lúc đóng thùng hàng nón lá chuyển cho khách ở Hà Nội, TP.HCM...

Những chiếc nón được làm từ lá bàng rừng vô cùng đẹp mắt, ấn tượng trở thành sản phẩm được nhiều du khách ưng ý, chọn mua - Ảnh: N.H.

Ảnh 'ngoại đan nón lá' lên National Geographic

TTO - Bức ảnh ngoại tóc bạc phơ ngồi đan nón lá tại Tây Ninh của nhiếp ảnh gia Nguyễn Tấn Tuấn gây ấn tượng với nhiều cảm xúc cho người xem.