Ông Nguyễn Quân chia sẻ khi xem triển lãm Sơn mài Nguyễn Thị Quế đang diễn ra tại Art Space - Đại học Mỹ thuật Việt Nam, cũng như quan sát suốt hành trình 50 năm bền bỉ với sơn mài của Nguyễn Thị Quế.

Một phòng triển lãm chỉ những bức tĩnh vật vẽ hoa trong bình cổ, chân dung phụ nữ, trẻ em, theo lối dung dị, cổ điển mà rung động nhiều người yêu mỹ thuật bởi một vẻ đẹp ân cần, đằm thắm.

Thong thả với cái bình thường

Theo nhà phê bình mỹ thuật Vũ Huy Thông, triển lãm chỉ lựa chọn chưa tới 30 bức đại diện cho quãng thời gian từ năm 2000 tới nay, cho thấy sự kỹ lưỡng gần như khắt khe của nữ họa sĩ trước yêu cầu chất lượng nghệ thuật.

Đặt hiệu quả thẩm mỹ của chất liệu và kỹ thuật hội họa sơn mài lên cao nhất, sáng tác của Nguyễn Thị Quế chỉ dừng ở hai chủ đề: tĩnh vật và chân dung phụ nữ, trẻ em.

Bà không đòi hỏi nghệ thuật của mình phải tiếp cận tư tưởng thời đại, không hướng sáng tác vào tìm kiếm sự cách tân trong ngôn ngữ hội họa hiện đại, đương đại.

Chính vì thế, chân dung các bà mẹ, em nhỏ vùng cao, các bình gốm Lý, Trần cắm hoa sen, hoa chuối, mẫu đơn, hoa cau luôn có sức sống riêng tồn tại trong vẻ đẹp của chính nó, thăm thẳm - một vẻ đẹp tinh túy 50 năm kết tinh thực hành của họa sĩ Nguyễn Thị Quế.

Ông Quân cũng nhận định họa sĩ Nguyễn Thị Quế không đặt vấn đề dân tộc hay hiện đại, bản sắc hay hội nhập, cải tiến hay phát huy truyền thống sơn mài. Bà chỉ thong thả, ung dung, trầm tĩnh, kiên trì, và đặc biệt đằm thắm với chất liệu sơn mài.

Tranh bà không có gì mới mẻ hay bứt phá về mặt học thuật hội họa, những đồ vật quen thuộc, vài loài hoa cỏ thân gần, đặt trên một nền phẳng sâu thẳm. Chỉ nguyên cái nền ấy, Nguyễn Quân đánh giá nó như một bức tranh trừu tượng thâm sâu.

Yêu những ân cần, kín đáo Nguyễn Thị Quế

Một điều ấn tượng nữa với Nguyễn Quân là sơn mài của Nguyễn Thị Quế đặc biệt phong phú về bảng màu và sắc độ có cái hào nhoáng của Nguyễn Gia Trí, cái trầm hùng của Nguyễn Sáng hay sự lung linh huyền ảo của Nguyễn Tư Nghiêm.

40 năm chuyên canh sơn mài - tĩnh vật khoan thai, từ tốn, kiên trì và tinh kỹ đến khó tính đã sản sinh ra không nhiều tấm tranh nhưng nhiều tác phẩm xuất chúng.

Còn Vũ Huy Thông nhận định trong giới mỹ thuật thủ đô, hội họa sơn mài của họa sĩ Nguyễn Thị Quế luôn đi liền với một thẩm mỹ tinh tế, năng lực kỹ thuật thâm sâu và có vị thế nghệ thuật rất được nể trọng.

Họa sĩ Lý Trực Sơn - một tên tuổi hàng đầu của nghệ thuật hội họa sơn mài hiện nay, người bạn đời, bạn nghề quan trọng nhất của họa sĩ Nguyễn Thị Quế - cũng mê mẩn vẻ ân cần, kín đáo và tĩnh mịch bình an, với tính thẩm mỹ cao trong các bức sơn mài của vợ mình.

Phu nhân Ngô Phương Ly tặng áo dài, tranh sơn mài cho bảo tàng Nga

Lũy tre Việt Nam và rừng bạch dương Nga - hai hình ảnh quen thuộc ở mỗi nước - được thể hiện trên bộ áo dài Phu nhân Ngô Phương Ly trao tặng Bảo tàng Quốc gia Phương Đông.