Theo Reuters, Cục Quản lý rượu, thuốc lá, súng và chất nổ Mỹ (ATF) sẽ thắt chặt việc cấp giấy phép kinh doanh cho các cá nhân, tổ chức bán súng ở các triển lãm súng đạn hoặc qua mạng Internet. Người mua súng có sức công phá lớn sẽ bị kiểm tra lý lịch nghiêm ngặt hơn.

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Loretta Lynch cũng giải thích nhà chức trách sẽ hạn chế hoạt động mua bán vũ khí thông qua trung gian. Tổng thống Obama khẳng định các biện pháp này hoàn toàn phù hợp với Tu chính án II của hiến pháp Mỹ (bảo vệ quyền sở hữu súng đạn).

“Đây là các đề xuất nằm trong quyền hạn pháp lý của cơ quan hành pháp, và cũng là ý nguyện của đại đa số người dân Mỹ, trong đó có những người sở hữu súng” - ông Obama nhấn mạnh. Ông cho rằng quyết định của mình dù có thể không ngăn chặn được nạn xả súng hàng loạt hay giảm tỷ lệ tội phạm bạo lực, nhưng “sẽ cứu được nhiều sinh mạng”.

Với việc sử dụng quyền hành pháp, không cần sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ, ông Obama đối mặt với làn sóng chỉ trích dữ dội của Đảng Cộng hòa. Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan cáo buộc ông Obama xâm phạm quyền sở hữu súng đạn của người Mỹ.

Các khảo sát cho thấy phần lớn người dân Mỹ ủng hộ thắt chặt các quy định kiểm soát súng đạn. Nhưng sự ủng hộ này đã giảm sút phần nào do mối lo ngại về nguy cơ khủng bố. Một số chính trị gia Cộng hòa đã đe dọa sẽ kiện chính phủ ra tòa để hủy bỏ các quy định kiểm soát súng đạn mới.

Nguồn tin AFP cho biết các luật sư của Nhà Trắng đã nghiên cứu các luật kiểm soát súng đạn hiện tại trong nhiều tháng để tìm ra các lỗ hổng để đảm bảo những quy định mới do ông Obama đưa ra sẽ vượt qua các thách thức pháp lý của Đảng Cộng hòa.

Hiện ở nước Mỹ có tới hơn 300 triệu khẩu súng đang lưu hành, nhiều hơn cả dân số Mỹ. Khoảng 30.000 người thiệt mạng mỗi năm vì súng đạn, đa phần là tự sát. Trong bảy năm nắm quyền, ông Obama đã rất nhiều lần bày tỏ sự thất vọng đối với việc Quốc hội Mỹ không thắt chặt kiểm soát súng đạn, đặc biệt sau các vụ xả súng hàng loạt.

Và cứ sau mỗi vụ xả súng, doanh số bán súng đạn tại Mỹ lại tăng vọt do nhiều người dân Mỹ lo ngại chính phủ sẽ hạn chế súng đạn. Hôm nay, giá cổ phiếu các nhà sản xuất súng lớn tại Mỹ đồng loạt tăng vọt.

Năm 2008, Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết bảo vệ quyền sở hữu súng đạn của người dân Mỹ theo Tu chính án II của hiến pháp. Tuy nhiên Tòa án Tối cao công nhận rằng các điều luật kiểm soát buôn bán súng đạn cũng không hề đi ngược lại Tu chính án II.

Các nhà hoạt động biểu tình trước cửa Nhà Trắng hôm 4-1 để ủng hộ chính phủ thắt chặt kiểm soát súng đạn - Ảnh: Reuters