Ngày 15-8, UBND huyện Đông Giang (Quảng Nam) và Công ty cổ phần khu du lịch sinh thái Hang Gợp đã khai mạc Lễ hội ớt A Riêu lần thứ nhất năm 2024 để tôn vinh trái ớt xứ này.

Giống ớt với tên gọi của loài chim chào mào

Lễ hội diễn ra từ ngày 15-8 tới ngày 16-8 tại khu du lịch sinh thái Cổng Trời Đông Giang, huyện Đông Giang.

Theo ban tổ chức, Lễ hội ớt A Riêu lần thứ nhất có sự tham gia của 11 xã, thị trấn tại huyện Đông Giang.

Sự kiện này được tổ chức để giới thiệu, quảng bá du lịch và sản phẩm nông sản địa phương, đặc biệt là trái ớt A Riêu.

Từ lâu, ớt A Riêu là một trong những loại gia vị quan trọng trong các món ăn và trở thành một phần văn hóa của đồng bào Cơ Tu sống trên dãy Trường Sơn.

A Riêu trong tiếng Cơ Tu có nghĩa là con chim chào mào, loại ớt A Riêu ở vùng Đông Giang được đặt tên này với huyền tích loài chim chào mào ăn những trái ớt mọc ở rừng, từ đó phát tán hạt giống khắp núi rừng.

Nhờ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu khu vực làm cho trái ớt khá nhỏ nhưng có vị cay, thơm nồng vừa phải rất đặc trưng, khác hẳn nơi khác. Đây là cây gia vị có giá trị cao về mặt thương mại, mang lại thu nhập hiệu quả cao cho người dân.

Trái ớt A Riêu rất nhỏ, chỉ bằng đầu đũa nhưng dễ gây thương nhớ cho các thực khách ghiền ăn cay nếu có lần được nếm thử. Đó là vị cay nhẹ nhàng và thơm quyến rũ, hương cay thoáng qua đầu lưỡi rồi thôi, không cay dai dẳng hồi lâu như nhiều loại ớt khác.

Trái ớt giúp bà con Cơ Tu thoát nghèo

Tới nay huyện Đông Giang đã hình thành vùng chuyên canh sản xuất ớt A Riêu theo hướng hàng hóa, nâng cao thu nhập cho người dân. Trái ớt không chỉ bán tươi tại chỗ mà đã được đóng bao bì, đóng hũ đưa đi tiêu thụ khắp nẻo.

Theo quy hoạch giai đoạn 2020 - 2025 vùng trồng ớt A Riêu tại huyện này sẽ đạt 50ha.

Hiện tại, cây ớt A Riêu được gieo trồng phổ biến tại nhiều xã. Giống ớt này khi thu hoạch sẽ được bảo quản, chế biến thành nhiều loại thực phẩm đặc trưng của địa phương như ớt A Riêu muối, tương ớt A Riêu, muối ớt A Riêu, ớt A Riêu muối chua...

Theo ông Đinh Văn Bảo - phó chủ tịch UBND huyện Đông Giang, ớt A Riêu là nông sản hữu cơ hoàn toàn tự nhiên và gắn nhãn OCOP 4 sao cấp tỉnh. Thời gian qua quả ớt nhỏ bé này đã giúp nâng cao sinh kế và phát triển bền vững cho đồng bào dân tộc miền núi.

Nhiều gia đình đồng bào quanh năm nghèo khó đã vươn lên thoát nghèo, có cuộc sống ổn định từ cây ớt A Riêu.

Trong thời gian lễ hội, khu du lịch sinh thái Cổng Trời Đông Giang sẽ mở cửa miễn phí cho đồng bào Cơ Tu trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Tạo điều kiện cho bà con tham gia giao lưu các hoạt động văn hóa đặc sắc trong dịp lễ hội, tham quan, trải nghiệm các dịch vụ miễn phí.

Ông Nguyễn Anh Tấn - đại diện khu du lịch - cho hay đơn vị này sẽ liên kết tiêu thụ sản phẩm giúp bà con với đợt bán thử nghiệm đầu tiên là 4.000 hũ ớt A Riêu muối tại khu du lịch.

Chuyện trái ớt Việt

TTCT - Số phận trái ớt Việt Nam cũng long đong trồi sụt như nhiều nông sản khác.