Liên tục đe doạ tăng thuế

Đây không phải lần đầu tổng thống Mỹ lên tiêng về vấn đề thuế quan đối với nhập khẩu ô tô. Hồi đầu tháng 5, cũng với những tuyên bố tương tự, ông Trump thậm chí còn đe doạ sẽ nâng thuế suất với ô tô từ Châu Âu lên tới 25%.

Với tuyên bố lần này, đây được xem là động thái nhằm tái khẳng định mức thuế mới chắc chắn sẽ được thực thi, đối với các nhà sản xuất ô tô châu Âu xuất khẩu vào Mỹ nếu không có sự thay đổi về mức thuế nhập khẩu được cho là "cứng rắn" như hiện nay.

Đây là vụ mới nhất trong một loạt các tuyên bố của tổng thống Mỹ - Donald Trump về sự thất vọng của ông với biểu thuế cứng nhắc của Châu Âu. Ông liên tiếp bày tỏ sự thất vọng về sự chênh lệch giữa doanh số bán xe châu Âu so với Mỹ, và doanh số bán xe của Mỹ tại EU.

Chia sẻ của Tổng thống Mỹ Donald Trump trên Twitter tối 22-7 - Ảnh: DT

Trước đó, Trump cũng thẳng thắn bày tỏ với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron rằng ông muốn nâng mức thuế lên xe ô tô nhập khẩu lên 25% và kìm hãm doanh số bán xe hạng sang châu Âu tại Mỹ.

Tờ Wirtschaftswoche bình luận rằng, phát biểu này có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU nơi nổi bật với ngành công nghiệp ô tô đem lại lợi nhuận khổng lồ là Đức.

Hiện tại, Mỹ đang áp dụng mức thuế nhập khẩu ô tổ chỉ ở mức 2,5% cho tất cả các quốc gia; tỷ lệ này thấp hơn 10% của EU và 25% của Trung Quốc, mặc dù tới đây, Trung Quốc sẽ giảm thuế quan xuống còn 15% kể từ ngày 1-7.

Biện pháp cứng rắn

Trước đây, Trump đã mô tả thuế nhập khẩu cao bất thường của Trung Quốc là "buôn bán ngu ngốc" và đe dọa sẽ tăng thuế đối với xe ô tô nhập khẩu từ EU. Mặc dù một phần lớn các mẫu xe phổ biến nhất của Mỹ, bao gồm các mẫu xe từ các thương hiệu nước ngoài (như chiếc BMW X7 sắp ra mắt), đã được sản xuất trong nước, vẫn có nhiều loại được nhập khẩu từ các quốc gia khác.

Hầu hết hàng nhập khẩu đến từ châu Á, nhưng một số thương hiệu châu Âu, bao gồm Land Rover, không có nhà máy tại Mỹ. Trên thực tế, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất cho xe ô tô được sản xuất tại EU. Năm ngoái, kim ngạch nhập khẩu từ Châu Âu vào Mỹ đạt 171 tỉ bảng. Trong số những chiếc xe này, hơn một nửa được xuất khẩu bởi các nhà sản xuất xe hơi Đức.

Xe hơi xếp hàng dài tại cảng chờ xuất khẩu - Ảnh: Russia Beyond

Trước đây, Trump từng đã chỉ trích các thương hiệu xe cao cấp của Đức, đặc biệt là Mercedes-Benz về sự bành trướng của hãng tại Đại lộ 5 (nơi được coi là đại lộ xa xỉ bậc nhất thế giới). Trump từng ám chỉ, sẽ duy trì mức thuế cho đến khi Merces-Benz bị đánh bật khỏi Đại lộ 5.

Song song với đó, tổng thống Mỹ đã yêu cầu một cuộc điều tra về việc liệu nhập khẩu xe hơi và phụ tùng ô tô có cản trở khả năng cạnh tranh của toàn ngành hay không. Theo Đạo luật mở rộng thương mại của Hoa Kỳ năm 1962, một kịch bản như vậy có thể cho phép Trump tăng thuế nhập khẩu để bảo vệ lợi ích quốc gia.

Cũng với kịch bản tương tự được thực hiện vào tháng trước, sau khi điều tra, Trump đã điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm. Thuế quan đối với những nguyên liệu này hiện đang ở mức 25% trong một động thái để bảo vệ các nhà sản xuất địa phương.

Thế giới nín thở dõi theo

Với động thái liên tục đe dạo tình hình thuế nhập khẩu xe hơi, buộc các quốc gia sản xuất xe hơi hàng đầu phải dõi mắt từng động thái của ông Trump.

Các nhà lãnh đạo ở Trung Quốc và Hàn Quốc đã nói rằng họ sẽ theo dõi tình hình chặt chẽ và phản ứng phù hợp để bảo vệ quyền lợi của các thương hiệu tại quốc gia của họ.

Mặc dù Trung Quốc là thị trường xe hơi lớn nhất thế giới, với 23,9 triệu xe được bán ra trong năm 2017. Mỹ vẫn là trọng tâm thu hút hầu hết các thương hiệu xe danh tiếng toàn cầu. Trong năm 2017, 17,2 triệu xe đã được bán ra tại Mỹ, so với 15,6 triệu xe đến tay người dùng tại các quốc gia châu Âu.

Felipe Munoz, nhà phân tích toàn cầu của JATO Dynamics, cho biết: "Trong khi xe ô tô của Đức chiếm 4% doanh số bán hàng tại Mỹ, xe ô tô do Mỹ sản xuất chỉ chiếm 1,3% số lượng đăng ký tại Đức trong quý đầu tiên. Hầu hết các đơn vị nhập khẩu từ Đức là những chiếc xe cao cấp, điều đó nói rất nhiều về vị thế của ngành công nghiệp xe hơi Mỹ trong phân khúc cao cấp".

"Bất kỳ nỗ lực tăng thuế nào lên các hãng xe Đức, ảnh hưởng lớn nhất sẽ thuộc về BMW và Mercedes, thấp hơn một chút sẽ là Volkswagen, tương ứng với tỉ lệ nhập khẩu vào Mỹ là 63% cho xe Mercedes và 64% đối với BMW" – chuyên gia Felipe Munoz kết luận.