Nội dung này được đề cập tại dự thảo quyết định của Thủ tướng về tách Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để thành lập công ty thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Đây là bước đầu tiên trong quá trình hai bước để đưa A0 về Bộ Công Thương theo yêu cầu của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Sau khi tách khỏi EVN, A0 sẽ chuyển thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO) 100% vốn nhà nước, cung cấp dịch vụ điều độ và điều hành giao dịch thị trường điện.

Chuyển đổi theo mô hình công ty trực thuộc Bộ Công Thương?

Công ty này thu chi phí mua dịch vụ điều độ, điều hành giao dịch thị trường điện và lợi nhuận định mức từ EVN, qua cơ chế hợp đồng cung cấp dịch vụ. Cách xác định các chi phí này sẽ do Bộ Công Thương có trách nhiệm hướng dẫn.

NSMO sẽ có vốn điều lệ 776 tỉ đồng sau khi tách khỏi EVN, gồm 630 tỉ đồng vốn chủ sở hữu (tính tới cuối tháng 6-2023) và 146 tỉ đồng tại các dự án đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường phát điện cạnh tranh chưa được quyết toán và đang đầu tư năm 2023.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho rằng mức vốn này đảm bảo A0 sau khi tách khỏi EVN hoạt động bình thường, vận hành ổn định, liên tục và không ảnh hưởng tới các dự án đầu tư dở dang năm 2023.

Về phương án xử lý tài chính, hiện EVN đang cấp vốn vay cho A0 qua hai khoản vay thuộc hiệp định vay của Ngân hàng Thế giới. Bao gồm 1,56 triệu USD dự án Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia mới và gần 1,35 triệu USD dự án cơ sở hạ tầng thông tin cho thị trường phát điện cạnh tranh.

Theo đánh giá, đây là các khoản vay lại không chịu rủi ro tín dụng. Tài sản hình thành từ các nguồn vốn vay này đang được thế chấp cho các cơ quan cho vay lại được Bộ Tài chính ủy quyền. Do đó, theo quy định về quản lý nợ công, EVN có thể chuyển giao nghĩa vụ nợ cho A0 khi có sự chấp thuận của Thủ tướng.

Chuyển kèm hai khoản vay nợ, toàn bộ lao động

Tại tờ trình, Ủy ban Quản lý vốn cũng đề xuất Thủ tướng chấp thuận bàn giao hai khoản vay trên từ EVN sang NSMO sau khi thành lập. Công ty này sẽ trực tiếp ký hợp đồng vay lại, hợp đồng thế chấp tài sản và trả nợ cho các cơ quan cho vay lại.

Trong thời gian chuyển giao, EVN tiếp tục trả nợ cho các cơ quan cho vay lại và NSMO hoàn trả lại cho EVN.

Cũng theo dự thảo quyết định, toàn bộ lao động của A0 tại thời điểm cuối tháng 8 sẽ được tiếp nhận nguyên trạng. Các quyền và nghĩa vụ với người lao động vẫn được kế thừa.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ cùng các cơ quan xác định tiền lương của người lao động tại công ty mới được lập. Người quản lý sẽ được xem xét xếp hạng bậc lương 1, nhằm đảm bảo phù hợp với đặc thù hoạt động, tiền lương thu nhập đơn vị này.

Bộ Công Thương từng đề nghị có cơ chế tài chính đặc biệt để duy trì mức lương, phụ cấp tương đương mức các kỹ sư điều độ đang hưởng, bình quân 40 triệu đồng một tháng. Việc này để tránh xáo trộn nhân lực, dẫn tới rủi ro vận hành hệ thống điện.

Dự thảo quyết định cũng đưa ra mô hình tổ chức của A0 sau khi tách là mô hình hội đồng thành viên, để đáp ứng việc chuyển giao từ Ủy ban Quản lý vốn sang Bộ Công Thương sau này theo yêu cầu của Thủ tướng.

Bộ Công Thương sẽ kiện toàn các chức danh bộ máy quản lý sau khi doanh nghiệp được chuyển giao.

Tách Trung tâm điều độ khỏi EVN: Liệu nguồn thu có tính vào giá điện?

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng chỉ nên tách A0 ra khỏi EVN để thành lập công ty khi có các cơ chế tài chính. Còn Bộ Công Thương đề xuất thu phí điều độ, vận hành.