Phóng to

Một điểm giới thiệu việc làm tạm bợ ở phường Tân Thới Nhất, Q.12. Nơi đây khi đi thực tế PV đã chứng kiến việc giới thiệu người tìm việc đi lòng vòng để có cớ “chặt” tiền phí - Ảnh: TRẦN HƯNG

Chưa có việc đã mất phí

“Sáu người hả, anh lấy hoa hồng bao nhiêu?”, nhân viên tại điểm dịch vụ việc làm Thành Công (nằm cạnh cầu vượt Sóng Thần, phường An Bình, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương) sốt sắng trả lời điện thoại khi có người gọi điện cho biết sắp dẫn người đến xin việc.

Nơi này là một căn phòng rộng khoảng 20m² với ba tấm bảng dán chi chít những tờ giấy ghi thông tin tuyển dụng. “Lệ phí xin việc tại trung tâm từ 150.000-250.000 đồng, tùy vào công việc anh muốn làm. Nếu anh đến nơi mà không xin được việc thì quay trở lại, trung tâm sẽ giới thiệu công việc khác hoặc hoàn lại 2/3 lệ phí” - người đàn ông tên Công nói với khách đến tìm việc. Anh Võ Văn Hoàn, một lao động đến đòi lại phí GTVL, bức xúc: “Khi đến trung tâm này được anh Công giới thiệu đến địa chỉ một công ty đang tuyển công nhân ngành điện lực. Tôi đã đóng 150.000 đồng lệ phí nhưng khi đến công ty đó thì họ nói là không tuyển ngành điện lực mà chỉ tuyển ngành... điện lạnh”. Anh Hoàn phải chịu mất 1/3 số tiền đóng phí.

Nhiều trung tâm GTVL khác cũng dùng chiêu thức giới thiệu bừa một chỗ cho xong, miễn sao lấy được phí hoặc giới thiệu vòng vèo nhiều lần để người tìm việc chán nản bỏ lệ phí. Với những lời rao hấp dẫn như công việc nhẹ nhàng, lương cao ổn định, nhiều điểm GTVL đã “đặt bẫy” những người có nhu cầu tìm việc nhanh. Theo phản ảnh của bạn đọc, chúng tôi tìm đến điểm GTVL KVA (quốc lộ 1A, P.Tân Thới Nhất, Q.12, TP.HCM). Hình ảnh đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là những tấm bảng GTVL được đặt trước cửa ra vào với những thông tin tuyển dụng đã nhạt màu do nắng mưa lâu ngày.

Anh Hùng (quê Thanh Hóa) đến tìm việc tài xế thì được nhân viên của trung tâm giới thiệu đến một công ty trên đường Nguyễn Oanh (P.17, Q.Gò Vấp) với điều kiện làm việc bao ăn ở, lương tháng 4 triệu đồng. Khi anh Hùng đến công ty trên hỏi xin việc thì được biết “lương 4 triệu đồng/tháng nếu làm tốt” nhưng “không được bao ăn”. Quay trở lại trung tâm GTVL KVA, anh Hùng được nhân viên cho địa chỉ một công ty khác nằm trên quốc lộ 1A, P.Tân Thuận Hưng, Q.12. Nhưng khi tìm đến nơi thì anh vẫn không được nhận vào làm vì công ty đã tuyển được người. Anh Hùng quay lại trung tâm đòi lệ phí đã đóng là 130.000 đồng thì chỉ nhận lại được một nửa.

Còn điểm GTVL MN (ấp Đông Lân, xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn, TP.HCM) nằm trong tiệm rửa xe kiêm bán nước uống với lời rao hấp dẫn: trung tâm GTVL, tư vấn định hướng nghề nghiệp miễn phí, luôn có nhiều việc làm mới... “Phí xin việc là 200.000 đồng. Nếu thấy công việc không hợp thì trung tâm sẽ đổi cho công việc khác, tối đa bảy lần. Nếu lấy lại phí thì trung tâm chỉ hoàn trả 70%” - nhân viên tại đây cho biết. Chị N.T.T. vừa mới ra trường đến đây tìm việc được giới thiệu lòng vòng qua nhiều địa điểm. Nản quá, chị T. đành bỏ luôn phí đã đóng mặc dù chưa tìm được việc.

Xử phạt còn nhẹ

Tại Đồng Nai, khi nhu cầu việc làm gần tết tăng mạnh thì nhiều doanh nghiệp chuyên gia công, đóng gói trên địa bàn TP Biên Hòa cũng lập dịch vụ GTVL mà không hề có giấy phép. Dọc tuyến đường từ vòng xoay Tam Hiệp đến quốc lộ 51 (thuộc hai phường Long Bình và An Bình, TP Biên Hòa) có gần 30 công ty chuyên gia công, đóng gói... kiêm luôn hoạt động GTVL.

Về việc này, ông Lâm Thành Tín, phó giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội tỉnh Đồng Nai, xác nhận: “Các điểm GTVL trái phép đã được chúng tôi kiểm tra nhiều lần. Chúng tôi đang có kế hoạch tiếp tục kiểm tra để sớm dứt điểm tình trạng trên”.

“Dù mục đích xã hội của các điểm GTVL là tốt, nhưng nếu hoạt động không có giấy phép hay có hành vi làm thiệt hại đến người lao động thì đó là điều sai trái. Hiện nay chế tài đối với các điểm làm dịch vụ GTVL trái phép, cũng như đối với các hành vi gây thiệt hại cho người tìm việc của các nơi này vẫn còn nhẹ nên chưa thể chấn chỉnh được tình trạng bát nháo trên, gây nên một bộ mặt xấu cho thị trường lao động” - ông Trần Anh Tuấn, phó giám đốc thường trực Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, cho biết.

Với kinh nghiệm nhiều năm làm việc trong lĩnh vực GTVL, ông Tuấn cho rằng cần tạo cơ chế linh hoạt cho việc thành lập các trung tâm GTVL. Cụ thể, thay vì nghiêm ngặt trong việc cấp phép nhưng lại quản không nổi như hiện nay thì cần tạo cơ chế thuận lợi để thành lập trung tâm GTVL nhưng phải được quản lý kỹ và tăng mức chế tài. “Nhu cầu của thị trường GTVL rất lớn. Trong khi đó việc thành lập dịch vụ GTVL cần có vốn thế chấp cao cùng nhiều quy định nghiêm ngặt khác về cơ sở vật chất khiến những người muốn tham gia lĩnh vực này không có khả năng thực hiện. Do đó việc phát sinh các dịch vụ GTVL hoạt động trái phép là điều khó tránh khỏi” - ông Trần Anh Tuấn nói.