Ông Putin kêu gọi điều tra minh bạch vụ tai nạn máy bay Azerbaijan

Ngày 28-12, Tổng thống Nga Vladimir Putin kêu gọi một cuộc điều tra "khách quan và minh bạch" về vụ rơi máy bay của Hãng hàng không Azerbaijan Airlines tại Kazakhstan, mà theo các chuyên gia Mỹ và phương Tây là do bị hệ thống phòng không của Nga bắn hạ.

"Ủy ban Chính phủ Kazakhstan có nhiệm vụ điều tra mọi chi tiết của vụ việc sẽ mời các chuyên gia Nga, Azerbaijan và Brazil... Việc điều tra này được thực hiện trên lãnh thổ Kazakhstan sẽ khách quan và minh bạch", ông Putin cho biết trong cuộc điện đàm với Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan.

Ông Putin cũng gọi Tổng thống Ilham Aliyev của Azerbaijan để gửi lời xin lỗi về vụ tai nạn thảm khốc xảy ra trên không phận của Nga và lời chia buồn đến các nạn nhân, Hãng tin TASS dẫn tuyên bố của Điện Kremlin. Tuy nhiên, tuyên bố không thừa nhận hệ thống phòng không của Nga đã bắn hạ máy bay.

Chiếc máy bay Embraer 190 của Hãng hàng không Azerbaijan Airlines bay từ Baku đến Grozny (Nga) đã rơi sáng 25-12 gần thành phố Aktau ở miền Tây Kazakhstan sau khi chuyển hướng từ miền nam nước Nga. Tai nạn làm 38 người thiệt mạng, 29 người sống sót.

"Vào thời điểm đó, Grozny, Mozdok và Vladikavkaz đang bị máy bay không người lái của Ukraine tấn công, và hệ thống phòng không của Nga đã đẩy lùi các cuộc tấn công này", Điện Kremlin cho biết. 

Cơ quan Vận tải hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsiya) thông tin là khi đó chế độ hạn chế không phận đã được áp dụng trong khu vực sân bay Grozny, quy định tất cả máy bay phải rời khỏi không phận được chỉ định ngay lập tức. Ngoài ra, khu vực sân bay Grozny có sương mù dày đặc và không có tầm nhìn ở độ cao 500m.

Hãng tin Reuters dẫn nguồn thạo tin về kết quả điều tra ban đầu của Azerbaijan nói rằng lực lượng phòng không Nga đã bắn nhầm máy bay. Hành khách cho biết họ nghe thấy tiếng nổ lớn bên ngoài máy bay.

Ông Biden nói ông Putin phải chịu trách nhiệm

Tổng thống Mỹ Joe Biden lên tiếng về vụ tai nạn máy bay của Hãng hàng không Azerbaijan Airlines. Khi được hỏi liệu ông Putin có nên chịu trách nhiệm về vụ tai nạn hay không, ông Biden trả lời: "Rõ ràng là ông ấy đã chịu trách nhiệm, nhưng tôi chưa nói chuyện với ông ấy hoặc nhóm của tôi".

Trước đó, Nhà Trắng cho biết có những dấu hiệu ban đầu cho thấy chiếc máy bay có thể đã bị hệ thống phòng không của Nga bắn hạ và Washington đã đề nghị hỗ trợ điều tra vụ tai nạn. 

Trong khi đó, Đài MSNBC đã trích dẫn hai nguồn tin quân sự giấu tên của Mỹ nói có thông tin tình báo của Mỹ rằng Nga có thể đã bắn trúng máy bay chở khách sau khi xác định nhầm nó là máy bay không người lái đang bay tới.

Ukraine nói sẽ giúp phơi bày sự thật vụ rơi máy bay Azerbaijan

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng gọi cho Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và tuyên bố Kiev sẽ cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết để tìm hiểu đầy đủ về vụ rơi máy bay của Hãng hàng không Azerbaijan Airlines.

"Tôi không nghi ngờ gì rằng sự thật đầy đủ về vụ rơi máy bay của Hãng hàng không Azerbaijan Airlines có thể được xác lập và Nga sẽ không thành công trong việc che giấu bất cứ điều gì", Hãng tin Ukrinform dẫn lời ông Zelensky. 

Ông Zelensky đã nhận được báo cáo tình báo về vụ việc và dữ liệu, và chỉ đạo các quan chức nước này chia sẻ mọi thông tin với các đối tác quốc tế.

