Đặng Văn Quang cùng bạn bè trong Trường THPT chuyên Lê Thánh Tông - Ảnh: L.T.

"Bài thi đạt điểm 10 của tôi với tôi không là một bài thi, đó là bài viết trải lòng của bản thân!" - Quang nói như vậy khi trò chuyện với phóng viên Tuổi Trẻ chiều 19-7.

Nhiều cảm xúc về câu chuyện đất nước

* Quang đã viết gì trong bài thi điểm 10?

- Bài thi có nhiều câu hỏi khác nhau và tôi giải quyết gọn từng ý một. Tôi tập trung cảm xúc và thời lượng chính cho hai câu hỏi lớn, đó là câu nghị luận về lẽ sống, về trách nhiệm xã hội. Đề văn này tôi viết trong lúc rất nhiều cảm xúc về câu chuyện đất nước những ngày tháng trong đại dịch. Cả nhân loại đang bị đảo lộn với những âu lo. Và tôi nghĩ đến ý thức, đến trách nhiệm của mỗi cá nhân trong cộng đồng lớn đó.

Cũng như một dòng sông, nếu không bắt đầu từ những giọt sương trên đỉnh núi thì sẽ không có biển cả. Đất nước, cộng đồng chúng ta đang sống nếu không được xây dựng từ trách nhiệm, từ lòng yêu thương thì sẽ chẳng có những điều tốt đẹp. Với đất nước của chúng ta, trong gian nan, khó khăn của dịch bệnh thì mỗi người không cần phải làm những điều quá vĩ đại, to tát.

Tôi đã viết rằng sự vĩ đại của một con người chính là hoàn thành thật tốt những điều nhỏ nhặt nhất. Đó cũng chính là lẽ sống. Lẽ sống ở đây là sự chu toàn, tử tế, trọn vẹn. Trong đại dịch đang chồng chất thì chỉ cần mỗi người tuân thủ thật tốt ý thức phòng dịch, đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, khai báo y tế, tuân thủ 5K thì sẽ bớt gánh nặng và nguy cơ lây lan cho người khác. Một người tốt thì cả xã hội sẽ tốt, cuộc chiến chống dịch bệnh sẽ thành công.

Đối với đề thi liên quan đến bài "Sóng" của Xuân Quỳnh thì đây lại là một nhà thơ nữ mà tôi rất thích. Tôi nghĩ về tình yêu, về thân phận người phụ nữ. Khi đặt mình vào chính người viết, vào những bối cảnh trong bài thơ thì chúng ta sẽ có những thấu cảm đủ để cảm xúc của mình tự nói lên tất cả. Tôi mê học văn, nhưng ngôn ngữ văn của tôi có hơi hướng thơ ca nên thực sự những bài như "Sóng" tôi rất giàu cảm xúc.

* Nhưng "Sóng" là một bài thơ về tình yêu, lại là tâm trạng của một người phụ nữ. Bạn đã từng yêu chưa?

- Tôi... chưa biết yêu nhưng cảm xúc thì đã có. Tôi chưa có trải nghiệm về tình yêu nhưng văn thơ thường là cảm xúc được khơi dậy. Tôi hiểu cảm xúc yêu đương của nhà thơ Xuân Quỳnh từ những cuốn sách từng được đọc. Tôi thích đọc sách từ nhỏ, vì yêu văn nên càng đọc thì càng thấy tâm hồn mình rộng mở, nhiều cảm xúc và biết được nhiều hơn.

Môn học nào cũng có cái hay riêng

* Học chuyên văn nhưng kết quả học tập của Quang lại đạt loạt giỏi ở tất cả các môn, đặc biệt là toán, lý, hóa...

- Từ nhỏ tôi thích học tất cả các môn chứ không phải riêng văn. Nhưng nếu được chọn môn mình thích nhất thì đó là văn chương. Ba mẹ tôi là lao động bình thường, các anh chị con cô bác của tôi cũng học rất giỏi nên có lẽ tôi thừa hưởng khả năng đó từ truyền thống gia đình. Từ nhỏ đến hết lớp 12 tôi đều đạt học sinh giỏi tất cả các môn, môn nào cũng cảm thấy có cái hay riêng và khi mình thấy thích thú thì sẽ đam mê để học.

