Nhạc sĩ Vinh Sử - Ảnh tư liệu

Showbiz xưa nay vẫn là chốn của những danh hiệu kêu vang, như một phần tất yếu của thế giới lấp lóa đèn màu, đầy sao to sao nhỏ. 

Song điều quan trọng không phải là bạn được tôn xưng là ai mà danh hiệu đó có được khán giả chấp nhận hay không. Như trường hợp nhạc sĩ Vinh Sử (1944 - 2022), khi được gọi là "vua nhạc sến", không ai thắc mắc hay ý kiến cả, bởi với gia tài đồ sộ ông để lại, gọi ông là "vua" cũng không hề quá lời.

Âm nhạc Vinh Sử không biến hóa kỹ thuật gì ghê gớm. Chỉ những giai điệu đơn giản, ca từ bình dị vậy mà lại cực kỳ "ăn" khán giả. Chỉ cần một cây guitar thùng, đệm tiết tấu boléro trong cuộc tụ họp bạn bè, người ta có thể hát một lèo vài chục ca khúc của Vinh Sử mà vẫn không chán, không đứt đoạn.

Ông đã làm cách nào để chinh phục khán giả? Câu trả lời đơn giản: hát nỗi lòng họ, trực tiếp, không hoa lá màu mè, chẳng chỉ Đông nói Tây; cứ thế nào thì hát lên thế ấy, gần gũi và dễ hiểu. Kiểu như "Chiếc tàu mo nhỏ bé, anh giả người phu xe, hỏi: "Đi đâu bé à?". Em trả lời: "Nhà em ở cuối thôn". Mo cau anh lại kéo, làm vui cô khách nghèo" (Người phu kéo mo cau) hay "Thôi em theo chồng làm cô dâu xứ lạ" (Làm dâu xứ lạ). 

Cái chính là ông đã chọn nói nỗi lòng của những người lao động - tầng lớp được xem là bình dân nhất và cũng là tầng lớp đông đảo nhất, ông kể những câu chuyện thân thuộc đến mức ai cũng có thể thấy mình trong đó. 

Chẳng thế mà ở khắp các hang cùng ngõ hẻm, từ thành thị tới thôn quê, người ta có thể không biết cái hiện sinh của Lê Uyên Phương, cái triết lý ẩn hiện của Phạm Duy nhưng chỉ cần hát lên vài khúc ca của Vinh Sử, ắt hẳn có người biết.

Trong dòng nhạc quê hương ấy, bên cạnh những đồng nghiệp như Thanh Sơn, Giao Tiên, Hàn Châu...; Vinh Sử vẫn có một chỗ đứng vững chắc trong lòng người nghe. Chỗ đứng ấy còn nhờ vào việc ông biết làm kinh doanh, ra đĩa cho cá nhân ông hay hợp tuyển nhiều tác giả đều dễ thắng. 

Thế nên vào cái thời nhạc Việt lâm vào cảnh khó khăn, bị nhạc hải ngoại đè bẹp thì những sản phẩm băng đĩa của Vinh Sử vẫn tìm được đường đến với khán giả. 

Thập niên 2000, khi loạt video Mưa bụi vụt lên, góp một phần cực lớn trong việc âm nhạc trong nước giành lại thị trường (và chiếm lĩnh thị trường cho đến tận hôm nay) thì sự đóng góp của Vinh Sử là không thể bàn cãi. 

Thậm chí trong những ngày gian khó, nhiều nhạc sĩ đồng nghiệp đã chọn "bán mão" (bán hàng loạt) ca khúc cho Vinh Sử để phát hành, nhờ đó họ có tiền trang trải cuộc sống, tiếp tục sáng tác. Nếu không có sức mạnh ấy của một vị "vua", hẳn Vinh Sử đã không thể làm được ngần ấy việc cho nhạc Việt.

Cũng thật tiếc cho ông - như cách người ta hay nói, trời không cho ai tất cả. Sau bao nhiêu năm tỏa sáng rực rỡ, đưa tên tuổi của biết bao ca sĩ vụt lên, những năm tháng cuối đời, nhạc sĩ Vinh Sử phải sống trong nghèo khó, bệnh tật, đến mức đã có những thời điểm các nghệ sĩ phải chung tay làm đêm nhạc giúp ông có tiền trị bệnh. Sau 10 năm kiên cường chiến đấu với căn bệnh ung thư, sáng 10-9, "vua nhạc sến" Vinh Sử đã "băng hà", để lại nhiều tiếc thương.

Ông đã sống một cuộc đời rực rỡ, đã góp một tay đưa nhạc Việt trở lại với vị thế xứng đáng của nó mà chắc chắn lịch sử âm nhạc Việt Nam sẽ ghi danh. Chừng ấy cũng đã quá đủ để chúng ta lưu luyến tiễn biệt ông.

Nhạc sĩ Vinh Sử qua đời sau 10 năm sống chung với ung thư đại tràng

TTO - Nhạc sĩ Vinh Sử vừa qua đời ở tuổi 78 sau nhiều năm bị ung thư, tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM vào sáng 10-9. Gia đình đang chuẩn bị hậu sự.