Coi chừng “tiền mất tật mang”

Phóng to

Thu phí ôtô vào trung tâm, liệu TP.HCM có giảm cảnh kẹt xe như thế này? - Ảnh: T.T.D.

Thu phí ôtô vào trung tâm TP.HCM để giảm ùn tắc giao thông thật sự là biện pháp giải quyết từ gốc hay chỉ chữa cháy? Đa số ý kiến bạn đọc đều cho rằng việc thu phí chỉ là biện pháp chữa cháy.

TTO đăng một số ý kiến bạn đọc và mong nhận thêm các ý kiến phân tích nhiều chiều.

* Tôi đọc nhiều bài báo viết về tình trạng chống kẹt xe và nhiều ý kiến thu phí xe vào trung tâm thành phố. Theo tình hình phát triển kinh tế như hiện nay, Nhà nước nên đầu tư những phương tiện công cộng nhiều hơn, phục vụ mang tính chất cộng đồng. Chẳng hạn đầu tư thiết bị đầu đọc trên xe mất chi phí cũng khá lớn. Chúng ta không dùng chi phí đó để đầu tư tàu điện ngầm, xe điện, xe buýt.

Nhà nước nên đầu tư vào đường tàu điện tập trung vào bốn tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, TP.HCM, Long An tạo thành một vòng tròn khép kín. Tại những tỉnh này có khu công nghiệp, lượng người di chuyển rất đông, nếu phương tiện công cộng tốt thì sẽ giảm được phương tiện cá nhân. Khi phương tiện công cộng thuận lợi, khi giao dịch, chủ các nhà máy, xí nghiệp cũng sẽ sử dụng các phương tiện này, từ đó giảm lượng xe cá nhân.

Hiện tại các cửa ngõ vào TP.HCM tất cả các dải phân cách là cố định. Chúng ta nên thực hiện các dải phân cách di động. Ví dụ như vào buổi sáng xe từ các tỉnh đổ vào TP.HCM thì cho dải phân cách di chuyển về bên trái để phần đường từ các tỉnh vào thành phố rộng hơn và buổi chiều thì làm ngược lại.

* Người có ôtô phải mất phí để không phải chịu cảnh kẹt xe. Vậy có gì đảm bảo là không kẹt xe khi đã nộp phí và khi đã nộp phí mà vẫn kẹt xe thì có được hoàn trả phí không?

* Trước khi nói đến khả thi - hiệu quả - bền vững, hãy xác định lại mục tiêu của dự án: thu phí là chính hay giảm kẹt xe là chính, vì nếu mơ hồ mục tiêu, việc thu phí vẫn khả thi với nét đặc thù vị trí trung tâm hành chính của TP.HCM và mạng lưới thu phí tự động như "thiên la địa võng", trong khi kẹt xe lại nghiêm trọng thêm.

Các số liệu giảm kẹt xe đưa ra không biết lấy ở đâu, tính toán như thế nào và ít ra cũng phải mô phỏng vài kịch bản, thậm chí có các kịch bản và giả định rủi ro. Theo tôi, dự án nặng về nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ thu phí tự động, thiếu tính chuyên ngành và thực tiễn.

Các ý kiến bạn đọc góp rất phong phú và xác thực, như cần điều tra xã hội học, cần tính toán phân tích trên cơ sở khoa học mang tính hệ thống đồng bộ hơn, cần lấy thêm ý kiến chuyên gia... Riêng cá nhân tôi cho rằng thu phí để hạn chế ôtô vào trung tâm hành chính văn hóa lịch sử của TP chỉ là một giải pháp tiêu cực, nhiều rủi ro và không hiệu quả kinh tế xã hội lẫn không bền vững.

* Theo ý kiến của tôi, việc thu phí không giải quyết được vấn đề ùn tắc giao thông mà còn làm cho giá cả các mặt hàng có thể tăng theo, "dịch vụ té nước theo mưa". Ùn tắc giao thông là do lượng xe quá tải so với kết cấu hạ tầng, để giảm ùn tắc, thứ nhất hạ tầng phải tốt, thứ hai phải giảm lượng xe đăng ký, nghĩa là trên mỗi một khẩu bắt buộc chỉ được đăng ký một lượng xe nhất định.

* Muốn giải quyết có hiệu quả bài toán ùn tắc giao thông, cần đi sâu vào nguyên nhân gốc rễ của nó, chứ không thể giải quyết qua loa với những biện pháp mà tính khả thi lại không nhiều. Không nên điều gì cũng mang chuyện thu lệ phí, lộ phí ra như vậy, bởi nó sẽ đem đến những suy nghĩ, những quan ngại không tốt trong tâm lý người dân.

