Người dân Sydney đặt hoa tưởng niệm các nạn nhân ở khu vực gần hiện trường vụ án - Ảnh: Reuters

Theo báo New York Times, hôm qua (17-12) Thủ tướng Abbott cho biết Man Haron Monis, kẻ bắt giữ 17 người làm con tin ở quán café Lindt tại trung tâm Sydney, từng có tên trong danh sách giám sát khủng bố của Tổ chức Tình báo an ninh Úc (ASIO) trong năm 2008 và 2009.

Monis lọt vào danh sách của ASIO do gửi thư xỉ nhục gia đình các binh sĩ Úc thiệt mạng ở Trung Đông. Và hắn chỉ bị xử 300 giờ lao động công ích vì tội này. Tuy nhiên năm 2009 hắn đã được đưa ra khỏi danh sách của ASIO.

Cũng trong năm này, nhà chức trách Úc đã cấp quyền cư trú vô thời hạn cho Monis. Trong vài năm qua, Monis bị cáo buộc thực hiện hàng loạt tội nghiêm trọng và từng nhiều lần công khai thể hiện quan điểm cực đoan.

“Hệ thống chính quyền đã không xử lý cá nhân này một cách hợp lý” - Thủ tướng Abbott chỉ trích. Ông nhấn mạnh cả nội các Úc đã giận dữ khi biết về quá khứ của Monis, đặc biệt là việc năm ngoái hắn được tại ngoại trong vụ án người tình của hắn sát hại vợ cũ và hắn bị cáo buộc là đồng phạm.

Trong vụ án đó, vợ cũ của Monis là Hayson Pal bị đâm 18 nhát và bị thiêu chết. Bạn gái của Monis là Amirah Droudis bị cáo buộc là hung thủ. Tuy nhiên thẩm phán Daryl Pearce cho phép cả Droudis và Monis tại ngoại hồi tháng 12-2013 vì cho rằng các bằng chứng phía công tố đưa ra là không đủ mạnh.

“Chúng ta phải biết tại sao kẻ thủ ác này lại được cấp quy chế cư trú vô thời hạn. Chúng ta phải biết tại sao một kẻ có tiền sử bạo lực và tâm thần bất ổn lại được tại ngoại dù có dính líu đến một vụ giết người” - ông Abbott nhấn mạnh.

Thủ tướng Úc cũng bày tỏ sự bức xúc với việc Monis được cấp giấy phép sử dụng súng. “Chúng ta có luật súng đạn rất nghiêm khắc, vậy tại sao hắn lại có giấy phép dùng súng?” - ông Abbott đặt câu hỏi.

Hiện Thủ tướng Úc đã yêu cầu nhà chức trách mở cuộc điều tra toàn diện vụ bắt con tin ở quán café Sydney. Ông mô tả đây là “hồi chuông cảnh tỉnh khủng khiếp” đối với nước Úc. Các nhà quan sát cho rằng ông Abbott muốn truy vấn trách nhiệm của các chính phủ trước về tình trạng an ninh lỏng lẻo.

Hôm nay Thủ hiến bang New South Wales Mike Baird cho biết chính quyền sẽ xây một đài tưởng niệm các nạn nhân thiệt mạng trong vụ bắt giữ con tin ngay gần hiện trường vụ án.