Chúng tôi trao đổi cùng ông Ngô Minh Uy, tổng thư ký Hội Khoa học tâm lý - giáo dục TP. HCM, về chủ đề này.

* Là một người thực hành tham vấn tâm lý, một giảng viên đại học, ông có bao giờ gặp các bạn trẻ rơi vào khủng hoảng, hoặc những vấn đề sức khỏe tâm thần do việc thiếu các định hướng giá trị tích cực?

- Tôi tin rằng không chỉ một mình tôi, mà nhiều đồng nghiệp khác cũng gặp những trường hợp như anh vừa nhắc đến trong câu hỏi. Với vai trò là một người làm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần/tâm lý cho con người, tôi cảm thấy buồn vì tình trạng này.

Khi giảng dạy, một số sinh viên gặp tôi trao đổi về tương lai của các em. Không phải là vấn đề bệnh lý nghiêm trọng, nhưng rõ ràng ngay chính các bạn sinh viên cũng cảm thấy băn khoăn về tương lai của mình, cụ thể là không biết mình học ngành này có đúng không, hay chẳng biết học để làm gì. Một sinh viên kể cho tôi nghe về cuộc đời của em, đã có một vài lần em nghĩ đến cái chết, nhưng đã kiểm soát được vì em mong ước có lúc nào đó mình sống có ý nghĩa hơn. Vấn đề là em tìm mãi không ra lý do gì để mình sống.

Một trường hợp khác mà tôi có dịp trao đổi, đó là với một em học sinh. Em cảm thấy mệt mỏi và thường xuyên ngủ trên lớp, với lý do rất đơn giản là không hề thấy việc học có ý nghĩa gì cả. Nhìn chung, gia đình em đầy đủ tất cả các điều kiện vật chất, cha mẹ yêu thương con cái hết mực, chỉ có điều duy nhất em không hài lòng là không thể nói được ý kiến gì của mình với ba mẹ. Em mô tả cuộc sống của mình như thế, cứ ăn no rồi học cho đàng hoàng, còn mọi chuyện đều đã có ba mẹ lo. Em bắt đầu cảm thấy căng thẳng và khủng hoảng khi có bạn gái, lúc đó em cần có được sự riêng tư và thời gian thoải mái hơn để ra ngoài, nhưng ba mẹ đã không hiểu nên cấm đoán và thậm chí còn xúc phạm em.

* Tôi quan niệm một định hướng giá trị sống tích cực sẽ là một nền tảng cho một cuộc sống khỏe mạnh và những hành vi tích cực. Ông suy nghĩ về vấn đề này như thế nào?

- Tôi đồng ý với nhận định đó, một định hướng giá trị tích cực có thể được hiểu như nó mang lại cho bản thân người trẻ động lực để sống và học tập, sau đó là làm việc, và hơn thế nữa, định hướng giá trị sống tích cực giúp người trẻ biết định hướng bản thân mình cho phù hợp với các mối quan hệ với người khác, và với những chuẩn mực của xã hội. Chính từ đó, cuộc sống của các em sẽ trở nên khỏe mạnh và có ý nghĩa hơn.