* Số tiền lớn như vậy mà không cải thiện được tình hình thì người dân lại thêm khổ một lần nữa. Đề nghị trưng cầu dân ý và nghiên cứu kỹ!

Hoàng Hà

* Nhu cầu đi lại của người dân là tất yếu, tổ chức thu phí như vậy cũng không giảm ùn tắc giao thông được. Theo tôi, điều cần làm là cắt giảm và rà soát lại những tuyến xe buýt chạy không hiệu quả và bỏ quyền ưu tiên, vì trên thực tế có rất nhiều xe chạy chỉ có 20-30% lượng khách trên xe, thậm chí có xe không có khách. Xe chạy vào giờ cao điểm lại càng gây khó khăn cho xe máy. Trong khi đó Nhà nước phải bù lỗ mỗi năm hàng trăm tỉ đồng.

* Tôi là người dân có thu nhập thấp ở tỉnh. Trong khi các phương tiện giao thông công cộng chưa đáp ứng đủ, khi có nhu cầu thuê xe vào thành phố thì tôi cũng phải chịu phí này vì nhà xe sẽ cộng vào giá thuê xe. Vậy là vô hình trung người dân phải nộp phí mới vào thành phố được. Cho nên dự án này theo tôi chưa hợp lý, mong các cấp xem lại trong khi người dân còn nhiều khó khăn.

* Kẹt xe vì xe nhiều, xe nhiều vì người nhập cư quá đông. TP.HCM có thể liên kết, hỗ trợ các tỉnh lân cận phát triển, các tỉnh sẽ gián tiếp giúp TP.HCM giải quyết vấn đề giao thông và những vấn đề xã hội khác. Đây là vấn đề chúng ta không làm được hay không quyết tâm để làm?

* Công ty chỉ tính sẽ thu được 1.200 tỉ đồng cho ngân sách, nhưng có biết nó làm hại tới xã hội bao nhiêu tỉ? Có thể là 12.000 tỉ thì sao? Không có giải pháp nào ngoài giải pháp thu phí sao?

* Thu phí để giảm ùn tắc giao thông. Nhưng nếu ùn tắc vẫn xảy ra, vẫn làm mất thời gian cho người tham gia giao thông thì phạt ai, ai phạt?

* Tất cả các chi phí đầu tư vào thu phí, mở đường... đều không hiệu quả. Người dân phải được đảm bảo đi lại để làm việc. Theo tôi nên chuyển hết các trường đại học, cao đẳng ra ngoại thành. Các trường này đều muốn ra ngoại thành để rộng rãi hơn, mới hơn, tốt hơn nhưng không ai đầu tư cả. Thay vì dùng tiền chống kẹt xe thì cho các trường này để đầu tư và sẽ giải quyết ngay bài toán kẹt xe.

* Trước hết phải thống kê xác định xe vào trung tâm thành phố trong giờ cao điểm là loại xe gì? Mục đích lưu thông trong trung tâm thành phố? Hiện nay tôi thấy các xe vào trung tâm thành phố đa số là xe của các công ty, cơ quan, ban ngành... có trụ sở đặt tại trung tâm.

Công ty cổ phần công nghệ Tiên Phong có tính toán chi phí đầu tư xây dựng trạm thu phí và lợi ích của cộng đồng khi đề xuất phương án này?

* Nếu lấy việc thu phí ôtô vào trung tâm TP.HCM để giảm kẹt xe là điều hết sức vô lý. Thiết nghĩ không ai vô công rồi nghề xách xe hơi chạy rong ngoài đường cả, bao nhiêu thứ rắc rối nào là va quẹt xe, kiếm chỗ đậu khó khăn, canh giữ thấp thỏm kẻo sợ bọn bất lương bẻ kính, chôm đồ... Chỉ vì công việc quá cần thiết người ta mới dùng xe hơi để đi lại giao dịch, làm ăn, công chuyện... Một khi đã vì các mục đích đó thì dù tốn phí hay sao đi nữa người dân vẫn dùng ôtô vào trung tâm như lâu nay đã từng.

Do đó cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định sự trọng đại này vì số tiền bỏ ra quá lớn, dân phải đóng thuế để trả nợ nếu không khả thi thì ai sẽ chịu trách nhiệm đền tiền lại cho dân. Rất mong các quý vị sáng suốt, đừng vì một lợi ích cá nhân nào đó mà đổ nguyên gánh nặng lên đầu người dân và xã hội.

Bạn có ý kiến phản biện gì với dự án thu phí ôtô vào trung tâm TP.HCM để hạn chế ùn tắc giao thông? Theo bạn, dự án đó hiệu quả hay không? Khả thi hay không? Hãy gửi ý kiến của bạn về cho chúng tôi trong phần Ý kiến bạn đọc dưới đây hoặc qua email tto@tuoitre.com.vn. Cảm ơn.