Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Đại diện một doanh nghiệp Hàn Quốc (trái) trao đổi với chuyên viên phòng đăng ký đầu tư Sở Kế hoạch và đầu tư TP.HCM - Ảnh: T.ĐẠM

Nhiều nhà đầu tư tỏ ra ngạc nhiên khi TP.HCM luôn đi đầu cả nước trong nhiều lĩnh vực nhưng thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư bị kêu là quá chậm, nhiều dự án phải nửa năm vẫn chưa có giấy phép.

6 tháng mới có giấy phép

Thủ tục chậm bị phản ảnh ở đây không thể xem là trường hợp cá biệt bởi nhiều đại diện các hiệp hội doanh nhân Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc và Nhật Bản đều kêu ca.

Ông Han Jae Jin, chủ tịch Ủy ban đối ngoại Phòng Thương mại Hàn Quốc (KoCham) tại TP.HCM, đặt vấn đề: thời gian chờ đợi để được cấp phép thực tế mất 30-45 ngày, chưa kể nếu hồ sơ phải chỉnh sửa, bổ sung lại mất thêm chừng ấy thời gian, nên nhiều khi mất cả sáu tháng mà vẫn chưa có được giấy phép.

“Thực tế và quy định của luật quá khác nhau làm nhà đầu tư không thể lập kế hoạch đầu tư cho mình” - ông Han nhận định.

Thừa nhận thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư có chậm trễ, ông Lư Thanh Phong, phó giám đốc Sở Kế hoạch và đầu tư TP.HCM, giải thích: “Đối với một số lĩnh vực đầu tư có điều kiện, chúng tôi phải hỏi ý kiến nhiều bộ, ngành và cả ở cấp quận, huyện. Các bộ thường trả lời chậm và đôi khi giữa các bộ lại có ý kiến trái ngược nhau nên phải hỏi lại”.

Ông Phong cho biết một nguyên nhân khác là do nhiều nhân viên mới vào nghề, chưa thạo việc dẫn đến thủ tục chậm trễ. Để khắc phục, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Trung Tín đề nghị Sở Kế hoạch và đầu tư xem lại việc bố trí nhân viên cũng như đề xuất tuyển thêm người để giải quyết thủ tục nhanh hơn.

Ngoài ra, ông Phong còn cho biết đang đề xuất bổ sung quy định nếu trong vòng 15 ngày hỏi ý kiến các bộ, ngành mà không trả lời thì coi như đồng ý.

Cũng về thủ tục nhưng trong phạm vi ngành hải quan, ông Christopher C. Twomey, đại diện Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) tại TP.HCM, cho rằng khá nhiều nhà đầu tư phải trả “phí bôi trơn” khi làm thủ tục hải quan.

Trả lời vấn đề này, đại diện Cục Hải quan TP.HCM nói: “Trong một tập thể thì chắc chắn có một vài cá nhân làm không đúng, không tốt. Ngoài những biện pháp nội bộ để ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, chúng tôi công khai số điện thoại lãnh đạo để doanh nghiệp báo khi gặp tình huống...”.

Ông Nguyễn Trung Tín cũng yêu cầu các nhà đầu tư không tiếp tay bằng cách “đừng bỏ bì thư vào hồ sơ” và yêu cầu Cục Hải quan TP.HCM tiếp tục kiểm tra lại tình hình thông quan hàng hóa xuất và nhập khẩu theo hướng không được để tình trạng ùn tắc hàng hóa, mất thời gian chờ đợi quá lâu đối với doanh nghiệp.

Thay đổi cách làm

Góp ý cho thành phố trong chiến lược thay đổi cơ cấu đầu tư, ông Han Jae Jin cho rằng chính sách ưu đãi hiện nay chỉ nhắm đến mục tiêu ngắn và khuyến khích các nhà đầu tư vào các ngành thâm dụng lao động như dệt may, chứ chưa nhắm đến các ngành công nghệ cao.

“Ưu đãi hiện nay đang áp dụng và chính sách dựa vào nhân công giá rẻ thì chỉ khuyến khích nhà đầu tư đến làm ăn 3-5 năm. Sau đó nếu thấy đầu tư ở VN không có lợi nữa họ sẽ sang nước khác. Cái chính không phải là ưu đãi thuế” - ông Han nói.

Theo nhà đầu tư Hàn Quốc này, yếu tố chính để thu hút đầu tư có chất lượng chính là lực lượng lao động có kỹ năng và phát triển cơ sở hạ tầng. Chẳng hạn, nếu muốn thu hút đầu tư vào công nghệ cao thì cần phải chuẩn bị ngành công nghiệp phụ trợ.

Góp ý cho việc cải thiện thủ tục đầu tư, ông Erdal Elver, phó chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu (EuroCham), cho rằng cần đưa quy trình cấp phép, đăng ký đầu tư lên mạng cũng như công khai các quy định để nhà đầu tư nắm.

Ông Lư Thanh Phong cho biết đối với các dự án đầu tư chỉ cần đăng ký mà không qua khâu thẩm định, trước đây sở có áp dụng đăng ký qua mạng nhưng từ khi Luật đầu tư mới được áp dụng, thủ tục này tạm hoãn và đang chờ áp dụng một phần mềm quản lý mới.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư là sự nhất quán trong việc hiểu và thực thi pháp luật từ trung ương đến địa phương, bởi hiện nay cùng một vấn đề nhưng mỗi nơi hiểu mỗi khác và áp dụng khác nhau làm nhà đầu tư rất bối rối.