Đề nghị thí điểm thừa phát lại đến năm 2014Thí điểm thừa phát lại có hiệu quả tốtKiến nghị nhân rộng mô hình thừa phát lại

Ông Nguyễn Văn Đua đánh giá sự ra đời và đi vào hoạt động của các tổ chức thừa phát lại tại TP.HCM là chủ trương đúng đắn được người dân TP tích cực đón nhận. Sau hơn hai năm hoạt động (từ ngày 21-5-2010), tại TP.HCM đã có tám văn phòng thừa phát lại với 33 thừa phát lại và 69 thư ký nghiệp vụ đang hành nghề. Với bốn nhiệm vụ chính là tống đạt theo yêu cầu của tòa án hoặc cơ quan thi hành án dân sự, lập vi bằng, xác minh điều kiện thi hành án theo yêu cầu của đương sự, trực tiếp thi hành bản án, quyết định của tòa án theo yêu cầu của đương sự, thừa phát lại đã chứng minh vai trò là trợ thủ pháp lý đắc lực cho người dân TP.

Bà Phạm Thị Thanh Loan, phó cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM, cho rằng việc thừa phát lại cùng tồn tại bên cạnh các cơ quan thi hành án dân sự đã góp phần làm giảm áp lực công việc cho cơ quan thi hành án dân sự, đồng thời giảm biên chế cho ngành, nâng cao hiệu quả của công tác thi hành án dân sự. Bà Loan khẳng định việc triển khai chế định thừa phát lại đã tạo cho người dân khi có nhu cầu được bảo vệ về quyền, lợi ích hợp pháp của mình trong thi hành án dân sự, tạo động lực, thúc đẩy cơ quan thi hành án tự động đổi mới.

Tuy nhiên, báo cáo của UBND TP cho thấy thời gian đầu, tòa án và các cơ quan thi hành án dân sự còn e ngại, chưa thật sự có niềm tin vào năng lực tống đạt của các văn phòng thừa phát lại nên tòa án và cơ quan thi hành án dân sự chỉ mới chuyển giao một số loại văn bản mang tính chất thăm dò. Ngoài ra, quy định pháp luật trong một số lĩnh vực chưa thống nhất với chế định pháp luật về thừa phát lại đã gây khó khăn cho hoạt động thừa phát lại. Đơn cử như pháp luật về quản lý thuế, nhà đất, hoạt động tín dụng, đăng ký tài sản... chỉ quy định việc cung cấp thông tin cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nên một số cơ quan, tổ chức đã từ chối cung cấp thông tin cho thừa phát lại.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cũng nêu lên một số bất cập trong hoạt động thí điểm thừa phát lại khi cho rằng nghị quyết của Quốc hội về thừa phát lại chưa đầy đủ, chưa trọn vẹn. Công tác phối hợp giữa chấp hành viên và thừa phát lại chưa chặt chẽ, việc tổ chức thi hành án còn ít, chưa đáp ứng được nhu cầu xã hội hóa. Bộ trưởng cho rằng những vướng mắc đó sẽ được tháo gỡ, mô hình thừa phát lại sẽ được nhân rộng. Hiện Đà Nẵng, Bình Dương, Đồng Nai... đang đề xuất được thực hiện thí điểm thừa phát lại và nhiều tỉnh thành khác cũng đang rất sẵn sàng áp dụng. Tại kỳ họp Quốc hội sắp tới, Bộ Tư pháp sẽ kiến nghị Quốc hội ban hành nghị quyết về việc tiếp tục mở rộng mô hình thừa phát lại, thể chế hóa thừa phát lại vào Luật thi hành án dân sự hoặc ban hành luật riêng về thừa phát lại.