Tàu đổ bộ cao tốc USNS Millinocket Hải quân Mỹ cập cảng Tiên Sa (Đà Nẵng) ngày 17-8   Ảnh: V.HÙNG

Hôm qua 25-8, nhân chuyến thăm Malaysia, đô đốc Swift đã có cuộc trao đổi và trả lời phỏng vấn với phóng viên một số tờ báo châu Á, trong đó có Tuổi Trẻ.

“Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Mỹ đều từng nhiều lần lên tiếng lo ngại về hành vi của Trung Quốc trên Biển Đông gây ra tại khu vực. Vấn đề nghiêm trọng nhất là quy mô và kích cỡ của các dự án cải tạo, xây đảo nhân tạo này” - đô đốc Swift cho biết.

Cả khu vực lo ngại

Đô đốc Swift tiết lộ các quan chức quân sự nhiều nước khu vực mà ông tới thăm đều bày tỏ sự lo ngại về hành vi của Trung Quốc và những bất ổn mà đảo nhân tạo trái phép có thể gây ra trong tương lai.

Ngay sau khi nhậm chức tư lệnh hạm đội Thái Bình Dương, đô đốc Swift đã đích thân lên máy bay P-8 tuần tra Biển Đông, tại khu vực Trung Quốc đang xây đảo nhân tạo trái phép. Khi đó ông mô tả các chuyến bay tuần tra của Mỹ ở Biển Đông là “bình thường” và đặt vấn đề Trung Quốc xây cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo này.

Trước câu hỏi có tin đồn hải quân Mỹ và Nhà Trắng bất đồng về chiến lược đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông, dẫn tới việc Mỹ chưa đưa tàu chiến và máy bay vào vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo, đô đốc Swift khẳng định hoàn toàn không có sự bất đồng.

“Tại Đối thoại Shangri-La, Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter đã khẳng định rõ Mỹ sẽ đưa máy bay và tàu tới bất cứ đâu mà luật pháp quốc tế cho phép. Chúng tôi sẽ tuân thủ luật pháp quốc tế và sẽ tiếp tục hoạt động theo phương hướng này” - ông Swift quả quyết.

Đô đốc Swift cho rằng các nước khu vực cần phát triển một phương thức đa phương để giải quyết tranh chấp trên Biển Đông.

“Theo tôi, điều quan trọng là các nước khu vực cần đối thoại, hợp tác trong một cơ chế đa phương để giải quyết tranh chấp và khác biệt, không cho phép sử dụng hành vi bắt nạt hoặc dùng vũ lực vì lợi ích riêng của một quốc gia” - đô đốc Swift nhấn mạnh.

Ảnh: AFP

Mỹ giữ quan hệ để hiểu Trung Quốc

Về vấn đề một số quốc gia khu vực vẫn nghi ngờ sự cam kết của Mỹ đối với khu vực châu Á, đô đốc Swift trấn an rằng 60% lực lượng hải quân Mỹ sẽ có mặt trong khu vực vào năm 2020.

“Trên thực tế, hiện 57 - 58% lực lượng hải quân Mỹ đã có mặt ở khu vực. Hầu hết khí tài hiện đại nhất của Mỹ đều đã được triển khai tại đây. Phần còn lại hiện vẫn đang trong quá trình sản xuất, ví dụ chúng tôi đang đóng ba tàu sân bay mới để đưa đến châu Á” - đô đốc Swift cho biết.

“Vấn đề là kể cả nếu toàn bộ hải quân Mỹ đến đóng ở Biển Đông hoặc biển Hoa Đông thì tôi vẫn sẽ nhận được câu hỏi là tại sao Mỹ không triển khai thêm binh lực tại khu vực” - đô đốc Swift chia sẻ. Theo ông, các nước khu vực nghi ngờ cam kết của Mỹ chủ yếu do sự lo ngại và giận dữ với những động thái gây hấn của Trung Quốc.

Dù vậy, ông cho biết Mỹ vẫn muốn thiết lập quan hệ tích cực với Trung Quốc và có nhiều cơ chế thúc đẩy quan hệ quân sự giữa Washington và Bắc Kinh, ví dụ như quy định quản lý các cuộc chạm trán bất ngờ trên biển.

Phía Mỹ muốn mở rộng cơ chế này với lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc. Ông Swift cho biết phần lớn các cuộc chạm trán trên biển của tàu hải quân Mỹ ở khu vực là với tàu cảnh sát biển Trung Quốc.

“Thông qua mối quan hệ tích cực và sâu sắc, chúng tôi sẽ hiểu Trung Quốc rõ hơn và nắm được rõ hơn các ý định của họ” - đô đốc Swift khẳng định.