Quang cùng cô giáo chủ nhiệm Văn Phương Trang và bè bạn - Ảnh: L.T.

* Bạn đã học như thế nào?

- Tôi học ở trường, học ở thầy cô giáo và đặc biệt là trải nghiệm bằng kiến thức thực tế cùng những gì có trong sách vở. Tôi thích đọc những cuốn sách viết về thế giới quan, về triết lý và cả triết học. Những gì mà sách đề cập lại cho thấy những kiến thức rộng mở để tôi biết rộng hơn ngoài kiến thức theo chương trình học.

Nếu học mà như một gánh nặng, học ép buộc thì sẽ không thể học tốt được. Với tôi học như một niềm đam mê, tôi thích thú thật sự và biết tổ chức thời gian, phân bố thời khóa biểu để làm sao mình học một cách thoải mái nhất, vừa không quá bận rộn vừa vẫn được vui chơi. Nếu có khi nào đó bị hụt hổng kiến thức thì tôi lại tìm tới sách, tìm trên mạng để học bù lại. Kiến thức mênh mông, vấn đề là mình có tìm tòi và say mê không thôi.

Còn với niềm đam mê văn chương, tôi thấy văn học hoàn toàn không mơ mộng, huyền ảo như các bạn thường nói mà phản ánh rất thật bức tranh xã hội. Văn chính là cảm xúc của con người, là phản chiếu của hiện thực đời sống. Văn chương cũng gần gũi như những gì quanh mình vậy. Cho nên tôi thích thú và thấy càng học thì lại càng thích. Cô giáo chủ nhiệm đã khơi dậy và dẫn dắt những cảm xúc về văn học để tôi học hành hứng thú hơn. Tôi tìm ý, tìm cách thể hiện và tìm chữ nghĩa trong các cuốn sách đã học. Sách văn chính là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, trau dồi cảm xúc và chuốt chác câu chữ nhiều nhất cho tôi.

* Quang đăng ký học ngành nào và mường tượng như thế nào về tương lai sau này?

- Tôi được tuyển thẳng vào Trường ĐH Ngoại thương Hà Nội và chọn ngành kinh tế đối ngoại. Hướng đi của tôi là sẽ học và lấy học bổng đi học ở nước ngoài, rồi học lên và sau đó làm trong lĩnh vực phân tích các chỉ số về kinh tế. Đây là mong muốn rất lớn mà tôi theo đuổi từ lâu.

Những ngày qua sau khi thi tốt nghiệp THPT xong tôi dành thời gian để đứng lớp dạy văn, truyền thụ kiến thức cho các em khóa sau tại trường. Nhưng học được gần mười hôm thì dịch tới nên phải dừng. Mấy hôm nay trong lúc chờ đợi giấy báo nhập học, tôi dành thời gian học tiếng Anh để lỡ trường có test đầu vào thì mình đủ điều kiện. Tôi cũng lên mạng học các kiến thức về kỹ năng sống, về văn hóa vùng miền..., tất cả đều sẽ rất cần khi vào đại học, ra xã hội...

Tự lên kế hoạch học tập

* Gia đình, ba mẹ đã truyền cảm hứng học hành tới Quang như thế nào?

- Tôi cảm nhận được tình yêu thương, lo lắng và đồng hành trong suốt những năm tháng đi học từ ba mẹ. Tôi có tính tự lập cao và xác định tư tưởng từ nhỏ là tự nghĩ về tương lai cho mình, tự bảo mình phải làm gì để đạt được điều đó. Từ đó tôi chọn hướng tiếp cận, chọn cách học hành và để vào đời. Tôi tự lên kế hoạch học tập, tự độc lập từ trong suy nghĩ của mình. Ba mẹ đều rất ủng hộ tôi trong các lựa chọn.

Một học trò nghèo ở xứ Quảng đạt điểm 10 môn văn

TTO - Trong những giờ phút hồi hộp chờ kết quả thi tốt nghiệp THPT, một nam thí sinh con nhà nghèo tại Quảng Nam đã có kết quả điểm 10 môn ngữ văn.