Triều Tiên công bố chính sách đối phó với Mỹ "mạnh mẽ nhất"

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un chủ trì cuộc họp quan trọng về chính sách của đảng cầm quyền nước này trước thềm năm mới, Hãng thông tấn nhà nước KCNA đưa tin ngày 29-12.

Tại cuộc họp diễn ra từ 23 đến 27-12, Bình Nhưỡng công bố chiến lược đối phó với Mỹ "mạnh nhất" vì an toàn và lợi ích quốc gia. "Thực tế cho thấy rõ ràng chúng ta nên đi theo hướng nào, chúng ta nên làm gì và làm như thế nào", KCNA viết, nhưng không nói rõ chi tiết chiến lược.

Triều Tiên cũng nói rằng liên minh ba bên giữa Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản đã mở rộng thành một "khối quân sự hạt nhân" và Seoul đã trở thành "tiền đồn chống cộng sản" của Mỹ. 

Tuy nhiên, Triều Tiên cũng cam kết thúc đẩy quan hệ với các quốc gia "thân thiện" trong bối cảnh sự hợp tác quân sự giữa nước này và Nga bị Washington và Seoul chỉ trích mạnh mẽ.

Nga đối phó với châu Âu

Theo hãng tin TASS, Tổng thống Nga Putin vừa ký ban hành đạo luật chấm dứt sự tham gia của Nga trong thỏa thuận khung và nghị định thư về Chương trình môi trường hạt nhân đa phương (MNEPR).

Thỏa thuận MNEPR được ký kết tại Stockholm vào ngày 21-5-2003 với các bên tham gia bao gồm nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế như: Bỉ, Đan Mạch, Liên minh châu Âu, Phần Lan, Pháp, Đức, Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Anh, cùng với Cộng đồng Năng lượng nguyên tử châu Âu (EURATOM) và Ngân hàng tái thiết và phát triển châu Âu (EBRD).

Mặc dù thỏa thuận này đã góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm phóng xạ ở khu vực Tây Bắc nước Nga, nhưng theo Bộ Ngoại giao Nga, hoạt động hợp tác trong khuôn khổ thỏa thuận này thực tế đã bị đình chỉ từ giai đoạn 2015-2017.

Cùng lúc, Bộ Ngoại giao Nga cũng thông báo nước này đã đáp trả gói trừng phạt mới của Liên minh châu Âu (EU) bằng cách mở rộng đáng kể danh sách các quan chức của EU và các nước thành viên EU bị cấm nhập cảnh vào Nga. 

Trước đó, hôm 23-12, EU đã áp đặt gói trừng phạt thứ 15 đối với Nga, tập trung vào các nỗ lực làm suy yếu năng lực quân sự, công nghiệp của Nga và nhắm vào doanh thu xuất khẩu của nước này.

Nga xuất khẩu vũ khí kỷ lục

Tổng giám đốc Công ty xuất nhập khẩu sản phẩm, công nghệ, dịch vụ quân sự và lưỡng dụng của Nga (Rosoboronexport) Alexander Mikheyev cho biết danh mục đơn hàng vũ khí của công ty này vào cuối năm 2024 đã đạt mức cao kỷ lục trên 57 tỉ USD, cung cấp sản phẩm quân sự cho 44 quốc gia.

Tuy nhiên, Rosoboronexport nhấn mạnh, ưu tiên của ngành công nghiệp quốc phòng hiện nay là đáp ứng nhu cầu của lực lượng vũ trang Nga.

Sau khi xung đột tại Ukraine bùng phát, Mỹ và các đồng minh đã áp thêm các biện pháp trừng phạt với Nga, khiến nước này gặp khó khăn trong việc tiếp cận với một số linh kiện công nghệ cao để chế tạo khí tài và nhận tiền từ đối tác.

Tuyết rơi ở thủ phủ mùa hè

Tin tức thế giới 28-12: Mỹ tin máy bay Azerbaijan bị bắn; Ông Trump ra tay giữ TikTok ở lại Mỹ

Ông Trump đề nghị Tòa tối cao dừng lệnh cấm TikTok tại Mỹ; Nhà Trắng tin có dấu hiệu máy bay Azerbaijan Airlines bị phòng không Nga bắn hạ; Nga có thuốc điều trị ung thư tuyến tiền liệt... là một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng 28-12.